Manisa'da Fatih Kulesi'nin Restorasyonu Tamamlandı

Osmanlı Dönemi’nde Saray-ı Amire olarak adlandırılan ve Topkapı Sarayı'ndan sonra Osmanlı'nın Anadolu'da yaptırdığı 'en büyük saray' olarak bilinen Manisa Sarayı'nın bugüne ulaşabilen tek yapısı olan Fatih Kulesi'nin 2021 yılında başlatılan rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri tamamlandı. Yıldız Sarayı'ndaki arşivine ulaşılarak, birebir orijinaline en yakın şekliyle hazırlanan kule, müze olarak hizmet veriyor.

Yıldırım Beyazıt'ın oğlu Süleyman Çelebi ile 1390 yılında başlayan şehzadelerin Manisa'ya gelişleri; 3’üncü Mehmed'in 1595'te tahta çıkmasına kadar devam etti. 175 yıl şehzade sancağı konumunda olan Manisa'da, 2’nci Murad tarafından Manisa Sarayı inşa edildi. Fatih Kulesi ise kentte şehzadelik yapan Fatih Sultan Mehmed tarafından 1446-1451 yıllarında saraya eklendi. Şehzadelerin sancaklarda eğitim alması geleneğinin kalkmasıyla Manisa Sarayı, yavaş yavaş tahliye edilmeye ve kaybolmaya başladı. 2’nci Abdülhamit döneminde restorasyon geçiren kule, Yunan işgali sırasında yanarak yok olan Manisa Sarayı’ndan kalan tek yapı olarak kaldı. Fatih Kulesi, 11 Kasım 1955'te Maliye Hazinesi tarafından Türkiye Kızılay Cemiyeti tüzel kişiliğine verildi ve uzun yıllar Kızılay Şubesi olarak hizmet verdi.

2018 yılında Manisa Valiliği ve Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü öncülüğünde, Manisa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) ile Türk Kızılay Manisa Şubesi iş birliğinde proje başlatıldı. Zafer Kalkınma Ajansı'nın desteğiyle yürütülen çalışmalarda, Yıldız Sarayı arşivlerinden kulenin geçmiş restorasyon fotoğraflarına ulaşıldı.

2021 yılında başlayan rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri, 4 yıllık titiz bir çalışmanın ardından tamamlandı. Kule, özgün dokusu korunarak müze haline getirildi.

'Manisa için bir dönüm noktası'
Manisa İl Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Sudak, Fatih Kulesi'nin hem tarihsel hem de kültürel açıdan büyük önem taşıdığını belirtip, "Fatih Kulesi, Manisa için bir dönüm noktası. Osmanlı coğrafyasında Topkapı Sarayı'ndan sonra şehzadelerin eğitim aldığı birkaç saray bulunuyor, bunlardan en önemlisi ise Manisa'daki Saray-ı Amire'dir. Burada 13 şehzade yetişmiş, bunlardan 6'sı Osmanlı tahtına çıkmıştır. Bu isimler arasında Fatih Sultan Mehmed ve Kanuni Sultan Süleyman da yer alıyor. Bulunduğumuz kule, Fatih Sultan Mehmed'in Manisa'daki şehzadeliği döneminde, 1400'lü yıllarda inşa edilmiştir. Fatih döneminde yapıldığı için de adını ondan alıyor. Biz, Fatih'in İstanbul'un fethi planlarını burada tasarladığına inanıyoruz" dedi.

'Mini bir müze de oluşturduk'
Kulenin, Yıldız Sarayı arşivlerinden birebir orijinaline ulaştıklarını ve restorasyonu aslına uygun yaptıklarını dile getiren Sudak, "Kule, zamanla harap olmuştu. Biz, 2’nci Abdülhamid döneminde yapılan son restorasyonun belgelerine Yıldız Sarayı arşivlerinden ulaştık. Bu sayede yapıyı o günkü orijinal haline en yakın biçimde yeniledik. Çalışmalarımızı Manisa Valiliği, Kültür ve Turizm Bakanlığımız ve YİKOB'un destekleriyle yürüttük. Restorasyonun ardından kulenin giriş katında Kızılay'ın geçmişine yer vererek Hilal-i Ahmer'i anlatan bir bölüm hazırladık. Üst katlarda ise şehzadelik sistemi ve Manisa Sarayı'nı anlatan iki tematik alan oluşturduk. Ayrıca çocuklar ve gençlerin ilgisini çekecek iki dürbün yerleştirdik. Bu dürbünlerle 1500-1600'lü yılların Manisa'sını animasyon şeklinde görebiliyorlar. Elektronik ekranlarda Şehzadelik Sistemi ve Manisa Sarayı'na dair bilgileri paylaşıyoruz. Ayrıca şehzadelik yapmış, daha sonra padişah olmuş Osmanlı hükümdarlarının hayatlarını ve onlara ait eşyaların replikalarını sergilediğimiz mini bir müze de oluşturduk" diye konuştu.

'Amacımız, tarihi yaşatarak gelecek kuşaklara aktarmak'
İbrahim Sudak, "Hem Fatih Sultan Mehmed döneminden kalan bu yapıyı korumak hem de Manisa'nın Osmanlı'daki önemini yeniden ortaya koymak istedik. Amacımız, tarihi yaşatarak gelecek kuşaklara aktarmak. Restorasyon ve teşhir çalışmaları tamamlandı. Önümüzdeki günlerde açılışını yaparak Manisalıların ve tarih meraklılarının hizmetine sunacağız" ifadelerini kullandı.