Lütfen Tarayıcı Sürümünüzü Yükseltiniz.
BÖLÜM SPONSORU

Hal Yasası Değişti, Peki ya Hallerin Yeri?

5957 Sayılı Yeni Hal Kanunu'nun getirdiği en önemli değişim ne? Yeni tasarı, üreticilere ve satıcılara ne gibi olanaklar sağlıyor? Hangi durumlarda ceza kaçınılmaz oluyor? Peki ya İstanbul'un iki yakasında bulunan Ataşehir ve Bayrampaşa halinin geleceğini neler bekliyor?

NTV
Hal Yasası Değişti, Peki ya Hallerin Yeri?

5957 Sayılı Yeni Hal Kanunu'nun getirdiği en önemli değişim ne? Yeni tasarı, üreticilere ve satıcılara ne gibi olanaklar sağlıyor? Hangi durumlarda ceza kaçınılmaz oluyor? Peki ya İstanbul'un iki yakasında bulunan Ataşehir ve Bayrampaşa halinin geleceğini neler bekliyor? 

TBMM Genel Kurulunda, kamuoyunda ''Hal yasa tasarısı'' olarak bilinen "Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı", kabul edilerek yasalaştı.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, hallerde artık laboratuvar ve soğuk hava depolarının olacağını, belediyelere, mevcut halleri bu standartlara getirmeleri için 4 yıl süre verildiğini ve gerekli durumlarda belediyelere kaynak sağlayabileceklerini söyledi.

Artık meyve ve sebzelerin, nereden geldiği belirtilen birer ürün künyesi olacak ve bu sayede yüzde 70'i kayıt dışı olan ticaret kayıt altına alınacak.

Artık ne pazarda ne de manavda, ürün künyesi olmayan sebze ve meyve satılamayacak. Aksi taktirde satıcıya para cezası uygulanacak.

Ürünler tarlada kalmayacak

Hal ve pazarlarda üretici birlikleri bulunacak. Bu vasıtayla üreticilerin ürünleri tarlada kalmayacak, bu birlikler aracılığıyla satışı gerçekleşecek.

Ayrıca yasa ile "kabzımal" olarak da bilinen komisyoncuların aldığı pay, ürünün satış fiyatının yüzde 8'ini geçemeyecek. Toptancı halinde veya pazarda, çevreyi rahatsız edecek şekilde satış yapılamayacak.

Hallerde, üç yıl içinde laboratuvar ve soğuk hava deposu oluşturulacak. Bu iki maddeye de uymayanlara yine para cezası var.

Şehir içindeki haller şehir dışına taşınacak mı?

Yeni yasa bunları getirirken İstanbul halkının merak ettiği diğer bir konu ise otogar, oto galericiler derken, şehir içerisinde bulunan sebze ve meyve hallerinin de şehir dışına taşınıp taşınmayacağı durumu...

Kozyatağı’nda şehir trafiğinin içinde kalan Kadıköy Yakası Sebze-Meyve Hali, Tuzla’ya taşınacak. 2008 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından gündeme getirilen bu kararla, E-5 ve TEM bağlantı yollarının kesiştiği ve büyük iş merkezlerinin yer aldığı Kozyatağı’ndaki kamyon trafiğine de son verilmiş olacak.

Yeni bölge Tuzla - Aydınlı

Belediye Meclisi’nde onaylanan raporla, Tuzla ilçesinin Aydıntepe, İçmeler, Şifa, Mimar Sinan, Aydınlı Mahallelerinin bir kısmını kapsayan toplam 675 bin 441 metrekarelik alanı hal alanı olarak belirledi.

TEM ve Sabiha Gökçen Havalimanı’na çok yakın bir alanda kurulacak yeni hal için Şifa Mahallesi-Aydıntepe Yolu ile Sabiha Gökçen Havalimanı arasındaki güzergahta yol çalışmaları yapılacak.

Proje kapsamında; yaş sebze-meyve hali ve kuru gıda hali ile et ve et ürünleri, ofis, büro, konaklama yeri, cami, lokanta, hamam, postane, sigorta, banka, finans kurumları, katlı otopark, yönetim binaları, spor alanları, sağlık tesisi alanı, eğitim alanları, yeşil alanlar sosyal tesis alanları, yol alanları, hal alanı içinde ihtiyaç duyulan diğer donatı ve hizmet alanları yapılacak.

Bayrampaşa'daki de taşınacak, yerine konut yapılacak 

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Gayrimenkul Değerlendirme'nin yaptığı araştırmaya göre; Bayrampaşa'da bir çok yeni proje sırada.

Bunlardan biri de ilçedeki Sebze ve Meyve Hali'nin şehir dışına taşınması...

Ortaya çıkacak 300 dönümlük bu alanın Bayrampaşa'da gerçekleştirilecek kentsel dönüşüm çalışmalarında konut alanı olarak kullanılması planlanıyor.

İşte yeni yasaya ilişkin değerledirmeler...

AYMESKİAD (Anadolu Yakası Meyve ve Sebze İşadamları Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Mevlüt Yılmaz

Genel kapsamda yeni yasa ne getiriyor?

5957 Sayılı Kanunun getirdiği en önemli değişim "Bildirim Modeli"dir. Bu sistem ile birlikte perakendeci satıcılar, üretim bölgesinde, hale girme zorunluluğu olmadan, ürünleri servis etme imkânına sahip olacaklar. Fakat malların perakende satışını yapanlar, bunların toptancı halinden satın alındığını veya toptancı haline bildirildiğini belgelemek zorunda.

Toptancı halinde satılan mallardan yüzde bir, toptancı hal dışında satılan mallardan yüzde iki oranında hal rüsumu tahsil edilecek.

Rüsum konusu için önemli bir husus ise; bedelin üreticiden değil, satın alandan tahsil edilecek olması.

Genel itibari ile baktığımızda yönetmelik bir yıl içerisinde hazırlanıp, yürürlüğe gireceği için detaylı bilgileri ancak yönetmeliğin yürürlüğe girişiyle konuşabiliriz.

Yine yasa ile getirilen bir başka düzenlemede; tahsislerin kaldırılıp kiralama ve satış ile toptancı haller içerisindeki dükkânların değerlendirilmesi.

Ürünlerin izlenebilirliği için "ürün künyesi" bilgilerinin ambalaj ve kapların üzerinde bulunması zorunluluğu getirildi. Önemli bir konu olarak "Hallerin Modernizasyonu" da bu kanun içerisinde yer alıyor.

Sektörümüzün gerek tüketici gerekse diğer aracılar ile modern ve hijyenik koşullarda gerçekleşecek olması kanunun önem taşıyan bir parçası.

Büyükşehirlere nasıl bir etki sağlayacak?

Kanun kabul tarihinden bir yıl sonra uygulanmaya başlanacak. Bu sebeple uygulamaları görmeden toptancı hallere direk etkilerinden ve Büyükşehirin bu hizmetlerden alacağı rüsuma etkisi hakkında fikir yürütmek doğru olmaz. Fakat, belediyelerin toptancı hallerden sağlayacakları gelirlerdeki artış veya azalış, toptancı hallere yapılması gereken hizmetleri etkileyecek.

Değişim ne kadarlık bir sürede gerçekleşecek?

Kanun bir yıl sonra uygulanmaya başlanacak. Bu süre içerisinde ilgili yönetmelik hazırlanacaktır. Hallerin yapısal değişikliği ve ürünlerin izlenebilirliği hususunda yasada öngörülen süre ise dört yıl.

Belediye sınırlarınız kapsamındaki Sebze - Meyve Hali'nin de şehir dışına taşınacağı ve yerine konut alanı yapılacağı söz konusu... Bu konu hakkında detaylı bir bilgi alabilir miyiz?

Büyükşehir Belediyesinin özellikle Anadolu Yakası Meyve Sebze Hali'nin taşınması konusunda bir tasarrufu olduğunu biliyoruz. Tuzla - Aydınlı'da İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni hal alanı ile ilgili 2008 yılında Belediye Meclisi tarafından onaylanan bir karar var.

Şu an Ataşehir'de bulunan alanın değerlendirilmesi ile alakalı resmi bir bilgiye sahip değiliz.

Hal ne kadarlık bir alanı kaplıyor?

Anadolu Yakası Meyve Sebze Hali 90 dönüm üzerinde 193 dükkanı ile hizmet veriyor. Taşınılacak alan ise 600 dönüm olması beklenirken ilk etapta 250 dükkan kurulması öngörülüyor.

Düzenleme ne zaman başlayacak?

Büyükşehir Belediyesi'nin elinde kesin bir tarih söz konusu değil. Öncelikle bizim taşınacağımız alanın alt yapı ve yol bağlantılarının yapılması; akabinde sosyal ve idari binalarla beraber tüm kompleksi içeren hizmet alanının bitirilmesi gerekiyor.

Ataşehir'deki alan için projeler üretilmesi, bizim bölgeden ayrılmamız ve Aydınlı bölgesinin tanzimi İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin tasarrufunda...
 
Bu düzenlemenin getireceği yeni yol, altyapı vb. çalışmalarına ihtiyaç duyulacak mı?


Yol, altyapı, estetik gibi konular gelecek yıllarda oluşacak talep göz önünde bulundurularak planlanmalı. Böylesine büyük bir kompleksin altyapı, TEM ve çevreyolu bağlantıları proje kapsamında değerlendirilmeli.

Hal bölgeden taşınınca gelir konusunda bir kayıp yaşanacak mı?

Halin taşınacağı bölgeden ziyade, yeni hal yasasının uygulanmasının vereceği randımanı değerlendirmek gerektiği kanaatimdeyim. Kanunun hassasiyet ile uygulanmasının yanında, modern bir hal kompleksinin ticari hacmimize artı bir değer getireceğini düşünüyorum.

Ayrıca bölgenin gelişimi ve İstanbul'un yıldızı parlayan bölgelerinden biri olması yönünde neler söyleyeceksiniz? Şu anki çalışmalar ne yönde? Yatırımcılara çağrı yapılabilir mi?

Bu konuda tecrübelerimiz neticesinde evvela şunu ifade etmek isterim ki; hal çevresinde oluşacak yerleşimlere belli bir sınırlama getirilmeli. Yerleşim yerleri ile hal kompleksi arasındaki mesafenin korunması gerekiyor.

Tuzla - Aydınlı için İstanbul'un parlak bölgelerinden biri olacağı fikrindeyim. Havalimanına yakınlığı, alışveriş merkezleri, toptancı hali ve diğer sanayi değerleri ile hem halkımız hem de yatırımcılar için gelecek yıllarda cazibe merkezi olacağını düşünüyorum. Özelde yatırımcılar için toptancı halinin de o bölgede yer alacak olması artı bir değer katacak.

'Önyargılı değiliz, bekleyip göreceğiz'
İSMEYDER (İstanbul Yaş Meyve-Sebze ve Bostan Komisyoncuları Derneği) Başkanı Nevzat Dayan

"Yasa bazı değişiklikler getiriyor. Örneğin; beyan usulü hal dışı satışlara izin vermesi gibi... Bunun yanında küçük üreticileri ve üretim bölgelerindeki belediyeleri rüsum gelirlerinin düşmesi sebebiyle üzdüğünü söyleyebiliriz. Yasanın sektöre olan yansımasını ancak uygulamalar başlayınca göreceğiz. Şu aşamada ilgili yönetmelik çıkmadığından dolayı, önyargılı değiliz ancak bekleyip izleyeceğiz."

'Beklenen bir gelişmeydi, faydalı olacağnı düşünüyorum'
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği Başkanı Nurettin Özgenç

"Yeni Hal Yasa Tasarısı'nın kanunlaşmasıyla birlikte üretici, komisyon ödemeden mahsulünü dolaylı değil de doğrudan satabilecek olması üreticinin ve dolayısıyla vatandaşın lehinedir. Ayrıca pazar yerlerinin düzenlenmesi ve satış metotlarının çağdaş ve günümüzün şartlarına göre uyarlanması Avrupa Birliği'ne girme arzusunda olan Türkiye'nin bu yasayı çıkarması beklenebilen bir gelişmeydi. Faydalı olacağını düşünüyorum.

Yeni Hal Kanunu'nun olumlu yönleri olduğu gibi bazı olumsuz yansımaları da muhakkak olacak. Bunlarda zaman içersinde ek maddeler ile düzeltilebilir. İlk etapta Kanun yürürlüğe girdiğinde olumlu yanlarının faydalarını göreceğiz.

Esnafları koruyor, çünkü kayıtlı esnaf vergi veriyor, kira ödüyor, belli başlı ödemeleri var. Diğer yanda kayıt dışı olarak mal satan kişiler var bu önem arz eden konuların kanun yapılarak düzeltilmesi alkışlanacak bir düzenlemedir.

Ayrıca, AB standartlarına uygun bir şekilde olan kanunun ölçü ve tartı aletlerini hileli bir şekilde kullananlar veya hileli ve karışık olarak mal satanlar; malları gıda güvenilirliğine, teknik ve hijyenik şartlarına aykırı olarak satanlar; kaba, ambalajın üzerinde yazılı miktardan az mal koyanlar hakkında idari para cezası uygulanacak olması caydırıcı olacak. Aslında ahlaki yönden bakıldığında uyulması gereken maddeler, ama bazen kötü niyetli kişilerin ticaretten arındırılması açısından yapılması gereken güzel ve olumlu bir çalışma olduğunu düşünüyorum."

 

http://www.yapi.com.tr/haberler/hal-yasasi-degisti-peki-ya-hallerin-yeri-_77976.html

Read Comment Section
İlk Yorumu Siz Yapın
Gönder

Yorumum onaylandığında e-posta ile bildir.

E-posta adresimle bültenlere abone olmak istiyorum

Haber gönderin Hemen haber gönderin

Sosyal Medyada Yapi.com.tr:

Abone Ol Yapı sektöründeki tüm gelişmelerden en önce siz haberdar olmak isterseniz e-bültenimize abone olun.
Bülten arşivine erişmek için tıklayın

REKLAM VERİN

Ajanda
TAMAMI » Bugünkü Etkinlikler BUGÜN:
Herhangi bir etkinlik mevcut değil!