Dilovası'na da Kentsel Dönüşüm

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, sanayi atıkları ve yoğun hava kirliliği nedeniyle Dilovası’nda kentsel dönüşüm projesi uygulamaya hazırlanıyor. Projenin hayata geçmesi konusunda hiçbir mazeret kabul etmediğini söyleyen Erdoğan Bayraktar, kanun hükmünde kararname ve kentsel dönüşüm kanunu ile kamulaştırma, bazı yerleşim yerlerinin ve fabrikaların taşınması konusunda kararlı görünüyor. Eylem palanına göre sorunun kaynağının tespiti için 3 ayda bir toplanıp, bir yıl boyunca tüm mevsimsel değişimleri masaya yatırarak bilimsel inceleme yapacak olan özel bir kurul oluşturulacak.

Evrensel Gazetesi'nden Vedat Yalvaç ve Gülşah İmrek'in haberine göre, Dilovası halkını kaygılandıran ise bundan önce yaşanan kentsel dönüşüm projeleri. Ayrıca Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu’nun çevre kirliği üzerine yaptığı araştırmalardan dolayı AKP’nin Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Dilovası Belediyesi tarafından dava edildikten sonra, “Burada çevre kirliliği var” denilerek, bir kentsel dönüşüm projesinin ortaya atılması bu kaygıyı iki katına çıkarıyor.

‘Sanayileşmenin her türlüsü meşru olmaz’

Ekoloji ve Sağlık Derneği (EKOSTER), çevre konusunda bir duyarlılık ve bilinç yaratmak için 2005’ten beri Dilovası’da çalışma yürütüyor. Dernek Başkanı Ercan Teker Dilovası’ndaki fabrikaların ağır kimyasallar ürettiği için halk üzerinde önemli etkileri olduğunu, bunun da yıllar önce yapılan araştırmalarla tespit edildiğini belirterek, “Tabii ki sanayileşme de her şeyden önce belli bir kural çerçevesinde yapılması gerekiyor. Ticaretin her türlüsü meşru olmadığı gibi sanayileşmenin de her türlüsü meşru olmamalıdır. Doğaya ve insan sağlığına zarar veren fabrikaların gerekirse üretiminin durdurulması gerektiğini düşünüyorum” dedi. 

Dilovası’daki kirliliğin sadece Dilovası’nı etkilemediğini, tüm Marmara’yı etkilediğini vurgulayan Teker, “Dilovası’ndaki bir kirlilik tüm Marmara Bölgesi’ni etkiliyor. Bu yüzden bir araştırma yapılacaksa tüm Marmara bölgesinde yapılması gerekiyor. Biz Dilovası’nın sürekli kanser haberleriyle gündeme gelmesinden rahatsızız açıkçası. Çünkü kanser bir neden değil sonuçtur. Neden, insanlığı, doğayı hiçe sayan üretim anlayışlarıdır. Ben eminim ki, İzmit’teki Yalova’daki Bursa’daki kanser oranı Dilovası’ndaki kanser oranına yakındır. Bakanlığın kentsel dönüşüm projesini basından takip ettiğim kadarıyla olumlu bir çalışma. Ancak ayrıntılarını hiç bilmiyorum. Basından takip ettiğimiz kadarıyla özellikle çevreye etkisi fazla olan, emisyon oranları yüksek sanayi tesisleri tespit edilip onları Dilovası’ndan tahliye etmeyle ilgili bir çalışma düşünülüyor. Bu bizim yıllardır ifade ettiğimiz bir konudur. Sorunun çözülmesi için her şeyden önce sorunun kaynağının tespit edilip, kaynağından çözülmesi gerektiğini düşünüyoruz.” diye konuştu.

Hükümetin kararları çelişkili

Erdoğan Bayraktar’ın ortaya koyduğu projenin net anlaşılabilmesi için raporun incelenmesi gerektiğini söyleyen Teker, “Eğer bu projede Dilovası taşınmak isteniyorsa biz buna karşı çıkarız.  Dilovası’da yeni yaşam alanları parklar bahçeler, daha iyi konutlar yapılacaksa biz bunu destekleriz. Buranın tahliyesi sadece konutların taşıması değil, aynı zamanda buradaki insanların yıllardır kurmuş olduğu dostlukları, komşuluklar söz konusu. Dolayısıyla bu taşınma insanlar üzerinde bir tahribat oluşturur” dedi. Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu’nun çalışmalarına da değinen Teker şunları söyledi;

“Bir sorunu çözmek için o sorunu tespit etmeniz gerekiyor. Bu da bilim adamlarının görevidir. Burada bilim adamlarının yaptığı çalışmaları yadırgamak yerini onları dikkate alıp, çözüme yönelik şeyler yapılması gerekiyor. Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu’nun yaptığı çalışmalar değerli çalışmalar. Bir yandan siz çevre sorunu yok diyorsunuz, diğer taraftan da çevre sorunları var diye mastır planlar açıklıyorsunuz, Çevre Bakanlığı nezdinde bir takım girişimlerde bulunuyorsunuz. Bu bir çelişkidir.”

Kentsel dönüşüm göç demektir

Feridun İşçimen 6 yıldır Dilovası’nda yaşıyor. Projenin getireceği yarar ve zararın iyi görülmesi gerektiğini söyleyen İşçimen, “Yani bir bütün olarak ele alınmalı. Kentsel dönüşüm çevre baz alınarak yapılıyorsa, 5 yıl önce de söylemiştim, bilinçli sürgün etme politikası var demektir. Kentsel dönüşüm demek, halkın buradan göç ettirilmesi, Dilovası’nın sanayiye rant olarak sağlanması demektir. Kentsel dönüşüm uygulanırken burada bulunan, tapusu olmayan fabrikalarının da kaldırılması söz konusu olacak mı? 2 B orman yasasından yararlanarak alınan tapu üzerinde, 50 yıllık bir sözleşme ile devam ediyor. Buradaki herkes çok iyi biliyor ki buradaki yerleşim alanının tamamı tapusuz. Buradaki tapusuz evler yıkılacak ve buradaki halk göç etmek zorunda kalacak. Bu proje nasıl gerçekleşecek, halk mağdur olacak mı, olmayacak mı yetkililerin bir açıklama yapması gerekiyor. Tapusuz arsada dairesi olan kişinin durumu ne olacak?  Bunun iyi irdelenmesi gerekiyor. Kentsel dönüşüm iyidir, ancak buradaki insanlar mağdur edilmeyecekse iyidir. Acil eylem planı deniliyorsa öncelikli olarak, çevreyi ve doğayı kirleten fabrikaların kapatılması gerekiyor” diye konuştu. “Çevrecilerin daniskasıyım” diyen Başbakana seslenen İşçimen, “Buyurun gelin burada bir çevre katliamı var, bu katliamda en önde siz yürüyün biz de arkanızdan gelelim” dedi.

İnsanlar mağdur edilmesin

Dilovası Turgutlu Mahallesi Muhtarı Mehmet Şirinbaş, ilçenin üç tarafının kapatıldığı ve hava alamayacak duruma getirildiğini vurgulayarak, “Dilovası’nda en temiz havanın olduğu yerde organize sanayi kurulmuş durumda. Kentsel dönüşüm buradaki çarpık olarak yerleşmiş olan fabrikaları da ortadan kaldıracaksa iyidir. İnsanlarımızı mağdur etmemek şartıyla yapılırsa olumlu karşılarız” şeklinde konuştu.