AVM Sahipleri Dernekleşti, ama Moraller Bozuk

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, sektörde yaşanan kepenk kapatma eylemleri, kira indirme talepleri gibi nedenlerle son 6 yılda yaratılan imajın 6 ay içinde mahvedildiğini belirterek "Dünyanın hiçbir yerinde böyle olaylar yok. Yabancılara rezil olduk. Türkiye'nin imajı zedelendi" dedi. Kriz nedeniyle bu yıl devam eden projelerin bir kısmının 1-2 yıl ertelenmesinin söz konusu olduğunu anlatan Kodal, yatırımların ise yıllık yüzde 30 gerilemesini beklediklerini söyledi.

Perakende sektöründeki krizle birlikte geçen yıl kepenk kapatma gibi olumsuz konularla gündeme gelen alışveriş merkezlerinin güçbirliği yapma amacıyla oluşturdukları AYD'nin kuruluş çalışmaları tamamlandı.
AYD'nin yeni projeleriyle ilgili bilgi vermek amacıyla düzenlenen toplantıda konuşan Kodal, derneğin 55 alışveriş merkezine sahip 25 kurumsal üyesi olduğunu ve sektörün yüzde 50'sini temsil ettiğini söyledi. Kodal, üyelerin toplam kiralanabilir alanının ise 2 milyon metrekare olduğunu söyledi.

Kodal, sektöre yönelik 4 önemli projeyi hayata geçireceklerini ifade ederek şu bilgileri verdi: "Birincisi, sektörün tüm yönleriyle ele alınacağı uluslararası kimliğe sahip 4 Mart'ta yapılacak olan AYD-AVM Yatırımları Konferansı. İkincisi, sektörün ciro, ziyaretçi, personel sayısı bilgilerini içeren AVM Endeksi. Üçüncüsü, AVM Databank projesi. Dördüncüsü ise müşteri, yönetim ve mağazalara yönelik AVM Eğitim Paketleri".
 
Yeni projelerin başlaması zor

Sektörde kâr marjlarında azalma beklediklerini anlatan Kodal, artık sürekli indirim yapılır hale geldiğini belirterek "Tüketicinin alışkanlıklarını değiştiriyoruz. Bu, ileride ciddi sıkıntılara yol açacak" uyarısında bulundu. Kodal, perakende sektöründe ciddi bir nakit sıkıntısı yaşandığını, artık yeni projelerin hayata geçmesinin çok zor olduğunu vurguladı. Halen 200 olan alışveriş merkezi sayısının kriz öncesinde 350'ye çıkmasını beklediklerini anlatan Kodal, kriz nedeniyle yatırımlarda yıllık yüzde 30'luk bir azalma beklediklerini söyledi. Kodal, "Kiraları indirin" taleplerinin gerçekçi olmadığını vurgulayarak, "Normalde bu sektörde yatırımlar 10-15 yılda dönüyordu. Şimdi bu 15-20 yıla çıktı. 100 milyon dolarlık yatırım yaptıysanız ve 10 milyon dolarlık kira geliriniz varsa, yüzde 20'lik kira indirimi size 2 milyon dolara mal olur. Bunu pazarlamaya ayırsanız, çok daha önemli bir kazanç elde edersiniz" şeklinde konuştu. Outlet konusunda da sıkıntı yaşandığını belirten Kodal, "Perakendeci kendi kendini vuruyor. Yakında bu konuya da el atacağız" diye konuştu.
 
Diyarbakır 'riskli şehir' diye kredi alamadık

AYD İcra Kurulu Üyesi Levent Eyüboğlu, kriz nedeniyle İstanbul'dan kaçıp Anadolu'da büyümeye odaklanan markaların olduğunu söyledi. Aynı zamanda Multi Turkmall Genel Müdürü de olan Eyüboğlu, kriz nedeniyle herhangi bir projeyi ertelemediklerini vurgulayarak "Ancak Diyarbakır projesini, kentin terör riski nedeniyle kredi alamadığımız için ertelemek zorunda kaldık" dedi. Hakan Kodal ise AVM'lerde en büyük sorunun kiralar değil, bankaların kredi musluklarını kapatması sonucu ortaya çıkan nakit sıkıntısı ve finansman güçlükleri olduğunu belirtti.
 
AYD'ye göre sektörün durumu ve beklentiler

* Yatırım ortamı mali açıdan zorlaştı.
* Özkaynak ihtiyacı arttı.
* Yatırımların geri dönüş süresi uzadı.
* Tüketici alım kararını geciktiriyor.
* AVM'lerdeki hızlı büyüme yavaşlayacak.
* Lokal mağazalar ulusallaşmaya başlayacak.
* Tematik konseptler yoğunlaşacak.
* Kâr marjlarında azalma olacak.
* Tedarikçinin finansman sorunu artacak.
* Bayilik sistemi giderek zorlaşacak.
* Yasal düzenlemeler önem kazanacak.
* Kayıt altına geçiş önem kazanacak.
* Tüketici haklarına daha çok dikkat edilecek.