İzmir’in Efsanevi Tünelleri Gerçek Oldu!

BR>
Gerçekleşen efsane

O öğrenci 60 yıl boyunca bu yeraltı tünellerinin gerçek olup olmadığının yanıtını düşünüp durmuştur! Öğretmeninin bu olguları nasıl bildiğini oldum olası merak etmiş, bir sonuç elde edememiştir. Taki şubat ayında Cumhuriyet’te küçük bir haber olarak yayımlanan “Binlerce yıllık tünel bulundu” başlığını okuyunca çok sevinecektir. Haberde, Yrd. Doç. Dr. Akın Ersoy’un kazılarını sürdürdüğü Agora yakınındaki bir evin avlusunda, ayrıca Kadifekale’ye doğru 821. sokakta tünellerin iki girişini bulduğu bildirilmekteydi. Cahide öğretmenin anlattığı, yıllarca o öğrenci gibi pek çok eski İzmirlinin belleklerine kazınmış “tünel efsanesinin” de gerçek olduğu saptanmıştı.

2 m. yüksekliğinde, 1m. genişliğindeki tünellerin uzantıları henüz tam olarak saptanamadı. Bazı yerlerde dümdüz, bazı yerlerde kıvrımlarla ilerleyen tüneldeki gaz birikimi arkeologların ilerlemesini ve genel bir planının çıkarılmasını engellemekteydi. Tünellerin Kadifekale ile Agora arasında su ulaşımına da katkıda bulunduğu anlaşılıyordu.

Şimdi öncelik, bu tünellerin tümünün bir planının çıkarılması olmalıdır. Bu konuda Türkiye’de sayıları 10’dan fazla olan mağaracılık ve mağara araştırma derneklerine önemli bir bilimsel görev düşüyor. Dernekler, bir an önce arkeoloji kazı heyeti ile bağlantıya girip görev almalıdırlar. Bu aşamada ve sonrasında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, İzmir Ticaret ve Sanayi Odaları’nın, TÜRSAB’ın, İzmir Büyükkent ve Konak belediyelerinin pamuk ellerini ceplerine uzatarak bu çalışmalara maddi destek sağlamaları gerekiyor. Konak Belediyesi tünel çıkışının bulunduğu ve satışa çıkarılan bir evin alınacağını açıklayarak şimdiden devreye girdiğini gösterdi.

Sonraki aşamada ise bu tüneller güçlendirilip belirli yerlerde halkın ve turistlerin ziyaretlerine açılmalıdır. Kapadokya’nın yeraltı yerleşmelerinin getirisi örnek alınmalıdır. Bir başka nokta, bu tünellerin hemen hemen üzerine gelen Kadifekale’nin eteğindeki antik tiyatro açığa çıkarılmalı ve sonrasında da yitik antik stadyumun araştırılması gündeme taşınmalıdır.

Cahide öğretmen, bir başka çarşamba günü öğrencilerini Agora’da gezdirmekle kalmayacak, Bayraklı’daki adı Hitit metinlerine göre “T-ismurna (Smurna) olan sonraları “Smyrna’ya (İzmir’e)” dönüşen, günümüzde Tepekule denilen ilk kente de götürecektir. O yıl, orada Doç. Dr. Ekrem Akurgal ilk kez arkeolojik kazılara başlamıştı. Kenti öğrencilere Akurgal gezdirmişti.

50 yıl sonra o öğrenci, öğretmeni Cahide Erkal’ı İzmir’de bulacak, bu kez o öğretmenini Bayraklı’ya götürecek, ordinaryüs profesör olmuş Akurgal’la tanıştıracak ve her iki öğretmenine teşekkür edecek, 1998’de kazının 50. yıldönümü nedeniyle Cumhuriyet’te ilk İzmir’i okurlarına tanıtacaktır.

Tünelin iki girişini bulan Dr. Ersoy’u kutlar, ayrıca kendisini aydınlatan değerli öğretmeni Cahide Erkal’a da nice sağlıklı yıllar dileğiyle bu sütunlarda bir kez daha teşekkür eder.