|
oklu bir sektörel yapıya sahip Gebze Organize Sanayi
Bölgesi, küresel krizin etkilerinden kurtuluyor. Beş binlik düşüşle
sekiz bine gerileyen işçi sayısı 14 binle kriz öncesinin üzerine çıktı.
Ekonomist dergisinin haberine göre doğalgaz ve elektrik tüketimi gibi bazı
önemli göstergelerde de kriz bitti
Ülke sanayiinde, İstanbul
Sanayi Odası’nın (İSO) ihracat ligi olan İSO 1000 listesindeki ilk
500’e 15, ikinci 500’e 16 şirket gönderecek kadar ağırlığı olan Gebze
Organize Sanayi Bölgesi (GOSB) küresel krizin etkilerini
üzerinden atmaya başladı.
Arcelor Mittal’den P&G’ye ve Ülker’e kadar
sektörünün öncü şirketlerine ev sahipliği yapan bölge, yıllık 1.2 milyar
dolarlık ihracatı ile Türkiye’nin birçok ilini geride bırakan Türkiye
sanayisinin önemli bölgelerinden biri. Krizin vurduğu 2009 yılında ihracatı 1
milyar dolar sınırında kalan bölgede 2010 yılı ihracat hedefi ise kriz öncesi
rakam olan 1.2 milyar doları aşmak. Daha çok küresel krizden en çok etkilenen
otomotiv sektörüne yönelik üretim yapan şirketleri bünyesinde barındıran
bölgede, kriz döneminde vardiyalar üçte bir oranına indirilmiş ve 5 bin kişi
işten çıkarılmıştı.
İşten çıkarmalar
bitti
Ekonomist dergisinin haberine göre toparlanma sürecine
giren ve işten çıkarılanların geri çağrılmaya başlandığı bölgede, kriz öncesi 13
bin olan istihdam rakamı bugün 14 bine ulaşmış durumda. Bu da, bölgedeki
toparlanmanın en iyi göstergelerinden biri. Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB)
Bölge Müdürü Ali Haydar Bulut, krizle birlikte bölgede hızlanan işten
çıkarmaların son birkaç aydır son bulduğunu ve yerini işe alımlara bıraktığını
söylüyor.
GOSB’da (Gebze Organize Sanayi Bölgesi) göstergelerin olumluya
döndüğüne dikkat çeken Bulut, “Kriz öncesinde, bölgemizde toplam çalışan sayısı
yaklaşık 13 bin idi. Kriz döneminde gündeme gelen işten çıkarmalar ya da
ücretsiz izinlerle bu rakam azalmıştı. Ancak şu anda 14 bini aştı ve kriz öncesi
dönemin de üzerinde bir seviyeye ulaşıldı” diyor.
Öte yandan kriz
döneminde azalan araç giriş-çıkış sayısının Ocak 2010 itibariyle normale
döndüğünü belirten Bulut, üretimdeki düşüşle birlikte yüzde 20 dolayında
gerileyen elektrik ve doğalgaz tüketimlerinde de artış gözlendiğini
söylüyor.
İhracat 1.5 milyar dolardı
Dev
fabrikaların bulunduğu GOSB, Türkiye’nin en modern OSB’lerinden biri. Kurulduğu
402 hektar alanda 200 parselde, orta ve büyük ölçekli 116 işletmenin üretim
yaptığı bölgedeki işletmelerden 36’sını Almanya, ABD, Fransa ve Japonya gibi
ülkelerden gelen yabancı sermayeli kuruluşlar oluşturuyor.
2007’de 1.5
milyar dolar yatırım alan, yıllık 1.2 milyar dolarlık ihracat yapan GOSB’da
doğalgaz tüketimi krizle birlikte büyük düşüş içine girdi. 2007 yılının kasım
ayında doğalgaz tüketimi 2.9 milyon metreküp iken krizin etkisiyle 2008’in aynı
döneminde 2.1 milyon metreküpe kadar geriledi. Bugün ise kriz öncesinin bile
üzerine çıkılmış bulunuyor. Benzer bir süreç elektrik tüketimi için de
geçerli.
50 şirket etkilendi
GOSB’da faaliyet
gösteren 116 şirketten 50’den çoğu krizden etkilendi. Hatta, Türkiye’den
çıkma kararı alan Hollandalı Philips ile Bilecik Bozöyük’e taşınan
Eczacıbaşı’nın fabrikaları kapandı. Ayrıca bölgedeki otomotiv sektörü
kuruluşları, üretimlerini üç vardiyadan tek vardiyaya indirdi.
Kapanan ve
üretimini azaltan fabrikalarda resmi bir bildirim yapılmamakla birlikte 5 bin
kişinin işsiz kaldığı, bölgede birçok şirketin de kriz döneminde yaşadıkları
sıkıntılar nedeniyle sendikalarla görüşmeler yaptıkları açıklanmıştı. Avrupa’nın
en iyi OSB’lerinden biri olan ve akıllı OSB olarak da nitelendirilen GOSB’da
bugün tek bir boş parsel kalmadığı da belirtiliyor.
Enerjide
indirim
2001 krizinden az hasarlı çıkan GOSB yönetimi, küresel
krizi de en az hasarla atlatmak için çalıştı ve bu doğrultuda, bölgedeki
şirketlerini kullandığı elektriğin fiyatında yüzde 7-11 arasında, su
fiyatlarında ise yüzde 11 oranında indirim yaptı. Bu uygulama ile bölgedeki
sanayiciler Türkiye’deki en ucuz elektriği kullanır hale geldi.
Elektrikte gündüz birim fiyatı 0.181008’den 0.0.169184 kwh/TL’ye,
puant’ta (yoğun zaman) 0.295231’den 0.282708 kwh/TL’ye, gecede ise 0.098864’den
0.087543 kwh/TL’ye indirilmişti.
2008 yılı Ekim ayı itibariyle Gebze
Organize Sanayi Bölgesi’nde su birim fiyatı metreküpte 3.35 YTL’den 2.98 YTL’ye
indirilirken, metrekare başına 2 YTL olan aidatlar önce 1 YTL’ye indirildi daha
sonra da tamamen kaldırıldı. Elektrik ücretlerinin düşürülmesine rağmen kriz
nedeniyle birçok üreticinin elektrik faturalarını ödeyemez hale geldikleri,
GOSB’da yer alan 15 şirketin toplam 2 milyon YTL’lik elektrik borcu olduğu
açıklanmıştı.
‘Yatırımcıyı teşvik
ettik’
Ali Haydar Bulut (GOSB Bölge
Müdürü)
“Kriz sürecinde gerek elektrik, doğalgaz gibi temel
maliyet kalemlerinde yaptığımız indirimler, gerekse uluslararası iş heyetlerini
bölgeye çekerek ortaya koyduğumuz pazar teşvikleri ile GOSB katılımcılarını
destekledik. Bu desteklerin de katkısıyla GOSB sanayicisi krize karşı daha kolay
karşı koyabildi. Kriz nedeniyle bölgede gündeme gelen işten çıkarmalar son
birkaç aydır son buldu ve yerini işe alımlara bıraktı.”
|
