İstanbul’a Yazık

BMM’de İstanbul’la ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ile CHP İstanbul milletvekilleri arasında önceki gün hayli ilginç tartışmalar yaşandı. CHP Milletvekili Çetin Soysal, gündem dışı konuşuyor: "Harbiye’deki Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu yıkılarak ranta kurban ediliyor; orada bir yoğunluk içerisinde yeni bir Kongre Vadisi yapımıyla... İktidarla belediyenin kol kola İstanbul’a yaptıkları ihanetler zincirine yeni bir halka daha ekleniyor. Kenti yağmalıyorlar; tiyatro sahnelerini yıkıyorlar, kenti yoğunlaştırıyorlar. İstanbul 2 Numaralı Koruma Kurulu, burayı sit alanı ilan ediyor ama ne oluyorsa oluyor, üç beş ay sonra aynı kurul kararını değiştiriyor, projeye onay veriyor. İhale yangından mal kaçırırcasına jet hızıyla yapılıyor. Mimarlar Odası, Şehir Tiyatrosu dava açıyor ama belediye hukuka saygılı değil. Hukuk, belediyenin yıkımını durduramıyor. Muhsin Ertuğrul’u yıkan anlayış kenti yoğunlaştıran anlayıştır; kenti yoğunlaştıran anlayış da rant anlayışıdır. Soruyorum, bu ihale hangi usulle yapılmıştır? İhaleyi hangi şirket almıştır, ihale bedeli ne kadardır. Su sarnıçları İstanbul kültür kenti olmaktan çıkartılıyor. UNESCO’nun bu konuda uyarıları var. Tarihi miras listesinden çıkarılma tehlikesiyle karşı karşıyayız. Verdiğim soru önergeleri ile ilgili örnek vermek isterim: Dubai kuleleri, Haydarpaşa yüksek katlı binaları, Galataport, Haliç köprüsü projelerinin, Four Seasons Oteli’nin genişletilme çalışmaları; bunların her biri bizi tarihi kültürel miras listesinden çıkarma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Şimdi de buna Muhsin Ertuğrul ekleniyor. Bu bizi 2010 Kültür Başkenti olarak sıkıntıya düşürecektir. İstanbul’un kültürel dokusuna, kenti yoğunlaştırarak deprem, trafik gibi sorunlarına çözüm bulmayarak da ihanet ediyorsunuz. İstanbul’da yaşayan bir insan olarak İstanbul’daki plan tadillerini biliyorum. Su sarnıçlarının üzerine nasıl kültürel ihanetin yapıldığını biliyorum, bunları görüyorum. Ne yazık ki İstanbul’a yazık ediyorsunuz." ’Bekle bizi İstanbul’ Çetin Soysal konuşmasının sonunda "Şiiri çok seven bir grupla karşı karşıya olduğumuz için, Başbakan da sevdiği için..." diyerek Vedat Türkali’nin ’Bekle Bizi İstanbul’ şiirinin bazı dizeleri ile sözlerini tamamlıyor: "Boşuna çekilmedi bunca acılar Büyük ve sakin Süleymaniye’nle bekle Parklarınla, köprülerinle, meydanlarınla Bekle bizi İstanbul Haramilerin saltanatını yıkacağız Bekle o günler gelsin İstanbul." (Onur Akın’ın bestelediği bu şarkı Edip Akbayram tarafından ünlendi.) UNESCO’nun uyarısı BAKAN Günay, UNESCO’nun İstanbul’la ilgili uyarıları için özetle diyor: "Anadolu’nun her tarafında çok yoğun ve içtenlikli bir gayretimiz var. Bu çerçevede, UNESCO’nun dikkati de bizi fevkalade sevindiriyor. UNESCO’nun dikkatini aynen paylaşıyoruz. Her noktayı adım adım biz de izliyor ve gözlüyoruz. Dünyanın önüne 2010’da İstanbul’u fevkalade güzel yüzüyle, tarihine, doğasına yakışır biçimde sunma konusunda çok ciddi bir gayret ve kararlılık içindeyiz." Operayı kim yaptı Bülent Ecevit’in adını Kartal’da bir tiyatroya verdiklerini anlatan Günay, Kadıköy’deki Süreyya Operası’nın büyük ölçüde özel idarenin emlak vergisi kaynaklarıyla yapıldığını söylüyor; CHP’li Özyürek ise "Yatırım belediye tarafından finanse edilmiştir" diye karşı çıkıyor. Bakan da, bu rakamı resmi belgeleriyle açıklayacağını söylüyor. ’Haramiler iktidara geldi’ Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, CHP’li Soysal’ı yanıtlamak üzere söz alıyor: "Herkes müsterih olsun. Türkiye’de bir süreden beri, her alanda haramilerin saltanatını yıkıyoruz" dediğinde, CHP’li Mustafa Özyürek "Ne kadar iddialı laflar" diye müdahale ediyor. Sözlerini "Haramilerin saltanatını yıktığımız için de olur olmaz sesler geliyor" diye sürdürünce Özyürek şöyle diyor: "Haramiler iktidara geldi." Günay adını anmadan eleştirilerini eski Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye yöneltiyor: "İstanbul bomboşken, İstanbul’un her tarafı çim sahayken neredeyse, Dolmabahçe Sarayı’nın arkasına stadyum yapan..." diyor. Soysal "Yapma bunu, yazık edersin..." diye çıkışıyor. Günay devamla, "1945 yılında ve sonra adını Atatürk’e nazire olsun diye ’İnönü Stadyumu’ koyan anlayışın..." dediği anda Soysal tepkisini "Kendine ihanet ediyorsun; geçmişine saygısızlık ediyorsun. Yakışmıyor bu sana..." diye sürdürüyor. (Lütfi Kırdar’ın Valiliği’nde, Dolmabahçe’deki stadyumun planları mimar Vietti Violi, mimar Şinasi Şahingiray ve mimar Fazıl Aysu tarafından hazırlanıyor. 1941’de temeli atılıp, 1947’de açılan stadyuma ilk önce İnönü, 1952’de DP döneminde Mithatpaşa, 1974’te Ecevit döneminde, vefatı üzerine yeniden İnönü adı veriliyor. Beşiktaş’a kiralandığından dolayı stadın yeni adı ’BJK İnönü’ oluyor. Bulunduğu semtten dolayı Dolmabahçe Stadı olarak da söyleniyor. Y.B.) İyi-kötüyü ayıralım Günay "Konuşurken yapıcı bir mantık içinde, iyi ile kötüyü birbirinden ayırarak değerlendirme yapalım" diyerek sözünü Muhsin Ertuğrul’a getirirken, Mustafa Özyürek "Meteoroloji arsasını (Kadıköy) konuşalım", Çetin Soysal da "Yoğunluk kazandırıyorsunuz" diye laf atıyorlar. Buna Günay "Hiçbir yoğunluk kazandırılmıyor. Büyükşehir’in planı ortada, koruma kurulları, idare mahkemeleri ortada..." diye yanıt verirken, Habitat’tan bu yana Kongre Vadisi tartışmalarının sürdüğünü hatırlatıyor. Soysal "Yeri orası değil" diyor. Günay "2010’da İstanbul’un taşıyacağı yoğunluk da hesaplanarak olabileceği kadar yeraltları değerlendirilmeye çalışılarak, oteller ve mevcut kongre merkezleriyle bağlantısı değerlendirilerek bir proje geliştiriliyor. İddiayla söylüyorum. Lütfi Kırdar’ın siluetini aşmayacak biçimde bugünkü Muhsin Ertuğrul..." diyor. Soysal’ın "Yoğunluk kazandırıyor" diye iddiasını sürdürmesi üzerine Bakan şöyle devam ediyor: Yerin altı-üstü "Yerin üstüne çıkmayın, yerin altına çıkmayın... Bu memlekette iyi bir şey yapılmayacak mı yani?" Bakan Günay, yoğunluğun artırılmadığında ısrar ederken, bu yere salonu, fuayesi, sergi salonları, kütüphane ve idari bölümleriyle modern Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu’nun İstanbullulara armağan edileceğini bildiriyor. Soysal bu kez "Ulaşım ve yoğunluk" diye müdahale ediyor.