Anadolu'nun En Uzun Tarihi Su Tüneli

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş, Erzincan'ın Kemah ilçesindeki Kale ile Tanasur Deresi arasında bulunan 350 metre uzunluğundaki tarihi su tünelinin, Anadolu'nun en uzun su tünellerinden biri olduğunu söyledi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı adına Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü olarak Kemah Kalesinde 5 yıldır kazı yaptıklarını hatırlatan Bölüm Başkanı Prof.Dr. Hüseyin Yurttaş, şimdiye kadar bin yıllık geçmişe sahip sivil mimari yapıları ortaya çıkardıklarını belirtti. Doğu Anadolu'nun Yukarı Fırat bölgesinde deniz seviyesinden 1053 metre yükseklikteki Kemah Kalesinden 50- 60 metre kod olarak daha düşük seviyeden geçen Tanasur Deresine inen 350 metre uzunlukta su tüneli bulunduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Yurttaş, düşman saldırısı sırasında kalede bulunanların su ihtiyaçlarının bu tüneller kullanılarak dereden karşılandığını ifade etti.

Günümüze kadar ayakta kaldı

Tünellerin 2-3 metre genişliğinde, 8-9 metre yükseklikte, kayalar oyularak ya da galeri şeklinde olduğuna işaret eden Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş, su taşıyanların rahat inip çıkmalarını sağlamak için kayalar oyularak merdiven yapıldığını vurguladı. DHA'nın haberine göre, Prof. Dr. Hüseyin Yurttaş, çalışmaları hakkında şunları söyledi:

"Doğu Anadolu'da Pekeriç, Şirinli Kale ve Tokluca gibi Urartu dönemine tarihlenen su tünelleri mevcuttur. Bunların içerisinde Anadolu'nun en uzun su tüneli sayabileceğimiz Kemah Kalesi su tüneli günümüze kadar ayakta kalabilmeyi başarabilmiştir. Urartu'dan sonra Roma Döneminde de yapılan su tünelleri Bizans ve Selçuklu dönemlerinde de kullanılmıştır. Mengücek başkenti olan Kemah'ta Kale ile Tanasur deresi arasında 350 metre uzunluğundaki su tüneli, Dünyanın sayılı su tünellerinden biridir. Kemah su tünellerinin Urartular dönemine kadar indirilebilecek tarihi bir geçmişe sahip olduğunu düşünüyoruz. Geçmiş dönemlerde özellikle bu tür kaleler düşman tarafından kuşatıldığında su ihtiyaçlarını gidermek amacıyla yapılmış olan bu su tünelleri sayesinde aşağıdaki doğal kaynaklara ulaşılıyor. Su tünelleri, dışa kapalı birer yapı durumunda. Çünkü düşman tarafından görülmemesi ve müdahale edilmemesi gerekiyor. Kaleyi gezen yerli ve yabancı turistler, rehberler eşliğinde üst kısmından girerek su tünellerini kullanarak Tanasur deresine iniyorlar. Günümüze kadar ayakta kalmayı başaran su tünellerinin onarılarak Türk turizmine kazandırılması hedefleniyor. Kazı çalışmalarımız sırasında bize destek veren Kemah halkına, kaymakamlık ile belediye başkanlığına teşekkürlerimizi sunuyoruz."