|
Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM), hem yerli üreticiyi korumak
hem de sanayicinin yatırımını kolaylaştırmak için, ikinci el, kullanılmış,
yenileştirilmiş makina ithalatında ''reform'' sayılabilecek
yeni bir düzenlemeye gitti. Türkiye'de hiç üretimi olmayan kullanılmış
makinaların izin alınmadan ithal edilmesine imkan sağlanırken, Türkiye'de
üretilen makinaların ithalatına ise üreticilere sorulduktan sonra, kayda değer
bir üretim ve itiraz olmaması halinde izin verilecek. İthalat kullanım ve
kapasite şartına bağlanırken, kullanılmış makine ticaretinin önüne de geçilmiş
oldu. Ayrıca, ithal edilen kullanılmış makinanın kurulmasından sonra
denetlenmesi mekanizması da getirildi.
DTM'nin 1 Ocak 2010'da yürürlüğe girmek üzere Resmi
Gazete'nin 18 Aralık 2009 tarihli sayısında yayımlanan
Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı
Maddelere İlişkin Tebliğ ile kullanılmış makineler 2 listede toplandı.
İlk listede, Türkiye'de üretimi olmayan makineler yer alırken, bunların
ithalatına, İthalat Rejimi çerçevesinde doğrudan gümrükler tarafından izin
verilebilecek. Ayrıca DTM'den herhangi bir izin alınmayacak. Türkiye'de üretimi
olmayan uçak, gemi gibi malların ithalatında ise sadece ilgili kurumlardan
uygunluk yazısı aranacak. Sivil hava taşıtları ve sivil hava taşıtlarında
kullanılmaya mahsus eşyalar Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü'nden, aralarında bazı yolcu ve gezinti gemilerinin de bulunduğu deniz
taşıtları da Denizcilik Müsteşarlığı'ndan uygunluk belgesi alınarak ithal
edilebilecek.
İzin alınmadan ithal edilecek
Türkiye'de üretimi olan makinaların kullanmışının ithalatında ise yeni bir
''çoklu denetim'' sistemi getirildi. Türkiye'de üretimi olan kullanılmış veya
yenileştirilmiş makinaların ithalatında, DTM İthalat Genel Müdürlüğü'nden
alınacak izin belgesi aranacak. Ancak, ithal edilecek makinanın değeri, tebliğde
belirtilen birim CIF kıymetinden daha fazla birim CIF kıymete (diğer yurt dışı
giderler kalemi hariç) sahip ise bu makinalar, yine izin alınmadan ithal
edilebilecek.
AA munabirinin edindiği bilgiye göre, tebliğde, yurt içinde üretimi olan
makinaların kullanılması için yüzde 60 taban CIF değer belirlendi. İthal edilmek
istenen makina bu değerin üzerindeyse izin alınmadan ithal edilebilecek.
Yetkililer, genellikle 3 yıla kadar makinaların CİF değerinin, yeni makinanın
değerinin yüzde 60'ı kadar olduğuna işaret ederek, böylece 3 yaşına kadar
kullanılmış makinaların teşvik edilmiş olduğunu belirtti. Yeni makinaların
fiyatının yüksek olması nedeniyle sanayicinin yeni makinalar ile yatırım yapmak
yerine bazen kullanılmış makina ithal etmek durumunda kaldığını anlatan
yetkililer, böylece yenisinin değerinin yüzde 60'ına kadar olan değerde, yeni
sayılabilecek makinaların izinsiz ithal edilmesine imkan sağlandığını
vurguladılar.
Yeni makinanın fiyatının yüzde 60'ından daha düşük değerdeki kullanılmış
makinaların ithalatında ise izin mekanizması işleyecek. Söz gelimi, yenisinin
fiyatının yüzde 30, 40, 50'si kadar değer belirtilenler izin alınarak ithal
edilebilecek. Makinanın eskidikçe değerinin çok düştüğüne dikkat çekiliyor.
|
