|
lağanüstü Hal Bölgesi'nde (OHAL) ve kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımları teşvik etmek amacıyla 1998 yılı Mart ayında çıkartılan ancak yıl sonunda yürürlükten kaldırılacak olan 4325 sayılı yasanın süresinin uzatılmasında gözler hükümete çevrildi.
Yasanın yürürlükten kaldırılacak olması bölgedeki işadamlarını endişelendirirken, Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Umut Oran, yasanın bazı maddelerinde yapılacak değişikliklerle birlikte süresinin uzatılması konusunda Ankara'da bir süredir yaptığı görüşmelerden umutlu döndü.
Olağanüstü Hal Bölgesi'nde (OHAL) ve kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımları teşvik etmek amacıyla 1998 yılı Mart ayında çıkartılan ancak yıl sonunda yürürlükten kaldırılacak olan 4325 sayılı yasanın bazı maddelerinde değişiklik yapılarak süresinin uzatılması yönündeki çabalar sürüyor. İstihdam üzerindeki yüklerin azaltılması üzerine kurulu yeni bir yasa tasarısı hazırlayan TGSD yönetimi, yasanın yapılan değişikliklerle birlikte süresinin uzatılması konusunda Ankara'da yaptığı görüşmelerden umutlu döndü. Geçtiğimiz cuma günü Başbakan Ecevit'in danışmanlığını yürüten Maliye eski Bakanı Zekeriya Temizel ile bir araya geldiklerini belirten Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Umut Oran, hükümetin yasayı gündeme aldığını belirtti.
Geçtiğimiz günlerde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Masum Türker, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü, Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü gibi ekonomik birimlerin yetkilileriyle görüşen TGSD, geçtiğimiz hafta da yasanın doğrudan muhatabı sayılan Maliye Bakanlığı üst düzey yetkilileriyle bir araya geldi. TGSD Başkanı Umut Oran, sürdürdükleri görüşmeler neticesinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yapılacak yatırımları teşvik etmek üzere çıkartılan 4325 sayılı yasanın süresinin uzatılabileceği yönünde sinyal aldıklarını kaydetti.
Maliye Bakanlığı'nın yanı sıra Genelkurmay yetkilileriyle de görüştüklerini söyleyen Oran, askeri yetkililere 4325 sayılı yasanın yanı sıra Nitelikli Sanayi Bölgeleri hakkında da bilgi verdiklerini belirtti. Olağanüstü hal uygulamasının kaldırılmasıyla Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki birçok ilin ekonomik yönden sıkıntıya girdiğini belirten Oran, ordunun yaratmış olduğu ekonomik canlılığın OHAL'in kaldırılmasıyla birlikte sona erdiğini kaydetti.
TGSD'nin girişimine destek veren, teşvik kapsamındaki illerdeki sanayici ve işadamları da yasanın süresinin 5 yıl daha uzatılmasını istedi. OHAL Bölgesi'nde ve kalkınmada öncelikli yörelerde uygulanmak amacıyla çıkartılmasına rağmen, kanunun yürürlüğe girmesinden sonra yaklaşık 50 ilin bu çerçevede değerlendirilmesini de eleştiren işadamları yapılacak yeni düzenlemede il sayısının da azaltılmasını gerektiğini belirttiler. İşadamları "Ayrıca illerin alt yapı, ekonomisi, sanayisi ve coğrafi yapısı gibi özellikleri dikkate alınarak gruplandırılması ve yasadan bu gruplara göre yararlandırılması gerekiyor. Örneğin bu özellikleri diğer illere göre daha kötü olan illerin daha fazla teşvik verilmesi sağlanabilir" dediler.
Asıl yararlanması gerekenler
Söz konusu yasanın sağladığı teşviklerden asıl yararlanması gereken illerin geri kaldığını da savunan bazı sanayici ve işadamları, "Hakkari, Tunceli, Siirt gibi iller alt yapı ve coğrafi olarak diğer illerden zaten yeterince geride. O yüzden bu özellikler dikkate alınarak yasanın uygulanması sağlanmalı" dediler. Konuyu daha önce defalarca başta Başbakan Bülent Ecevit olmak üzere ilgili bakanlıklara ve bölge milletvekillerine iletmelerine rağmen bir sonuç alamadıklarını da vurgulayan sanayi ve işadamları, "Seçimleri bekliyoruz. Yeni kurulacak hükümete kaldı umudumuz" diye konuştular.
Bölgeler arasındaki farklılıkların giderilmesi ve illerin yatırım için cazip hale getirilmesi için yasanın kapsamının daraltılması ve süresinin uzatılması gerektiğini ifade eden iş dünyasının konuya ilişkin görüşleri şöyle:
- Erzurum TSO Başkanı Lütfü Yücelik: Yasanın süresinin uzatılmasını istiyoruz. Bu yasaya göre insanlar yatırım yapmıştı. Bizlere bir hak verilmişti, biz bu hakkı geri istiyoruz. En az 5 yıl daha süre uzatılmalı. Yoksa buradaki insanların rekabet şansları zaten yoktu, yasayla bunun sağlanması yönünde önemli bir adım atılmıştı. Bölgenin rekabet şansının artması için yasanın uygulanabilirliliği ve süresinin uzatılması şart. Biz bu konuyu daha önce defalarca başta Başbakan Bülent Ecevit olmak üzere ilgili bakanlara ve ilimiz milletvekillerine ilettik. Ancak hiç bir sonuç alamadık. Bölgeler arasındaki farklılıkların giderilmesi yönünden de önemli bir yasa.
- Şanlıurfa TSO Başkanı İsmail Demirkol: Mayıs ayında bölgemizi ziyaret eden Başbakan Sayın Ecevit'e konuyu ilettik. Kendileri de yasanın gerekli olduğunu, bu arada bazı milletvekillerinin kendi illerini yasa kapsamına almak istemesi nedeniyle yasanın amacından sapmalar olduğunu söyledi. Yani mevcut hükümet de konunun gerekli olduğuna inanıyor ve bizimle parelel düşünüyordu. Bu arada söz konusu yasanın 8. maddesi yatırım yapacak ya da istihdam yaratacak olanlara bedelsiz hazine arazisi verilmesini öngörüyordu. Ancak Şanlıurfa, 3983 sayılı Tarım Reformu Yasası uygulama alanı olması nedeniyle bu maddeden yararlanamıyor. Çünkü bu yasaya göre bir arazinin tahsis edilmesi için kamu kuruluşu olması lazım. Hem bu maddenin ilimizde de uygulanması ve çelişkinin giderilmesi, hem de hem de söz konusu yasanın süresinin uzatılması için başta Başbakan Ecevit olmak üzere ilgili bakanlıklara ve bölge milletvekillerine hazırladığımız raporları gönderdik. Ancak sonuç alamadık. Yasa, en az 5 yıl daha uzatılmalı. Yasa kapsamındaki illerin sayısı da azaltılmalı. Ayrıca gerçekten ihtiyacı olan iller bu yasa kapsamına alınmalı.
- Van TSO Başkanı Zair Kantaşoğlu: Oda olarak daha önce de konuyla ilgili taleplerimizi defalarca başta Başbakan Bülent Ecevit olmak üzere ilgili herkese ilettik. Ancak bir sonuç alamadık. Bölgeye yatırımcının çekilmesi için bu tür yasalar önemli. Ama bunların uygulanabilirliliği de önemli. Bölge cazip hale getirilmeli. Bunu biz hep söyledik. Ama bugüne kadar söylediklerimiz hiç ciddiye alınmadı. Söz konusu yasa kapsamındaki il sayısı düşürülmeli ve en az 5 yıl daha uzatılmalı. Seçimin yapılmasının ardından yeni oluşacak hükümete konuyu iletip sonuç almayı ümit ediyoruz.
"Özel uygulama" isteği
- Tunceli TSO Başkanı Ali Asker Güler: Hakkari, Şırnak gibi illere özel uygulamalar getirilmesi gerekiyor. Çünkü zaten yasa kapsamındaki diğer illerle bile eşit koşullarda değiliz. O yüzden yasa kapsamına alınan iller alt yapı, coğrafi gibi özellikleri dikkate alınarak sınıflandırma yapılmalı. Yatırımcının buralara gelmesinin sağlanması için bu sınıflandırmanın yapılması yart. Yoksa yatırımcı neden burayı tercih etsin ki?
|
