Faiz oranlarının bir yıl önceye göre yaklaşık yarı yarıya düşmesi yüzünden
örneğin 50 bin TL’lik 120 ay vadeli bir
kredide aylık ödemenin 300 TL azaldığını
söyleyen Garanti Mortgage Genel Müdürü Cemal Onaran, “Bu yüzden
geçen yıla göre mortgage kredi kullandırımı iki katı arttı. İnsanlar artık
kirada oturmak yerine bitmiş konutları satın alıp evinin taksidini ödemeyi
tercih ediyor. Geçen yıllara göre en büyük fark artık kiradan kurtulmak
isteyenlerin mortgage kredisi kullanması” dedi.
Bitmiş evler alınıyor
Geçen yıla göre aylık ödemelerdeki bu 300 TL’lik farkın kiradan kurtulmak
isteyenleri harekete geçirdiğini ve büyük talebin de bu kesimden geldiğini
söyleyen Onaran, “Faizler bu seviyeye geldiğinde konut almak isteyen, kiradan
kurtulmak isteyen kesim harekete geçti. Bu yüzden mortgage kullananlar artık
devam eden projelerden çok ikincil el veya bitmiş her an oturmaya hazır evlere
yöneldi. Tabii ki deprem gerçeği nedeniyle insanlar sıfır ev almak istiyor. Ama
kiradan kendi evine çıkmak yaşlı ev bile olsa kiradan kurtulmak birinci
öncelikleri” diye konuştu.
Günde 1200 kişi kredi aldı
Bankacılık sektöründe günlük mortgage kredi kullanım sayısının 1200 kişiye
ulaştığını da söyleyen Cemal Onaran, 2009’un aynı aylarında ise bu sayının
600-650 kişi ile sınırlı kaldığına dikkat çekti.
İnşaat sektöründe biriken konut stoğunun azalmaya başladığına da dikkat çeken
Onaran, artık yeni projelere başlanacağını belirtip şu bilgiyi verdi: “Yeni işe
başlamaktansa önümü göreyim stoklarımı eriteyim diye bekleyen inşat sektöründe
yeniden hareketin başladığını görüyoruz. Ayrıca çoğu projelerini de önemli
oranda eritti. Biz inşaatçılarla konuşuyoruz hepsinin elinde bir sürü proje var.
İstanbul’da, Ankara’da, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde proje yapmak istiyorlar.
Konut kredi faizlerinin düşme ihtimalinin düşük olduğunu buna karşın yükselme
ihtimalinin arttığını vurgulayan Onaran, önümüzdeki döneme ilişkin şu
öngörüde bulundu:
Kredi faizleri yükselecek
Ama faizlerde yükselme derken çok dramatik bir yükseliş beklemiyoruz. Merkez
Bankası kısa vadede faiz artırımı yapmayacak. Yılsonuna doğru toplamda 0.75-1
arasında faiz artırımı yapmasını bekliyoruz. Bu artırımın mortgage faizlerine
etkisi ise sınırlı kalacağı için ev alma talebini çok büyük boyutta etkilemesi
beklenmemeli. En azından bu sene için bunu söyleyebilirim.”
Ev alma dönemi
Onaran, faizde düşme ihtimalinin ise çok zor olduğunu vurguladı. Konut
fiyatları ve faiz oranlarına bakıldığında ‘Bugünkü gelinen nokta ev almayı
gerektiren bir noktada’ diyen Onaran, bunun nedenlerini şöyle özetliyor:
“REIDIN.com ile Haziran 2007’de konut fiyatlarını takip edeceğimiz bir endeks
başlattık. Bu endeks sayesinde konut fiyatlarını takip ediyor. Haziran 2007’de
100 olan endeks şu anda 90’larda. Tabii fiyatlar ve dolayasıyla endeks krizde
çok daha aşağı seviyelere inmişti. Şu anda bir miktar toparladı ama hala 2007
yılındaki başlangıç noktasını yakalayamamış durumdayız.
Bekleyelim diyen kaybeder
Talep eğer böyle devam edecekse ki günde 1200 konut satılıyor; bu talebi
artan her üründe olduğu gibi konut fiyatlarına da yükseliş yönünde
yansıyacaktır. Şu anda konut fiyatları ev almak için ideal bir noktada diyoruz.
Yani ‘faizler biraz daha düşer bekleyelim’, ‘fiyatlar biraz daha düşer
bekleyelim’ dedikleri noktada insanlar birşeyleri kaybedecekler.
|