ICOMOS’un Düşündürdükleri Dönemin Mimarisi 20. Yüzyıl Sorumluluğu

/P>

Çağdaş Yapılar Arasında Seçim

20. yüzyıl yapısı tanımı için bilinen nitelikleri ciddiyetle aramak ile, tam neo-klasik görünüşlü olmayan bütün yapıları modern saymak arasında oldukça büyük bir aralık var. Yayınlarımızın yapıların tasarım bütünü ile ilgilendiklerinden, planlarından başlayarak formuna ulaşılmasında çağdaş teknoloji ve duygunun, işlevsel anlamın nasıl bir katılım içinde olduklarını incelediklerinden kuşkuluyum. Genelde tasarımda ve değerlendirmede, dünya ile birlikte şartlandığımız imgelerle çağrışım deneyerek, karar verdiğimizi üzülerek itiraf edeyim.

Ayrıca, her ülkenin farklı bir yaşamı olmasının modern mimarlıkta sorun çıkaracağı doğru değildir. Koşulların modern tasarımın yönlendiricisi olması, bununla farklı anlatımlara ulaşmak zaten modernizmin isteğidir. Bu nedenle de başka ülkelerin mimarileriyle aşırı benzerliklerin yadırganması doğaldır. Yani koşullardaki yerel farklılıklar kuramları değiştirmeyeceğine, modernizmin bununla çok ilgilendiğine inanıyorum. Modernizm’in işlev, çevre ve anlam ile oluşan, çağın duygularını yansıtan formlarını düzenlemek üzerinde fazla durulmadığı görülmektedir.

Arredamento Mimarlık’ta, 20. yüzyıl Türkiyesi için önerilen yapıların belki yarısı çağın niteliklerinden uzaktır. Ayrıca, yalnız birkaçıyla yetineceğimiz, Hacettepe Üniversitesi, Milli Eğitim Bakanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü gibi olumsuz örneklerin aralarında bulunması, bu tablonun rastgeleliğini göstermektedir. Neredeyse bu tablo 20. Yüzyıl Türk Mimarlığını aşağılayıcı bir istekle hazırlandığı kuşkusunu uyandırır. “İşte mallarımız bunlardan ibaret”, der gibi. Bu curcuna içinde benim ve değerli birçok mimarın yapılarına yer verilmemesi de bir anlamda olumludur.