|
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın (ÖİB) cuma günü ardı ardına yaptığı
elektrik dağıtım ihalelerinde en büyük çekişme, Samsun, Amasya, Çorum, Ordu,
Sinop illerini kapsayan Yeşilırmak bölgesi için yaşandı. Çalık Enerji ile Aksa
Enerji'ye bağlı Anadolu Doğalgaz şirketi arasında yaşanan çekişmeyi kazanan
Çalık, ihalelerden keyifli ayrılırken; Aksa grubunun ise Çoruh ihalesini
kazanmasına rağmen keyifsizdi. Bölgede iki ayrı santralı bulunan Aksa üretim ve
dağıtım tesislerinin tek elde toplanmasıyla kar marjını artırabilecekken böyle
bir fırsatı kaçırmış oldu.
Edinilen bilgiye göre Aksa özellikle Yeşilırmak bölgesinin ihalesini
kazanmayı istiyordu. Yeşilırmak bölgesinin her iki şirket için önemi büyük.
Aksa'nın Samsun'da 2 ayrı santralı var. Üretim ve dağıtım tesislerinin tek elde
toplanmasıyla kar marjını artırabilecekken, bu fırsatı kaçırdı. Çalık için ise
Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi'ne ev sahipliği yapacak olan Samsun
ilinin önemi çok büyük. Ayrıca Sinop bölgesi, Türkiye'nin Akkuyu'dan sonraki
nükleer santralının kurulacağı il olduğu için Çalık, bugünden elektrik dağıtım
şirketini alarak büyük bir fırsat yakaladı. Bu nedenle ihalelerde beklenilenin
üzerinde fiyat teklifleri ile karşılaşıldı. Bu durumdan en karlı çıkan ise ÖİB
oldu.
Dağıtım ve üretim karlı
Yeşilırmak bölgesi, sanayi kuruluşlarının yoğunlaştığı bölge olmamasına ve
yüzde 9,1'lik yüksek kayıp-kaçak oranına rağmen, büyük bir çekişmeye sahne oldu
ve ÖİB'ye 441.5 milyon dolarlık gelir getirdi. Bunun en önemli nedeni ise bölge
içindeki Samsun ve Sinop illerinin enerji projeleri için önemli kentler haline
gelmesinden kaynaklanıyor. İhalede birbiri ile çekişen Anadolu Doğalgaz ile
Çalık için Samsun'un önemi daha da büyük. Anadolu Doğalgaz şirketinin bağlı
olduğu Aksa, Samsun'da doğalgazdan elektrik üreten iki ayrı santrala sahip. Bu
santrallardan üretilen elektriğin yine aynı el tarafından dağıtılması ise büyük
kazanç sağlıyor. Aksa grubunun bu bölgenin dağıtım hakkını almak istemesi en çok
bundan kaynaklanıyor. Çalık grubu ise Samsun-Ceyhan ham petrol boru hattı
projesini yakında hayata geçirecek. Ayrıca Samsun'da bir de rafineri kurma
planları mevcut. Hal böyle olunca tesislerin elektriğinin yine aynı şirket
tarafından verilecek olması maliyetleri de düşürmüş olacak.
Sinop'a değeri nükleer artırdı
Yeşilırmak dağıtım bölgesi ihalesine ilginin yoğun olmasının bir diğer nedeni
ise, bölge içindeki Sinop ilinde Türkiye'nin ikinci nükleer santralının
kurulacak olmasından kaynaklanıyor. Akkuyu bölgesi için nükleer santral
hazırlıkları tamamlandıktan sonra, hükümet gelecek yıllarda Sinop'ta ikinci bir
nükleer santral kuracak. Buradan üretilecek elektrik genel iletim sistemine
verilecek ancak Sinop bölgesindeki dağıtım hakkının Çalık grubunda olması büyük
bir avantaj yaratıyor. Bu nedenle gelecekte Sinop'da bir nükleer santral projesi
için açılacak ihaleye Çalık grubunun da teklif verebileceği yorumları yapılıyor.
Yeşilırmak ihalesine, Akkuyu santral ihalesini alan ancak henüz ihale
onaylanmadığı için beklemede kalan Park Holding de teklif vermişti. Geleceğe
yönelik bu enerji yatırımları nedeniyle böylece kriz ortamına rağmen dağıtım
ihalelerinden beklenilenin üzerinde gelir de elde edilmiş
oldu.
|
