|
talya’da L’Aquila’yı yerle bir eden 6.2’lik depremden birkaç gün önce
kamyonete yüklediği hoparlörlerle "Büyük bir deprem olacak evlerinizi boşaltın"
diye halkı uyaran İtalyan bilim adamı Gioacchino Giuliani, "4 yıl önce projemi
İstanbul depremi için Ankara’ya gönderdim. Ama bana dönen olmadı" dedi.
İtalyan Ulusal Astrofizik Araştırmaları Enstitüsü’nde çalışan
Gioacchino Giuliani isimli İtalyan bilim adamı geçen ocak ayında bölgede meydana
gelen küçük çaplı sallantıdan sonra sismik hareketlilikleri ve topraktan çıkan
radon gazını incelemeye başladı ve depremin Nisan’ın ikinci haftası olacağını
öngördü. Araştırmalarını internet sitesine koydu ve bir kamyonete yüklediği
hoparlörlerle L’Aquila sokaklarında dolaşıp "Büyük bir deprem olacak, evlerinizi
boşaltın" diye uyarıda bulundu. Ancak L’Aquila belediyesi büyük tepki gösterdi.
Ulusal Jeoloji Enstitüsü Giuliani’nin öngörüsünün gerçek temelli olmadığını
açıkladı. Halkta korku yarattığı gerekçesiyle bilim adamının bulguları polis
zoruyla internetten kaldırıldı. Fakat birkaç gün sonra L’Aquila depremle
sarsıldı. Bu öngörüsü Giuliani’yi tüm dünyada günün adamı yaptı. Sismolog
Giuliani, L’Aquila’da yaşanan depremde kullandığı cihazı anlattı.
Depremi tahmin ettiğiniz bu cihaz nasıl bir sisteme
sahip?
Tamamen elektronik. Mekanik bir yönü yok. Diğer tüm deprem ölçüm
cihazlarından çok daha iyi kaydediyor.
Nerelerde kullandınız ve neyi
ölçüyor?
İtalya’da 9 ayrı bölgede laboratuvarlarımız var. Bu
cihazları oralarda kullanıyoruz. Yeryüzündeki hareketliliği ve radon gazının
miktarını ölçüyor.
İlk defa siz mi buldunuz bu cihazı?
Evet ben buldum. Bu cihazdan 4 tane var. Birini şehir merkezine
diğerlerine şehrin etrafına koyarak 1 ve 1 buçuk aylık gözlemler yapıyorum.
Sonra da o ölçümlerden çıkan sonuçları değerlendiriyorum.
L’Aquila’da tehlikeyi anladığınızda ne
yaptınız?
L’Aquila’da yaşanan depremin sinyallerini tüm hafta sonu
gözlerimle gördüm ve insanları uyardım. Ancak kimse ilgilenmedi. İtalyan
hükümetine de bir rapor olarak verdim. Ancak onlar da ilgilenmedi. Depremden
sonra ismini açıklayamayacağım İtalyan hükümetinden bir kişi beni arayarak özür
diledi.
Depremden önce, halkı paniğe sevk ettiğiniz için bir
süre gözaltına alındığınız söyleniyor...
Hayır ben hiç gözaltına alınmadım. Sadece çıkardığım sonuçlar
dikkate alınmadı.
Cihazınızı Türkiye’de kullanmayı düşündünüz
mü?
Dedektör dediğim bu cihazı 4 yıl önce Türk yetkililere bir
İtalyan arkadaşım aracılığıyla önerdim. Projemi Ankara’daki yetkililere posta
yoluyla gönderdim. Amacım beklenen İstanbul depremi hakkında bu cihazı
kullanmaktı. Ancak hiçbir yanıt alamadım.
İstanbul’da mı kullanmayı istediniz?
Evet İstanbul’da kullanacaktık. Ancak Türkiye’de hiç kimseyi
tanımıyorum ve kimse de projemi yani bu cihazı bilmiyor. Fakat davet edildiğim
takdirde gelip İstanbul’da cihazımı uygulamayı istiyorum. Cihazlardan birini
şehir merkezine diğer üçünü de şehrin etrafına yerleştirip veri elde
edebiliriz.
Prof. Ahmet Mete Işıkara: Depremin zamanını tam olarak
bilemeyiz
Depremin önceden kesin olarak tahmin edildiği bir sistem yok.
Bir depremin olacağını bilebiliyoruz ancak zamanını bilemiyoruz. İtalyan
sismologun kullandığı sistemi zaten kullanıyoruz. Yer hareketliliğini ve radon
gazını ölçme çok disiplinli bir alan. Ölçümler öncü belirtileri verebiliyor
ancak asla zamanını veremiyor. Senelerdir Kandilli’de böyle araştırmalar
yapıyoruz. Radon gazını, kuyu ve kaplıca sularını ve elektrik alanı
değişimlerini sürekli kontrol ediyoruz.
|
