Asansörlerde Güvenlik Boşlukta
Her gün milyonlarca insanın kullandığı asansörler denetim karmaşası nedeniyle tehlike saçıyor. Asansör ve yürüyen merdiven sektöründe yönetmeliklerin birbirleriyle çelişmesi ve kavram kargaşası yaratması, denetim mekanizmalarının da sağlıklı işlememesi sonucu yılda 1000'e yakın ölümlü kaza meydana geliyor. Sektörde 1000 euro veren herkes hem
|
BR> TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, 750 milyon dolarlık bir ekonomik hacme sahip olan sektörde, toplam 160 bin asansörün 146 bin 695'inin tamamen denetimden yoksun olduğunu söyledi. Koramaz, "Bu tablo halkımızın can güvenliğinin nasıl büyük bir tehlike içinde olduğunun açık kanıtıdır. Bu asansörlerin yalnızca bilinemeyen küçük bir yüzdesi yetkisiz, yetersiz ve denetimsiz firmalarca kontrol ediliyor" dedi. Asansör Yönetmeliği'nin ilgili olduğu, Yangın Yönetmeliği, İmar Yönetmeliği,
Bayındırlık Bakanlığı'nın Kanun ve Yönetmelikleri'nin bazı yönleriyle
çeliştiğine ve kavram kargaşasına yol açtığına dikkat çeken Koramaz, "Asansörle
ilgili kontrol, ruhsatlandırma gibi prosedürlerde ülkenin değişik bölge, şehir
ve belediyelerinde değişik uygulamalar yapılıyor. Bu durum denetim eksikliğinin
yanısıra denetimi kimin yapacağının da belirsiz olmasına neden oluyor"
dedi. Dünyada ilk asansörü, millattan önce 285-212 arasında yaşayan Arşimed'in icat ettiği sanılıyor. İlk kullanan kişi ise millattan önce 68-37 arasında yaşamış olan Roma İmparatoru Neron. Bodrumdaki vahşi hayvanlar, kafeslerinden arenaya kayalar içine oyulmuş asansör kuyularından ahşap ve kayalar kullanılarak çıkarılıyordu. 1830'larda İngiltere'de hidrolik tahrikli asansörler fabrikalarda kullanılmaya başlandı. 1855'te Amerika'da buhar gücü ile çalışan yük asansörleri yapılmaya başlandı. 1867 yılında Edoux adında Fransız mühendis uluslararası Paris sergisi münasebetiyle yaptığı kaldırma makinesinin adını asansör (Asseneeur) koydu. Bu makine ziyarete gelen misafirleri en yüksek noktaya kadar çıkartıp indiriyordu. 1880 yılında Alman fizikçi Erner Van Siemens, elektrikten faydalandı. Türkiye'deki ilk asansör, Orient Expres yolcularını ağırlamak için 1892
yılında Pera Palas'ta inşa edildi. Bundan 15 yıl sonra İzmir'de 1907'de Musevi
Nesim Levi tarafından Karataş semtinde kuruldu. Özellikle yaşlı ve sakatların
kullanımı gayesi ile yapılan bu asansör önceleri su buharı ile çalışıyordu,
günümüzde ise elektrikle hareket ediyor. Tayvan'ın Taypey kentindeki 106 katlı bir gökdelenin asansörü dünyanın en hızlısı seçildi. Asansör, 106. kata 30 saniyede çıkıyor. Guinness Rekorlar Kitabı, hızı saniyede 17 metre olarak tescilledi. Dünyanın en yüksek gökdeleni olan TFC 101 Tower'daki asansörde, 508 metreye aniden çıkan yolcuların kulaklarının basınçtan rahatsız olmaması için özel bir basınç kontrol sistemi bulunuyor. Söz konusu binada 34'ü çiftli, 61 asansör bulunuyor. Gökdelende ayrıca 50 yürüyen merdiven hattı çalışıyor. |
