Asansörlerde Güvenlik Boşlukta

Her gün milyonlarca insanın kullandığı asansörler denetim karmaşası nedeniyle tehlike saçıyor. Asansör ve yürüyen merdiven sektöründe yönetmeliklerin birbirleriyle çelişmesi ve kavram kargaşası yaratması, denetim mekanizmalarının da sağlıklı işlememesi sonucu yılda 1000'e yakın ölümlü kaza meydana geliyor. Sektörde 1000 euro veren herkes hem asansör üretme hem de denetleme yetki belgesi alabiliyor. Mevcut 160 bin asansörün Sanayi Bakanlığı koordinasyonunda denetlenen 13 bin 305'inin sadece yüzde 30,7'si güvenli. 750 milyon dolarlık sektördeki asansör firmalarının sayısı Avrupa Birliği ülkelerindeki firma toplamından fazla.

Her şehirde farklı uygulamanın olduğu sektörde, denetim şartlarını yerine getirip getirmediğine bakılmaksızın isteyen her firmaya yetki belgesi veriliyor. Asansör Sanayici ve İşadamları Derneği (TASİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahman Aksöz, sektördeki 3 bin firmanın 800'üne, "tam yetkili firma" belgesi verildiğini ve ürünlerine CE işareti yapıştırma hakkı kazandığını söyledi. Bu rakamın Avrupa Birliği ülkelerindeki firmaların toplamından bile fazla olduğuna işaret eden Aksöz, "Bu firmalar hem ürün üretmeye hem denetlemeye hem de ürününe CE işareti yapıştırma yetkisine sahip" diye konuştu.

Yaklaşık 750 milyon dolarlık büyüklüğe sahip Türkiye asansör sektörünün yüzde 25'ine 5 yabancı firma hakim. Schindler Türkeli, ThyssenKrupp, Buga Otis, Mitsubishi ve Kone pazarın en büyük oyuncularıyken, sektörün kalan bölümü binlerce küçük işletmeden oluşuyor.

Toplam 160-170 bin adet asansör ve yürüyen merdiven bulunan Türkiye'de ortalama her yıl 7-15 bin arasında asansör ile 400 yürüyen merdiven kurulumu gerçekleştiriliyor. Son yıllarda konut ve alışveriş merkezi yatırımlarındaki artış, sektörün büyümesine önemli bir ivme kazandırdı. Ancak mevcut asansörlerin çok az bir kısmı denetimden geçiyor. Verilere göre, 2007 yılında 160 bin asansörün sadece 13 bin 305'i yani yüzde 8'i Sanayi Bakanlığı denetimden geçerken, denetlenen bu asansörlerin de sadece yüzde 30,7'si kullanılabilir durumda, yüzde 14'ü eksiklikleri giderildikten sonra kullanılabilirken, yüzde 54,5'i ise kesinlikle kullanılamaz durumda. Bir başka veriye göre ise, yılda en az bin ölümlü kaza meydana geliyor.
 
CE belgesi bile güvenliğin garantisi değil

Aksöz "Yetkili firmalar hem ürün üretmeye hem denetlemeye hem de ürününe CE işareti yapıştırma yetkisine sahip. Önceden 15 bin euro olan bu belge, şimdi 1000 euroya kadar düştü. Bu da belgelerin gerekli denetim yapılmadan verildiğini gösteriyor" diye konuştu.