Dersimiz: Van Gölü Havzası

Bilim ve kültür insanlarının belli konudaki birikimlerini paylaştıkları sempozyumları düzenlemek ne kadar zorsa, “sürekli” kılmak ve her birini “kitaplaştırarak” insanlığa armağan etmek daha da zordur… Hele ki bu çalışmalar ülkenin köklü üniversitelerinin bulunduğu akademik dünyası gelişmiş bölgelerinde değil de bilimle tanışmaya ekmek-su kadar muhtaç “mahrumiyet” yörelerinde gerçekleştiriliyorsa, “zor” sözcüğü de yetersiz kalır; deyim yerindeyse “kahramanca bir çalışkanlığın” eşsiz değerdeki semereleri alınır.

Tıpkı 2009’un Haziran ayında Van Valiliği’nin ev sahipliğinde, İstanbul Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van Ticaret ve Sanayi Odası, Mimarlar Odası Van Şubesi ve ÇEKÜL’ün dayanışmasıyla düzenlenen “V. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu”nda olduğu gibi… Ve tıpkı, bu özveri ve duyarlılık yüklü etkinliklerin öncü kahramanlığı nıüstlenen Prof. Dr. Oktay Belli’nin derlemesiyle bilim dünyamıza armağan edilen “V. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu Kitabı” gibi...

7000 yılın belgeseli

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Prof. Dr. Cengiz Andiç Kültür Merkezi’nin, Doğu Anadolu’nun yüz akı konferans salonunda düzenlenen V. sempozyumda, Van Gölü Havzası’nın yaklaşık 7000 yıllık geçmişini kapsayan arkeoloji, tarih, sanat tarihi, nümizmatik, coğrafya, edebiyat, ekonomi ve iktisat, etnografya, turizm, geleneksel el sanatları ve mutfak kültürü ayrıntılı olarak işlenmiş ve bilimsel yöntemler ile anlatılmıştı...

Eskiçağda Urartu Krallığı’nın başkentliğini yapmış olan Van’da, 2004’ün Eylül’ünde yine aynı kahramanlarca düzenlen “1’inci” sempozyumdan 5 yıl sonra yapılan “V. Uluslararası Van Gölü Havzası Sempozyumu”na, 80’den fazla yerli ve yabancı bilim insanı katılmıştı. Şimdi bütün bu katkıların hemen tümü, 704 sayfalık muazzam içerikli bir kitapta Doğu Anadolu’nun tüm sırlarını ve binyıllardan süzülüp gelen uygarlık değerlerini merak edenlere eşi bulunmaz bir kaynakça olarak sunuluyor.

Bundan önce yayımlanan sempozyum kitaplarının bilimsel içeriği, konu çeşitliliği ve baskı kalitesi, uluslararası bilim dünyasında kabul edilmiş olan değerlerin çok üzerindeydi. Kitapların her cildi tükendiği için, V. sempozyum kitabının değeri daha bir artmakta, ayrıca yine bilimsel içerik ve özenli baskısı bakımından da öncekileri aşan niteliğiyle esere çok özel bir değer kazandırmaktadır.

Yaşamını Doğu Anadolu’nun tarihine ve kültürüne adamış olan Prof. Belli diyor ki; “En büyük amacımız, bundan sonra devam edecek olan sempozyumlarının da bilimsel içeriğinden ve baskı kalitesinden en küçük bir ödün verilmeden, başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesidir...”

Yurtsever dayanışma

Sempozyuma en önemli desteği Mimarlar Odası Van Şubesi sağladı… önceki sempozyumlarda olduğu gibi, bu sempozyumun da sekretarya hizmetleri ile makalelerin kitaba dönüştürülmesi çalışmalarında Vedat Evren Belli canla başla çalıştı… çalışmalara yardımcı olan Doç. Dr. Zeki Taştan ve emeği geçen hemen herkes, Cumhuriyet Türkiyesi’nin Doğu Anadolu kültürlerine sahip çıkan en birikimli ve zengin akademik çalışmasının “yurtsever dayanışma”sını gerçekleştirdikleri için ne kadar övünseler azdır.

Sempozyuma ev sahipliği yapan ve katılımcıların ulaşım ve konaklamalarını karşılayan eski Vali Özdemir Çakacak’a, ağırlanmalara önemli katkıda bulunan Van Ticaret ve Sanayi Odası ile Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nin tüm olanaklarını seferber eden Rektör Prof. Dr. Hasan Ceylan’a Oktay Belli’nin önsözdeki teşekkürleri aslında hepimiz adınadır; sağ olsunlar...

Sempozyum bildirilerinin kitap olarak basılmasını sağlamak amacıyla elinden gelen her türlü çabayı gösteren Van Valisi Münir Karaloğlu ise kendinden önceki bir etkinliğin en verimli şekilde sonuçlanmasını sağladığı için, örnek bir kamu görevine imza atmıştır.

Oktay Belli bu anlamlı katkı için diyor ki; “Bilindiği gibi Van Bölgesi, daha genel bir deyişle Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki bilgi ve belge eksikliği, Türkiye’nin diğer bölgeleri ile kıyaslanmayacak düzeyde azdır. Gelecek yirmi yılda, başta üniversiteler olmak üzere, çeşitli kurum ve kişilerin yapacağı çok yoğun bilimsel bir yayına ihtiyaç vardır. Doğu Anadolu Bölgesi’nin sosyal ve kültürel alanları ile ilgili yapılacak çalışmalar, çok büyük bir eksikliği giderecektir. Bu yüzden bilimsel çalışmalara verdiği önemden dolayı Van Valisi Sayın Münir Karaloğlu’na tüm katılımcılar adına bir kez daha içtenlikle teşekkür etmeyi zevkli bir görev sayarım.”

Biz de sempozyumun tüm katılımcılarına “Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür” diyen Atatürk’ün ülkesine yaptıkları anlamlı hizmetten ötürü şükranlarımızı sunmalıyız…

Van Sempozyumu kitabının, özellikle şu son zamanlarda bu tarihsel kentimizi “ayrılıkçı terör”ün kimlik yozlaşmasına bulaştırmak isteyen “Anadolu bilincinden yoksun” bölücü siyasetlere “tarihsel bir uygarlık dersi” olması dileğiyle...