Krizi Yaratan, Çözüm Bulamaz

br >
Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Özar: Küçükler çarpışıyor büyükler kazanıyor

“Krizlerin faturasını, krizlerin çıkmasında hiç sorumlulukları olmamasına rağmen, işçi sınıfına mensup milyonlarca emekçi ve amansız erkabet altında silinip yok olan belli sayıda küçük ve orta işletme öder” diyen Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Doç Dr. Şemsa Özar da, “Periferideki Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler: Türkiye Örneği” başlıklı konuşmasında neoliberal politikaların KOBİ’lere yükledikleri misyonu anlattı.

Gelişmekte olan ülkelerin küresel ekonomiye entegrasyon sürecinde KOBİ’lere büyük rol düştüğü vurgusunun sürekli olarak yapıldığına dikkat çeken Özar, “Çünkü KOBİ’ler büyük firmalara kıyasla daha dinamik oldukları için entegrasyon sürecini daha hızlandırabilirler. Bu konu IMF, Dünya Bankası ve diğer kuruluşların raporlarında sürekli vurgulanmaktadır. Ayrıca evrimsel teori ‘yapamıyorsan piyasayı terk et senin yerine o işi daha iyi yapan gelecektir’ şeklinde olduğu için bu yaklaşım KOBİ tarzı firmalara da adapte edilebilir. Bu arada yok olan işletmelerin çalışanlarına ne olacağı sorusu kaygı duyulan bir olay değildir’’ dedi.

Özar, KOBİ’lere de bu doğrultuda daima 3 öneri yapıldığını vurgulayarak:

“1- Bir sektörde var olan değer zincirinin parçası olun: Bu zincirlerin başında marka sahibi olan lider şirket vardır. Alt sözleşmelerle birçok ülkede binlerce küçük üreticiye üretim yaptırır.

2- Kümeler oluşturun: Ancak bu önerinin tam anlamıyla çalışmadığı ve yine büyük firmalara fason imalat ile sınırlı kaldığı görülmüştür.

3- Küçük niş bir piyasa yaratın: Kimsenin daha önce üretmediği orijinal bir üretim yapın.

Ben bunu şöyle tercüme ediyorum: Küresel piyasada büyük devlerle rekabet etmen mümkün değil. Ya niş, ya küme oluştur ya da meta zincirilerine eklemlen...

Çünkü artık sadece verimli üretim ve inovasyon bile yeterli değil” dedi.

‘Kazanan liderler’

Burada asıl kazananın lider şirketler olduğunu belirten Özar’a göre, bu şirketler rekabetten kendisini daha iyi koruyabildiği gibi kendisine üretim yapan KOBİ’ler arasında doğan amansız rekabetten de avantaj elde edip maliyetlerini daha aşağı çekebiliyor. KOBİ’lerin kendi aralarındaki ve diğer ülke KOBİ’leri arasındaki artan rekabet ise çalışan ücretlerinin düşürülmesi ya da kayıt dışı üretime kayılması ile sonuçlanıyor...