Yabancılar Türkiye’de 2 yılda ‘2 Heybeliada’ Satın Aldı

nayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen yasanın 2 yıllık yürürlük süresi sonunda Türkiye’de yabancıların sahip olduğu gayrimenkul büyüklüğü 9.6 kilometrekareye ulaştı. Bu, iki adet Heybeliada boyutlarına eşit. En çok mülk alanlar ise İngilizler.

ANAYASA Mahkemesi’nin iptal kararı ile Türkiye’de mülk edinme imkanları askıya alınan yabancılar, iptal edilen yasanın yürürlükte olduğu son iki yılda Türkiye genelinde toplam 9 milyon 584 bin metrekare (9.6 kilometrekare) büyüklüğünde gayrimenkul sahibi oldu. Bu, yaklaşık 1.7 adet Büyükada veya 2 adet Heybeliada büyüklüğünü ifade ediyor. Yabancıların mülk alımının, özellikle yasanın iptal edilmesi sonrasındaki uygulama için tanınan sürede hızla arttığı belirtiliyor.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, Türkiye’de yabancıların karşılıklılık ilkesi çerçevesinde mülk edinmeye başladığı 1934 yılından, yabancılara mülk satışının önündeki engelleri büyük ölçüde kaldıran yasanın yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2003 tarihine kadar, yabancı gerçek kişiler Türkiye’de 37 bin 342 adet taşınmaz aldı.

YÜZDE 30 2 YILDA:
19 Temmuz 2003 tarihinden, Anayasa Mahkemesi’nin verdiği iptal kararının yürürlüğe girdiği 25 Temmuz akşamına kadar geçen sürede ise Türkiye’de mülk satın alan yabancı uyruklu gerçek kişi sayısı 18 bin 959, bunların edindiği mülk adedi ise 15 bin 842 olarak belirlendi. Böylece, Türkiye’de mülk sahibi olan yabancıların yüzde 30’u, yeni kanunun ardından ülkemize gelmiş oldu. Bu dönemde yabancıların edindiği arsa adedi 2 bin 931, bina veya meskenli arsa ve arazi adedi 811, bağımsız bölüm miktarı da 12 bin 100 olarak gerçekleşti. Sözkonusu arsa, arazi ve bağımsız bölümlerin toplam büyüklüğü ise 9 milyon 584 bin 54 metrekare olarak ölçüldü.

YENİ YASAYI BEKLİYORLAR:
Anayasa Mahkemesi’nin 14 Mart 2005 tarihinde Tapu Kanunu’nun yabancılara mülk satışının önündeki engelleri kaldıran hükmünü iptal etmesinin ardından hazırlanan kanun taslağı, Bakanlar Kurulu’nda imzada bulunuyor. Adalet, Maliye, Bayındırlık ve İskan, Dışişleri ve İçişleri bakanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı ve Milli İstihbarat Müsteşarlığı temsilcilerinden oluşan ortak komisyonun hazırladığı metin, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararının gerekçeleri dikkate alınarak yabancılara mülk satışının sınırlarını net olarak çiziyor.

Tasarı Unakıtan’ın imzasını bekliyor
YABANCILARA mülk satışına ilişkin yasa tasarısının halen Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın imzasını beklediği öğrenildi. Maliye Bakanı’nın yeni düzenleme ile yabancı fonların Türkiye’den taşınmaz almasını engellediği yönündeki iddialar konusunda araştırma istediği belirtildi.

10 bin metrekare sınırı geliyor
YENİ yasa tasarısına göre yabancı uyruklu gerçek kişiler, karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, Türkiye’de işyeri veya mesken olarak kullanmak üzere, uygulama imar planı veya mevzii imar planı içinde bu amaçlarla ayrılan taşınmazları edinebilecek. Sınırlı aynı hak tesis edilmesinde de aynı koşullar aranacak.

Yabancı uyruklu bir gerçek kişinin ülke genelinde edinebileceği taşınmazların ve sınırlı ayni hakların toplam yüzölçümü, 10 bin metrekareyi geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, bu miktarı 3 katına kadar artırabilecek. Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketleri ise karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyma koşulunun yanı sıra, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının uygun görüşünün de alınması kaydıyla Türkiye’de mülk sahibi olabilecek. Ticaret şirketleri münhasıran turizm, sanayi ve teknoloji yatırımlarına ilişkin olarak, fiilen bu yatırımlarla ilgili bina ve tesis yapılmak ve yapılış amaçlarına uygun olarak işletilmek üzere, çevre düzeni ve imar planları ile kültür ve turizm koruma ve gelişme bölgeleri, turizm merkezleri, organize sanayi bölgeleri ve bu amaçlarla ayrılmış alanlarda en fazla 50 bin metrekare yüzölçümlü taşınmaz edinebilecek. Bu şirketler, karşılık aranmaksızın, aynı koşullarla ve miktarda, belirtilen taşınmazların üzerinde 49 yıla kadar ayni hak tesis ettirebilecek. Bakanlar Kurulu, ticaret şirketlerinin edinebileceği taşınmazlarla ilgili 50 bin metrekare sınırını da 3 katına kadar artırabilecek.

Yabancıya mülk satış komisyonu geliyor
YENİ düzenleme ile, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün bağlı olduğu Bakanlık bünyesinde (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı) Genelkurmay Başkanlığı, Adalet, Milli Savunma, İçişleri ve Maliye bakanlıkları ile MİT Müsteşarlığı ve MGK Genel Sekreterliği ile gerekli görülen diğer kamu kuruluş temsilcilerinden bir komisyon oluşturulacak. 3 ayda bir toplanacak olan bu komisyon, Bakanlar Kurulu’na verilen yetkiler konusunda çalışmalar yapacak, teklifleri inceleyip değerlendirecek ve bunları Bakanlar Kurulu’na sunacak. Yeni düzenleme hükümlerine aykırı edinilen ya da kanuni zorunluluk dışında edinim amacına aykırı kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığı’nca verilecek süre içinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde, tasfiye edilerek, bedele çevrilecek, bu bedel de hak sahibine ödenecek.

En fazla İngilizler mülk satın alıyor
TAPU ve Kadastro Genel Müdürlüğü verilerine göre, yabancılara mülk satışını kolaylaştıran yeni yasa ile birlikte 19 Temmuz 2003 tarihinden sonra Türkiye’de mülk satın alan yabancıların mensup olduğu ülke sayısı 58’i buldu. Bunlar arasında da ilk sırada İngilizler yer aldı. Son 2 yılda 8 bin 625 İngiliz, ülkemizde 6 bin 333 adet taşınmaz edinirken, kendilerini Türkiye’de mülk sahibi olan 3 bin 210 Alman izledi. Almanların satın aldığı taşınmaz sayısı da 3 bin 482 olarak saptandı. Ülkemizde 1199 adet taşınmaz alan 1563 İrlandalı, İngiliz ve Almanların ardında yer alırken, bu üçlüyü Hollandalılar, Danimarkalılar, Norveçliler ve Yunanlılar izledi.