Brezilya Tarihindeki En Büyük Çevre Felaketi

Brezilya’nın güneydoğusundaki Minas Gerais eyaletinde iki atık barajının ay başında çökmesi sonucu Atlantik Okyanusuna kadar ulaşan zehirli çamur çevresel felaketlere yol açıyor. Madencilik devleri BHP ve Vale’ye ait olan, Samarco demir cevheri madenindeki baraj çatlağından saçılan maden atıkları ve çeşitli kimyasalar içeren büyük su ve çamur dalgası daha şimdiden bitki örtüsüne büyük zarar verdi. Uzmanlar ekosistem üzerindeki tahribatın gelecekte de süreceğini belirtiyor.

Savcılar, faciada maden sahibi BHP Billiton Ltd. ve Vale SA şirketlerinin ihmallerinin bulunduğunu belirtirken Brezilya milletvekilleri katı madencilik yönetmeliklerini savunuyor. Öte yandan Deutsche Bank temizlik masraflarını 1 milyar dolar olarak açıkladı.

Ülke tarihindeki en büyük çevre felaketi olan baraj çökmesinde 11 kişi yaşamını yitirmiş, kaybolan 12 kişiyi arama kurtarma çalışmaları durdurulmuştu. 

Doce nehri üzerinde 300 mil boyunca oluşan kirlenmiş turuncu tortu toprak, su kaynaklarını kapattı. Nehir yakınındaki Bento Rodrigues topluluğunu neredeyse yok etti. Binlerce insan mahsur kaldı. Zehirli çamur iki hafta içinde Atlantik Okyanusu’na ulaştı.

Bağımsız uzmanlar iki yıl önce ortak hisseli Samarco madeninin güvenli olmadığına ve yapısal tasarım kusurlarının barajda bir yıkıma yol açabileceğine yönelik uyarılarda bulunmuştu.  

Brezilya-Avustralya iştiraki ile kurulan Vale ve BHP Billiton şirketlerine ait Samarco maden işletmesi afet ile ilgili temizlik, onarım ve tazminat ödemek için geçen hafta “ön taahhüt” imzaladı.

Yatağından taşan Dove nehri Brezilya’nın Espirito Santo kıyısında bulunan Regencia köyü yakınlarında zehirli çamurla denize karışıyor. Savcılara göre hasarın boyutu Samarco tarafından vaat edilen 260 milyon dolardan çok daha fazla tutabilir.  Uzmanlar Samarco’daki baraj çöküşünün Brezilya tarihindeki en büyük maden felaketi olduğunu söylüyor.

Bilim insanları, madenlerde demir cevherini temizlemek için kullanılan kimyasalları da içeren sel sularının, akarsu seyrini değiştirmesi ve geçtiği tarım arazilerinde ve nehir kıyılarında verimliliği azaltması gibi sonuçları olabileceğini söylüyor.