Fay Hattında Ölüm Pazarlığında İkinci Dalga

Sakarya’da sağlam raporu istenen eski binalar ile yeni binaların beton numunelerinde usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla başlatılan soruşturmada zanlıların serbest bırakılmasına karşı savcının üst mahkemeye yaptığı itiraz kabul edildi.Zaman'ın haberine göre,  25 şüpheliden 24’ü hakkında yakalama kararı çıkarıldı. Soruşturmanın ikinci dalgası başlarken 7 hazır beton firması yetkilisi ile bazı yapı denetim firmalarının yetkililerinin de aralarında bulunduğu 45 kişinin daha ifadesi alınıyor. Firmalar ile 3 laboratuvar, sağlam raporu vermek için numuneleri değiştirmekle suçlanıyor. Laboratuvarların 500-2.500 lira arasında rüşvet aldığı öne sürülüyor.

Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma inşaat sektöründeki denetim eksikliklerini gün yüzüne çıkardı. 1999 Marmara Depremi’nde binlerce insanın hayatını kaybettiği Sakarya’da rüşvet karşılığında hasarlı binalara sağlam, inşaatlarda kullanılan kalitesiz betonlara da kaliteli raporu verildiği iddiaları herkesi hayrete düşürdü. Savcılığın bir şikâyet üzerine başlattığı soruşturmada 1,5 yıllık teknik ve fiziki takibin ardından 30 Nisan’da operasyonlar gerçekleştirildi. İki öğretim üyesi, bir hazır beton firmasının sahibi, bazı yapı denetim firmalarının yetkilileri ile usulsüzlük yapıldığı öne sürülen laboratuvarların yetkililerinin de aralarında bulunduğu 42 şüpheli gözaltına alındı.

Şüphelilerden 9’u, emniyet ve savcılık işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. 25’i tutuklama, 8’i de adli kontrol uygulanması talebiyle 3 Mayıs’ta nöbetçi Sakarya 3. Sulh Ceza Mahkemesi’ne sevk edildi. ‘Örgütlü şekilde rüşvet’, ‘sahte belge düzenlemek’ ve ‘nitelikli dolandırıcılık’ iddialarıyla hakim karşısına çıkan şüpheliler, adli kontrol ve yurtdışı yasağı konularak serbest bırakıldı. Soruşturmayı yürüten savcı ise tutuklanmalarını talep ettiği 25 şüphelinin serbest bırakılmasına, Sakarya 3. Asliye Ceza Mahkemesi’ne başvurarak itirazda bulundu.

Bunun üzerine mahkeme, 25 şüpheliden 24’ü hakkında yeniden yakalama kararı çıkardı. Sakarya Üniversitesi’nde görevli bir profesörün serbest bırakılmasına yapılan itiraz ise mahkeme tarafından kabul edilmedi. Yakalama kararı çıkartılan, aralarında beton firmasının sahibi ve bir yardımcı doçentin de bulunduğu şüpheliler, polis tarafından yeniden gözaltına alınacak. Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesi’ne sevk edilecek olan şüpheliler, yakalama kararı tutuklamaya çevrildikten sonra cezaevine gönderilecek.

Öte yandan savcı soruşturmanın ikinci dalgasını da başlattı. Bu çerçevede 7 hazır beton firmasının yetkilileri ile bazı yapı denetim firmalarının sorumlularının da aralarında bulunduğu 45 kişinin ifadelerine başvuruldu. İkinci dalgada usulsüzlük yapıldığı öne sürülen ancak tespit edilemeyen binaların belirlenmesi için çalışılıyor. Kat çıkılacak binalar, orta hasarlı binalar ve inşaat halindeki binaların beton numunelerinde usulsüzlük yapıldığı ileri sürülüyor. Bazı yapı denetim firmalarının, inşaatlardan alınan kalitesiz beton numunelerini sağlam başka numunelerle değiştirerek laboratuvara götürdüğü ve bu şekilde sağlam raporu aldığı, laboratuvarların ise rüşvet karşılığında kalitesiz betonları kaliteli numunelerle değiştirerek rapor hazırladığı öne sürülüyor.

Soruşturulan binalar arasında yer alan Adapazarı Kaymakamlığı Hizmet Binası inşaatından laboratuvara gönderilmek üzere alınan ve inşaatta bırakılan beton numunelerinin gece başka numunelerle değiştirildiği iddia ediliyor. Binanın müteahhidinin, numuneleri değiştirdikleri iddia edilen şüpheliler hakkında suç duyurusunda bulunduğu öğrenildi. Savcılık, soruşturma kapsamındaki yapı denetim firmaları ile rapor vermekle yetkili laboratuvarların yaptığı tüm işlemlerin incelenmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yazı yazdı. Bakanlık, savcılığın talebi üzerine iddialarla ilgili inceleme başlattı.

Valilik,17 Ağustos 1999 depreminde hasar gördüğü gerekçesiyle orta hasarlı bina sahiplerinin geniş rapor almaları için Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği laboratuvarını yetkili kılmıştı. 245 bina sahibi başvuruda bulunmuştu. Orta hasarlı binalarla ilgili rapor süreçlerinin dondurulacağı ya da başka bir laboratuvara yeniden incelettirilebileceği belirtiliyor. Sakarya Valisi Mustafa Büyük de orta hasarlı binalarla ilgili durumun yeniden inceleneceğini açıkladı.