|
ükümetin hazırladığı yeni kanun tasarısı ile büyükşehirlerde oturanların keyfini kaçıracak görünüyor. Tasarı, belediyelerin gelirlerini artırmak için vatandaşların yeni vergilerle tanışacağını gösteriyor. Altyapı yatırımlarının yapıldığı yerlerde değer kazanan binalardan rant vergisi alınması düşünülürken emlak vergisinin de 1.5-2 kat artırılması ve belediyelere pay aktarılması hedefleniyor. İçtiğimiz sudan alınan harçlar vergiye dönüştürülürken de vergiler de 10 kata kadar artırılıyor.
Bakanlar Kurulu'nda imzaları tamamlanan tasarıya göre, belediyeler metro, park, yol, imar düzenlemesi, doğalgaz gibi zorunlu altyapı hizmetlerini götürmesi nedeniyle değer kazanan bina, arsa ve arazilerden "rant vergisi" alacak. İl özel idaresi ve belediye gelirleri kanun tasarısı ile 1.5-2 kat artırılan emlak vergisinin yüzde 25'i büyükşehir belediyelerine bırakılıyor. Tasarı ile bina vergisi, konutlarda binde 1'den binde 1.5'e, işyerlerinde binde 2'den binde 3'e çıkarılıyor. Bu oranlar, Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun uygulandığı yerlerde yüzde 100 artırımlı uygulanacak. Bakanlar Kurulu oranları "iki katına kadar artırmaya ya da indirmeye" yetkili olacak. Arazilerde binde 1 olan Emlak Vergisi binde 2'ye, arsalarda binde 3 olan Emlak Vergisi binde 5'e çıkarılıyor.
Değerlenen eve vergi
Vatandaşın sahip olduğu bina, arazi ve arsanın değerlenmesine neden olan ve vergi değerini değiştiren belediye hizmetleri tasarıda şöyle sıralandı: "Belediye ve mücavir alan sınırları içinde; yol, park, metro veya raylı sistem, imar düzenlemesi, rekreasyon alanı, doğalgaz gibi altyapı hizmetlerinin yapılması, yeni bina inşa edilmesi veya mevcut binalara ilaveler yapılması, binanın kullanılış tarzının tamamen değiştirilmesi veya binanın bir kısmının dükkan, mağaza, depo gibi ticaret ve sanat icrasına mahsus hale getirilmesi, tarım yapılamayan bir arazinin tarıma elverişli hale getirilmesi, arazinin parsellenerek arsaya dönüştürülmesi, herhangi bir sebep yüzünden bir şehir, kasaba veya köyün tamamında olmak üzere bina, arsa ve arazi değerlerinde yüzde 25'i aşan artma veya eksilme olması."
Suya da vergi
Bir diğer vergi de Kaynak ve İşlenmiş Su Vergisi... Önceki yasada harç olarak alınan kaynak sularının özel kaplara doldurularak satışından artık vergi alınacak. 1 litreye kadar olan şişelenmiş kaynak suyundan alınan harç (yeni vergi) miktarı değişmezken eskiden 1 litrenin üzerinde olan sularda yarım ila 1.5 kuruş olan harçlar 10 kat artırılıyor. Yeni su vergisi 1-5 litreye kadar olan kaplardan 3 kuruş, 5-25 litreye olan kaplardan 5 kuruş, 25 litreden büyük büyük kaplardan 10 kuruş olarak belirlendi. Bu hesaba göre yarım kuruştan alınan 19 litrelik damacanalardaki suyun 9.5 kuruş olan vergisi yeni düzenlemeyle 95 kuruşa çıkacak.
Belediyelere 'şans kuşu' kondu
Tasarı ile başta at yarışları olmak üzere bahisler ve şans oyunlarından alınan "Şans Oyunları Vergisi" gelirleri, il özel idarelerine ve belediyelere devrediliyor. Ayrıca ilk kez getirilen Konaklama Vergisi ile başta turist çeken yöreler olmak üzere ek kaynak yaratılması amaçlanıyor. Konaklama bedelinin yüzde 3'ü kadar vergi alınacak. Uygulamada gelir yaratma potansiyelini kaybetmiş olan Yangın Sigortası Vergisi ile çifte vergilendirme durumunda olan Haberleşme Vergisi ise kaldırılıyor. Genel bütçe gelirlerinden mahalli idarelere aktarılacak ödeneklerde yeni kriterler getiriliyor. Nüfus kriterinin yanı sıra, belediyenin performansı da ölçüt olacak. Yani çalışmayan belediyeye ödenek yok. Pay dağıtımında; nüfusun ağırlığı yüzde 70, belediyenin performansı yüzde 10, ilçede toplanan verginin toplam vergi tahsilatına oranı yüzde 10 ve belediyenin öz gelirlerinin toplam gelirlerine oranı yüzde 10 ağırlığa sahip olacak. Elektrik, su gibi tüketimdan alınan vergiye LPG yani tüpgaz da dahil edildi. Internet kafeler de günlük 5 YTL, pavyon ve barlar da günlük 8 YTL vergi ödeyecek.
Tavuk kesene 10 kuruş vergi
- Kaynak Suyu ve İşlenmiş Su Vergisi: Bir litreye olan kaplardan 1 Yeni Kuruş, 1-5 litreye kadar olan kaplardan 3 kuruş, 5-25 litreye olan kaplardan 5 kuruş, 25 litreden büyük büyük kaplardan 10 kuruş vergi alınacak.
- Geçici Kullanım Harcı: Daha önce işgal harcı olarak adlandırılan harcın adı değiştiriliyor. Fuar, pazar ve panayır kurulan yerler, meydanlar, mezat yerleri; yol, kaldırım, park, iskele, köprü, alt ve üst geçit gibi umuma ait yerlerin herhangi bir amaçla kullanımı harcın konusunu oluşturuyor. Ayrıca durak taksilerinden yıllık 30 YTL harç alınacak.
- Hayvan Kesimi Muayene ve Denetleme Harcı: Daha önce küçük ve büyükbaş hayvanlar için alınan harcın kapsamına kümes hayvanları da sokuluyor. Kümes hayvanlarının kesiminden 1 kuruş harç alınacak. Bu harç, büyükbaş hayvanlarda 5, küçükbaş hayvanlarda 2 YTL olacak.
- Harcamalara Katılım Payı: Önceki kanundan farklı olarak belediye, kanalizasyon ve su tesislerinin kapasitelerini artırırsa vatandaştan katılım payı alacak. Katılım payından ibadethaneler muaf.
|
