Yapı-Endüstri Merkezi’nde
(YEM) gerçekleştirilen ve YEM'in Dış
Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) / Türk- Rus İş Konseyi ile birlikte
düzenlediği 'Türk Yapı Sektörünün Rusya Açılımı'
toplantılarından ikincisi olan 'Rusya’da Müteahhitlik hizmetleri ve Türk
Yapı Sektörüne Genel Bakış'ın ikinci oturumunun başlığı "Rusya
Federasyonu'nda Müteahhitlik Hizmetlerine Yönelik Fırsatlar"dı. Ant
Yapı Genel Koordinatörü Senih Kutay, Capital Group Özel
Projeler Direktörü Elmar Alakbarov, 'OPORA ROSSII' Rusya Küçük
ve Orta Ölçekli Girişimcilik Örgütü Meclisi Üyesi, İnşaat ve Bayındırlık
Komisyonu Başkanı / Moskova Temsilcisi Evgeny Şlemenkov ve
'OPORA ROSSII' Rusya Küçük ve Orta Ölçekli Girişimcilik Örgütü Meclisi Yönetim
Kurulu Başkanı Danışmanı Mirtahir Talışlı'nin konuşmacı olduğu
oturumdan sonra kapanış konuşmasını da Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası
Türkiye Temsilcisi Ildar Fattahov yaptı.
Senih Kutay: Rusya
pazarının lojistik ve satın alma zorlukları dışında Türkiye’den çok farkı
yok
Oturumun ilk konuşmacısı olan Ant Yapı Genel Koordinatörü
Senih Kutay, 90'lı yıllardan başlayarak Rusya'daki değişimi ve
parelelinde inşaat sektöründeki gelişmeleri yerinde gördüklerini belirtti. 2008
yılının son çeyreğinde etkisini hissettiren kürsel mali krizin kısa ve orta
vadede emlak fiyatlarını normal düzeye, hatta normalin de altına indirmesinin
beklendiğini anlatan Kutay, şunları söyledi:
"2008 yılını yüzde 10-15
oranında bir büyüme ile kapatan sektör, 2009 yılında büyümesini sürdüremedi.
2008 yılında başlayan projelerin bir kısmı ertelendi. Özellikle Moskova,
St.Petersburg, Krasnodar, Nizny Novgorod, Kazan, Samara ve Rostov gibi büyük
kentlerde inşaat faaliyetleri azaldı. 2009 yılında bitirilen konut sayısının bir
önceki yıla göre yüzde 15 daha düşük olduğu tahmin ediliyor. Son yıllarda artan
çağdaş apartman ve villa talebi nedeniyle Rusya da planlanan büyük ve küçük
çaplı projeler hız kazandı. Rusya’nın artan enerji ihtiyacının giderilmesi için
yeni boru hatları inşaatları ve enerji santralleri ihaleleri açılıyor. Ulaştırma
alt yapısı ve endüstriyel anlamda çok sayıda proje ihale
ediliyor".
Kutay, Türk şirketlerinin Rusya'da yaşadı sıkıntılara da
değindiği konuşmasında, kriz sonrası ciddi limitler getirilen yabanci işçi
kotasını, 2010 yılı başında uygulamaya giren ve 'İnşaat Yapım Lisans’ı yerine
geçen 'SRO' yani 'Kendi İç Denetim Organizasyonu Belgesi' alımı uygulamasını
örnek olarak gösterdi. Bu gibi örneklere rağmen Rusya'da iş yapmanın lojistik ve
satın alma zorlukları dışında Türkiye’den çok farkı olmadığını ifade eden Kutay,
Türk yapı malzemesi üreticilerinin yaptığı doğrudan yatırım tutarının 2009'da
yaklaşık 7 milyar dolara ulaştığının tahmin edildiğini hatırlattı. "Girişimci
Türk müteahhit ve inşaat malzemesi üreticilerinin Rusya pazarında daha etkin rol
almamaları için hiçbir neden yok. Yeter ki kendini ve ürününü iyi tanıtsın,
ürünün kalitesinin devamlılığının arkasında olsun" diye konuşan Kutay, devletten
taleplerini ise şöyle sıraladı.
"Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri
konusunda 'akreditasyon' uygulamasına gidilmesini bir zorunluluk olarak
görüyoruz. Firmalara uygulanacak 'akreditasyon' sistemine ilişkin yapılanma
ivedililikle belirlenmeli. Kriterleri taşıyan firmalara, köprü kredilerin
kullanımı, teminat mektupları, politik risk sigortası uygulamaları, geçici
ihracat ithalat belgesi, işçi istihdamındaki teşvikler, sosyal güvenlik
primlerinin Hazine’ce karşılanması gibi desteklerde öncelik
sağlanmalı".
Elmar Alakbarov:
Türk şirketleri, gayrımenkul geliştirme konusunda yatırımcı pozisyonunda olmayı
da gözden geçirmeli
Capital Group Özel Projeler Direktörü
Elmar Alakbarov, özellikle özel tasarlanmış ve tanınan yerel ve
yabancı proje şirketlerinin tasarladıkları betonarme ve çelik yapılarda üstün
başarı gösterdiğini söylediği Türk firmalarının karşılaştığı sorunları, Rus
normlarına hakimiyet, ihale katılım kriterleri, Türk şirketlerinin mühendis
kadroları, alt kadro eğitimi ve iş güvenliği, inşaat süreleri mobilizasyon ve
karlılık politikası, müteahhitlikten yatırımcılığa dönüş başlıkları altında
değerlendirdi. Rusya’da iş yapan Türk müteahhitlik şirketlerinin çoğunun yasal
bazda oluşan değişiklikleri hayli gecikmeli izlemelerinin önemli bir sorun
olduğunu söyleyen Alakbarov, "Başarılı olmak isteyen Türk firmaların Rusya’daki
norm ve standartlara vakıf olmaları, uygulamalarında bu normları baz alarak
proses ve metotlarını geliştirmekleri gerekmektedir" dedi. Hem işverenin hem de
müteahhidin 'lump sum' kontratlarla kendilerini zaman zaman iyice
şımartmalarının da zaman zaman sorunlara yol açabildiğini belirten Alakbarov,
firmalara ne şekilde anlaşılırsa anlaşılsın, kendileri için dahi olsa maksimum
ayrıntıda keşif dosyası hazırlamalarını önerdi. Alakbarov, firmaların mühendis
kadrolarına da değindi ve taşeron hizmet almanın özellikle elektro-mekanik
işlerin takibinde uzun vadede firmalara zarar verebileceğine işaret etti.
Alakbarov şöyle devam etti:
"Sovyetler’in de bırakmış olduğu etki ile, Rusya’da yatırım
yapmak hala zordur. Sayısız devlet kuruluşu ve yerel idarelerden izin ve onay
gibi bürokratik aşamalar mevcuttur. Mevcut tecrübeler gösteriyor ki Türk ve
yabancı firmalar için Rusya’da müteahhitlik hizmetleri yaparak para kazanmak
aslında oldukça zor ve yüklenilen riskler de oldukça fazla. Bunda 2008 krizinin
etkisi ve daralan piyasada artmış olan rekabetin etkisi de oldukça büyüktür.
Zamanında Rusya’da yatırım yapan şirketler şu an inşaattan ziyade, direk satış
ve ofis kiralarından kar elde etmektedirler. Dolayısıyla Türk şirketleri artık
Rusya’da sadece müteahhitliği değil, gayrımenkul geliştirme konusunda yatırımcı
pozisyonunda olmayı da gözden geçirmelidirler. Düşüncemiz ve öngörümüz, daha
önce müteahhitlik alanında Türk şirketlerinin gösterdiği çeviklik, hırs, kalite
anlayışı ve başarı odaklı çalışmanın bu perspektifte yatırım alanında da
gerçekleşeceği yönündedir".
'OPORA ROSSII'
Rusya Küçük ve Orta Ölçekli Girişimcilik Örgütü Meclisi
Daha
sonra söz alan 'OPORA ROSSII' Rusya Küçük ve Orta Ölçekli Girişimcilik Örgütü
Meclisi Üyesi, İnşaat ve Bayındırlık Komisyonu Başkanı / Moskova Temsilcisi
Evgeny Şlemenkov da 'OPORA ROSSII' Rusya Küçük ve Orta Ölçekli
Girişimcilik Örgütü Meclisi hakkında katılımcılara bilgi verdi. İnşaat
sektöründe bağımsız yönetilen ortaklık kuruluşlarının faaliyetini düzenleyen
mevzuattan ve federal mercilerin çıkardıkları yasalardan bahseden Şlemenkov,
bünyelerinde 137 birlik bulunduğunu ve bunların çoğunlukla küçük ve orta ölçekli
firmalar olduğunu söyleyerek, Rusya'da çalışan firmaların daha rahat ve konforlu
çalışmalarını amaçladıklarını ifade etti. Sahip oldukları geniş ağ ile bölgesel
analizler de yaptıklarına değinen Şlemenkov, "İnşaat firmalarının yeni ufuklar
geliştirmelerine yardımcı oluyoruz" dedi.
'OPORA ROSSII'
Rusya Küçük ve Orta Ölçekli Girişimcilik Örgütü Meclisi Yönetim Kurulu Başkanı
Danışmanı Mirtahir Talışlı ise vize konusundaki yeni
düzenlemeler hakkında bilgi verirken, Ildar Fattahov da kapanış konuşmasında Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi
Odası Türkiye Temsilciliği'nin girişimcilere destek verdiği konuları
aktardı.
'Rusya’da Müteahhitlik hizmetleri ve Türk Yapı
Sektörüne Genel Bakış' toplantısının ilk oturumuna yönelik detaylara ulaşmak
için lütfen
tıklayınız.
|