Kriz, Rusya’daki Türk Müteahhitleri Vurdu

ABD çıkışlı global finansal krizin dalgalarının en çok vurduğu ülkelerden biri olan Rusya’da iş yapan Türk inşaat şirketleri zor günler yaşıyor. Rus-Türk İşadamları Birliği (RTİB) Başkanı Ali İhsan Akıskalıoğlu krizin kendileri için büyük sıkıntı yarattığını belirterek, “30’a yakın Türk projesi ya durma noktasında ya da yavaşladı” dedi. Rusya’nın, ihracatının büyük ölçüde doğalgaza ve petrole bağlı olduğu için sıkıntıya girdiğini ifade eden Akıskalıoğlu, Rus bankalarının da uluslararası piyasalardan kaynak bulmakta zorlandığını, bu nedenle ülkede finansman sıkıntısı yaşandığını belirtti.

Rusya Merkez Bankası’nın piyasayı fonladığını, bu nedenle henüz bir kriz yaşanmadığını ama bu durumun ne kadar sürdürülebilir olduğu konusunda şüpheler bulunduğunu ifade eden Akıskalıoğlu sözlerine şöyle devam etti: “Tabii ki bu tür krizlerde ilk etkilenen inşaat piyasasıdır. Şu anda 30’a yakın Türk projesi ya durma noktasında ya da yavaşladı. Muhtemelen de finans krizi devam ederse bu projeler duracak demektir. Bu da tabii ki büyük sıkıntı yaratıyor.”

Petrol fiyatı tepetakla

Yeni ihalelerin açılmadığını, belirsizlik ortamında herkesin nakitte kaldığını ve yatırım yapmak istemediğini söyleyen Akıskalıoğlu sıkıntıdaki Türk inşaat projelerinin toplam büyüklüğünün 1.5 milyar dolar olduğunu ifade etti.
Dünyada ekonomik faaliyetler yavaşlayınca son aylarda petrol, çelik, doğalgaz gibi ürünlere olan talep azaldı, emtia fiyatları düşüşe geçti. Temmuzda 147 doları gören petrol şimdi kasım teslimatı için 80 doların altında işlem görüyor. Dünyanın en büyük enerji üreticilerinden biri olan Rusya’nın borsasında da gaz ve petrol şirketlerinin hâkimiyeti var.

Yurtdışı inşaatta payı büyük

Yurtdışında yaptıkları projelerin toplamı 20 milyar dolara ulaşan Türk müteahhitlerinin en çok faaliyet gösterdikleri ülke Libya’dan sonra Rusya. Rusya’da geçen yıl gerçekleştirilen 59 inşaat projesinin toplam tutarı 3.6 milyar dolar oldu.

‘Kredi kriziyle flört halinde’

Önceki pazartesi günü son 13 yılın en kötü gününü yaşayarak yüzde 19.1 oranında değer kaybeden Rus borsası geçtiğimiz günlerde Amerikan ve Avrupa borsalarında yaşanan toparlanmadan pek etkilenmedi.
Geçtiğimiz hafta, hükümetin en büyük kayıpların yaşandığı finans sektörüne 36 milyar dolarlık  kredi sağlanacağı yönündeki açıklaması da moralleri düzeltmeye yetmedi. Borsada ani düşüşleri frenlemek için son 1 ayda işlemler yaklaşık 20 kez durdurulurken, Merill Lynch’in değerlendirmesi, “Rusya olası bir kredi kriziyle flört halinde” şeklinde oldu.

Avrupa’nın en büyük inşaat projesi riskte

Rusya’da inşaat alanında faaliyetlerini sürdüren bir işadamı, “Rusya’da bankacılık çok kötü durumda. Burada bizi etkileyen şey bizim işverenlerimizin kredi kullanamaması. Bu bize direkt yansır” şeklinde konuştu. İsmini vermek istemeyen işadamı, Türk inşaat şirketlerinin genel olarak sıkıntıda olduğunu, Moscow City projesinde de sıkıntılar yaşandığını kaydetti. İşadamı, Türk inşaatçılar arasında genel beklentinin olumsuz yönde olduğunu belirterek, “Herkes tahmin ediyor da kondurmak istemiyor. ‘Hadi toparlanım gidelim’ demek gerekiyor. ‘İlk giden ben olmayayım, belki bir şey olur, belki birisi bir mucize yaratır’ diye bekleniyor” şeklinde konuştu.

1 kilometrekarelik alana yayılan Moscow City (Moskova Uluslararası İş Merkezi) Projesi Rusya ve Avrupa’daki en büyük inşaat projesi olma özelliğini taşıyor. Enka ve Ant gibi Türk firmalarının bazı kısımlarını üstlendiği projenin toplam tutarı 12 milyar dolar.