|
Sanayide çarklar hızlanmaya başladı. İmalat sanayiinde kapasite kullanım
oranı ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre 4.9 puan azalırken, bir önceki aya
göre 1.7 puan artarak yüzde 71.8 olarak gerçekleşti. Kapasite kullanımının
gerilemesinde ekim ayında iç pazarda yaşanan talep yetersizliği, işyerlerinin
tam kapasite ile çalışamaması en önemli neden oldu. Aylık bazda kapasite
kullanımı ekim ayında geçen yıla göre devlette 15.8 puan azalarak yüzde 67.6
olurken, özel sektörde ise 3.9 puanlık gerilemeyle yüzde 71.9’a indi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), dün ‘İmalat Sanayiinde Eğilimler Ekim 2009’
verilerini açıkladı. Buna göre imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, geçen
yılın aynı ayına göre 4.9 puan azalırken, bir önceki aya göre de 1.7 puan
artarak yüzde 71.8 seviyesinde gerçekleşti. Küresel ekonomik kriz nedeniyle Ekim
2008’de kapasite kullanımının yüzde 76.7’ye gerilediği dikkate alındığında, Ekim
2009 kapasite kullanımındaki yüzde 4.9’luk gerileme krizin etkilerinin yoğun bir
şekilde sürdüğünü bir kez daha ortaya koymuş oldu.
Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi’ne cevap veren 4 bin 898 işyerinden
derlenen verilerin analiz sonuçlarına göre, 2008 yılı ekim ayında 76.7 olan
üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, 2009 yılı ekim ayında 71.8
seviyesinde gerçekleşti.
Kapasite kullanımı 2008 Kasım’da yüzde 72.9, aralıkta yüzde 64.7, ocak ve
şubatta yüzde 63.8, martta yüzde 64.7, nisanda yüzde 66.8, mayısta yüzde 70.4,
haziranda yüzde 72.7, temmuzda yüzde 72.3, ağustosta yüzde 69.7 olmuştu. Böylece
şubattan itibaren, geçen yılki oranları yakalayamamakla birlikte, artış trendine
giren kapasite kullanımı, ağustos ayında 2.6 puanlık bir gerilemeyle tersine
dönüş sinyalleri vermeye başlamıştı. Eylül ayında kısmi bir toparlanma yaşayan
kapasite kullanımı yüzde 70.1 olurken, ekim ayında ise endekste 1.7 puanlık bir
toparlanma gözlendi.
Düşüşte neler etkili oldu?
Bu yılın ekim ayında, iç pazarda yaşanan talep yetersizliği, işyerlerinin tam
kapasite ile çalışmamasının en önemli nedeni oldu. İç pazarda talep yetersizliği
yüzde 56.5 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 28.5 oranında etkili oldu.
Kapasite kullanımında mali imkânsızlıklar yüzde 3.2, yerli mallarda hammadde
yetersizliği yüzde 3.9 ve ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 2,
işçilerle ilgili meseleler ise yüzde 1.2 oranında etkili oldu.
|
