|
Foto: Durmuş Genç (AA)
Dünyanın en zengin doğal taş oluşumlarının bulunduğu Alp kuşağında
yer alan Türkiye, çok çeşitli ve büyük miktarda mermer
rezervine sahip. Türkiye, gelişmekte olan sanayi ve üretimde
kullandığı teknolojiyle dünyanın en önemli doğal taş
üreticileri arasında yer alıyor. Antik dünyanın unutulmaz kentlerinin
her köşesinde, binlerce yıla meydan okuyan mermerin izlerini bulmak mümkün. Bu
önemli tarihsel gelenek, Türk mermer
üreticilerini geleceğe taşıyor. Anadolu'nun birçok yerinde bulunan
mermer yataklarının binlerce yıldır işlendiği biliniyor.
Doğada bulunma sayısının diğer malzemelere göre fazla, taşıyıcı gücünün çok
olması nedeniyle ağır hava koşullarına uzun süre dayanan mermer, dış görünüşüyle
insanları geçmiş yıllardan beri cezbediyor. Mermeri tercih eden toplumların
başında gelen Frigyalıların ardından, Romalılar mermercilikle en görkemli
yıllarını yaşadı.
Foto:
Durmuş Genç (AA)
''Çağlara ışık tutan heykellerde mermer kullanıldı''
Mermer dayanıklılığı, zarafeti ve
potansiyel zenginliğiyle asırlardan beri insanoğlunun vazgeçilmez sanat eseri
malzemesi ve yapı elemanlarını oluşturuyor. Hititler, Eski Mısırlılar,
Frigyalılar, Mezopotamya medeniyetleri, Persler, Lidyalılar, Eski Yunanlar,
Romalılar, Selçuklular, Osmanlılar ve diğer birçok uygarlık, bugüne kadar gelen
ve çağlarına ışık tutan heykellerinde ve yapılarında mermer kullandı.
Foto: Durmuş Genç (AA)
Türkiye Mermer Doğaltaş ve Makineleri Üreticileri Birliği Yönetim
Kurulu Başkanı Selehattin Onur,
AA muhabirine yaptığı açıklamada, insanoğlunun taş ile
tanışmasının var olması ile birlikte başladığını söyledi.
İnsanlık tarihinin uzunca bir bölümünü kapsayan ilksel evrenin taş devri
olarak anıldığını hatırlatan Onur, şöyle devam etti:
''İnsanoğlunun yaşamını sürdürmesinde önemli rol oynayan savunma ve avlanmada
kullandığı basit el aletleri ve gelişmesinde çok önemli bir buluş olarak kabul
edilen tekerlek de taş kullanılarak yapılmıştır. Arkeolojik bulgular sonrası taş
devri, yontma ve cilalı devirler olarak tarih sayfalarında yerini almıştır.
İnsanoğlunun taşla beraberliği daha sonra da devam etmiştir. Geçmişten bizlere
insanlık mirası olarak nitelendirilen hayranlık uyandırıcı pek çok sanat eseri
kalmıştır. Günümüze gelindiğinde bilim, sanayi, ticaret ve ileri iletişim
teknikleri ile özellikle de gelişmiş bilgisayar teknolojilerinin her konuda
olduğu gibi taş sektörü üzerinde de açık bir şekilde etkileri
görülmektedir.''
Günümüzde mermer ve doğal taş kavramının ticari tanımla öne çıktığını
belirten Onur, ekonomik olarak kabul edilebilen boyutlarda blok üretimine uygun,
kesildiğinde düzgün kenar ve köşe verebilen, iyi cila alabilen her türden doğal
taşın mermer olarak adlandırıldığını vurguladı.
Foto:
Durmuş Genç (AA)
''Doğal taş rezervimiz beş milyar
metreküp''
Bu açıdan bakıldığında Türkiye'nin karmaşık jeolojik yapısı nedeniyle taş
cinsi zengin bir ülke olduğuna işaret eden Onur, şunları söyledi:
''Ülkemizde büyük bir çoğunluğu dünya taş literatürüne girmiş 250 dolayında
değerli mermer çeşidi bulunmaktadır. Ülkemiz sektör olarak, pek çok yönü ile
dünyanın önde gelen ülkelerindendir. Doğal taş rezervimiz beş milyar metreküp
dolayındadır. Bugün bu rezervler üzerinde her ölçekte sektör mensubumuz emek
sarf ederek üretim yapmaktadır.''
Foto:
Durmuş Genç (AA)
Türkiye coğrafyası üzerinde bin 200 civarında mermer ocağı ve değişik ölçekte
bin 500 fabrika, 7 bin 500 atölyenin faaliyet gösterdiğini ifade eden Onur, bu
iş yerlerinin yaklaşık 250 bin dolayında çalışan istihdam ettiğini bildirdi.
Onur, dünyada ilk 10 ülkenin mermer üretimi ve sağladığı değerin yüzde 97'lik
bölümünü karşılayıp, paylaştığına işaret ederek, şöyle konuştu:
''Ülkemiz kalabalık nüfusları sebebiyle Çin ve Hindistan'dan sonra İtalya,
İspanya, İran, Brezilya, Mısır ile yarışmaktadır. Ülkemiz bu yarışta üretimde
yüzde 10-12, değerde yüzde 10-15 civarında pay sahibidir. Ürün sunduğumuz ABD ve
Çin ile İtalya, İspanya, Brezilya, Kuzey Afrika kuşağı, Arap ülkeleri ve Avrupa
ülkelerinin tamamına mermer ve doğal taş ihracatı yapılmaktadır. Ayrıca,
İstanbul Maden İhracatçı ve Ege Maden İhracatçı Birliklerimiz ciddi pazar
araştırmaları yapmaktadır. 145 ülke hedef pazar olarak ihracatçı birliklerimiz
tarafından mercek altına alınmıştır. Makine ekipmanı ve sarf malzemelerinde,
üretim ve altyapı itibarıyla makine sanayimiz önemli bir atılım içerisindedir.
Makine üreticilerimiz birçok konuda rakiplerini geride bırakmış, mermer ve doğal
taş sektörünün başarılı gelişiminde önemli ölçüde söz sahibi olmuştur.''
Foto:
Durmuş Genç (AA)
''Roma'yı Roma yapan Anadolu'dur''
Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi
ve 3 bin yıllık mermer kenti Stratonikeia Antik Kenti'nde yürütülen kazı
çalışmalarının başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt ise antik dönem boyunca mermerin çok
önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Mermerin en zengin
şekilde kullanımının, bu doğal taşın en kolay elde edildiği dönemlerle ilişkili
olduğuna dikkati çeken Söğüt, ''Bunun için kentin kurulduğu yerin yakınında bir
mermer ocağının bulunması çok önemli. Stratonikeia Antik Kenti bu açıdan çok
şanslı. Çünkü kendisinin mermer ocakları var. Yapıların tamamı mermer ve bir
defa kullandıkları mermeri ikinci defa kullanmıyorlar. Bazı antik kentlerde
mermerler dışarıdan getiriliyor. Öyle olduğu zaman mermeri birkaç defa kullanmak
zorunda kalıyorlar. Anadolu, bu açıdan çok zengin'' dedi.
Foto:
Durmuş Genç (AA)
Mermer eserlerin daha önceleri taslak halinde ve bazıların da bitmiş olarak
ırmaklar ve sular yoluyla denizlere, daha sonra da ülkelere taşındığını dile
getiren Söğüt, şunları kaydetti:
''Roma'yı eser anlamında Roma yapan Anadolu'dur. Çünkü Roma
için iki ülke önemlidir. Biri İspanya, diğeri Anadolu... Anadolu, mermeri ve
mermer sanatçılarıyla ünlüdür. İspanya'daki tarımsal zenginliğin ötesinde pek
çok yapının ustası Anadolu'dan gitmiştir. Mermer dayanıklılığının yanı sıra
görsel güzelliği ve sağlamlığı ile binlerce yıldır ilgi odağı olmuştur. Mermerin
kullanımı kentlerin ve yaşanılan alanların zenginliği ile de doğrudan
ilişkilidir. Stratonikeia Antik Kenti'nde sur duvarları bile mermerden yapılmış.
Çoğu antik kentte böyle bir şey yok. Ama burada sur duvarlarında kullanılan
taşlar bile mermerden.''
|
