Kent Suçları Artıyor; Rant Kentler Yükseliyor

Son yıllarda hızlı bir şekilde meralar, ormanlar, tarım alanları, afet toplanma alanları çeşitli bahanelerle imara açılıyor ya da maden şirketlerine peşkeş çekiliyor. İstanbul, Ankara, İzmir gibi metropollerde depreme karşı yapıların güçlendirilmesi konusu raflardaki yerini korurken; hızlı bir şekilde pek çok alanda yapılan imar değişiklikleri, kamulaştırmalar ya da yurttaşın arazisine el koyma gibi durumların artması da tepkileri artırıyor. Şehir plancıları ve mimarlar, son dönemde kent suçlarının hızlandığını ve pek çok değerli arazinin yandaş sermaye gruplarına peşkeş çekildiğini belirterek, “Saray rejiminin temel gelir kaynaklarından bir tanesi inşaat ve imar rantı. Tüm ülkede büyük kent suçları işleniyor. Bakanlıklar, çeşitli sermaye gruplarına proje geliştirme merkezi, emlakçı gibi çalışıyor.” diyerek yapılanlara tepki gösterdi.

BirGün’den Sibel Bahçetepe’nin haberine göre; kent suçları “Toprak üzerinde yapılan her türlü insan yapımı faaliyetin; canlı yaşamı, ekolojik döngüler, kentsel yaşanabilirlik ve sağlıklı bir çevre üzerinde yarattığı veya yaratacağı tahribat ve bozulmanın ortaya çıkmasına neden olarak işlenen suç” şeklinde tanımlanıyor. Zeytinliklerin imara açılması, 6 şubat depremleri sonrası yurttaşın arazisine el konulması, güçlendirme adı altında değerli arazilerin müteahhitler ya da holdinglerce adeta kuşatılması, tarihi ve sit alanlarının, garların ranta açılması kent suçlarından sadece birkaçını oluşturuyor.

Son dönem yapılan kent suçlarından bazıları şöyle:

• Askeri alanlar imara açıldı. 2002-2025 yılları arasında İstanbul’da 171.998 hektar askeri alan, 111.307 hektar askeri güvenlik bölgesi vardı. Son 19 yılda bu alanların yüzde 41’i askeri statüden çıkarıldı.

• İstanbul’da 78 alan donatı alanı iken, imar değişikliği ile imarlı alana alındı.

• İstanbul Kadıköy Caferağa Mahallesi’ndeki yaklaşık 12 bin metrekarelik afet toplanma alanı imara açılmak için ihaleye çıktı. Bu durum tepkilere yol açtı.

• Hem doğal hem de tarihi sit alanı içinde kalan Kuşdili Çayırı’nın yapılaşmaya açılmasına dair üst mahkemeye taşınan davadan çıkan karara göre Kadıköy’ün önemli yeşil alanlarından olan Kuşdili Çayırı’na 5 katlı yapı ve zemin altı otopark yapılabilecek.

• İstanbul’un tarihi iki garı olan Haydarpaşa ve Sirkeci’nin Kültür Bakanlığı’na devredilmesinin ardından gar içindeki yapıların büyük kısmı tahliye edildi.

• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikli Bakanlığı, tartışmaların odağındaki Kanal İstanbul bölgesi için yeni bir imar planı hazırladı. Sazlıbosna Barajı’nın hemen yanında yer alan 2,5 milyon metrekarelik devasa bir tarım alanı yapılaşmaya açıldı.

• İstanbul Ümraniye Topağacı, Fikirtepe, Güngören’deki Tozkoparan, Çamlıca Camii’nin dibindeki Kirazlıtepe’de Mahallesi’nde yürütülen “kentsel dönüşüm” projeleri de halkın tepkisine neden olduı. Riskli alan ilan kararları mahkemeden dönse bile bakanlık aynı alanları, rezerv alan ilan ederek yıkıma devam etti.

• Depremin ardından pek çok kent rezerv alan edildi. Hatay, Malatya, Maraş gibi kentlerde ilan edilen rezerv alanları depremzedeleri mağdur etti.

• İstanbul Şişli’de 24 bin metrekarelik toplanma alanı da rezerv alan ilan edildi. Taşyapı burada 72 katlı rezidans inşaatına başlayarak yeni bir kent suçuna imza attı.  Tartışmaların odağındaki inşaatın reklam panolarında yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür’ün yer alması da tepkileri büyüttü.

• Riskli alan ilan edilen İstanbul Beşiktaş Etiler’deki polis okulu arazisinde AVM, rezidans, restoran, mağaza, otel yapımına izin verildi.

• Etiler’de Taşyapı’nın kat maliki sıfatıyla karot aldırdığı ve bölgede turistik konseptli proje başlatacağı öne sürüldü.

Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.