br />
Değişim şart
Türkiye Kyoto Protokolü’ne taraf olan 178. ülke oldu. Protokolün belirlediği
hedefler 4 yıl sonra doluyor ve Türkiye’nin kalan bu kısa süreyi nasıl
değerlendireceği merak ediliyor. Bölgesel Çevre Merkezi Türkiye Ofisi’ne göre
Türkiye’nin önümüzdeki günlerde yenilenebilir enerji, enerji verimliliği,
ulaşımda toplu taşımacılık ve sürdürülebilir atık yönetimi gibi konularda önemli
adımlar atması gerekiyor. Türkiye’nin acilen yapması gereken değişiklikler
şöyle:
• Yenilenebilir enerji kaynakları: Şu anda rüzgâr ve güneş
gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının Türkiye’de kullanımı yüzde 1’in altında.
Bu süreçte bu sektörlerin çok büyük bir ilerleme kaydeceğini bekliyoruz. Dünya
2012 sonrasını bugün tartışıyor. 2012’den sonrasını doğru kurgulamak için bu
camiaya katılmak önemliydi. Bu noktada büyük bir adım atıldı.
• Ulaşım: Ulaşım en zor sektörlerden biri. Enerji konusunda
kömür gibi fosil yakıtların yerine konacak çok şey var. Oysa ulaşımda petrolün
yerine konacak yakıt yok gibi görünüyor. Bunun dışında Türkiye’de ulaşımın yüzde
95’inden fazlası karayolu ile yapılıyor.
• Atık yönetimi: Düzenli depolama, son 3-4 yılda
yaygınlaştırıldı. AB uyum süreciyle yatırımlar yapıldı. Yeni gelişen sektör,
atıkların enerji elde etmek için kullanılması olacak. Metan atıklarının
toplanması ve yakılarak elektrik üretilmesi gibi teknolojiler var. Bunların tüm
Türkiye’deki atık alanlarda uygulanması gerekiyor.
Bireysel önlemler
Küresel ısınmayı durdurabilmek için bireylere de önemli görevler düşüyor.
* Bilgilen: Anlamadığınız bir şeyi çözemezsiniz. Ne
konuştuğunuz hakkında bilgilenin, araştırmacı olun, daha fazla ve sürekli
öğrenin. Herkes doğruyu söylemiyor. Her okuduğunuza ve gördüğünüze de
inanmayın.
* Ağaç dik: Varsa kendi bahçenize, evinizin etrafına veya
komşularınız ile birlikte yerel yönetimlere başvurarak yollara boş yerlere ağaç
dikin. Ağaçlar, havadaki karbonu alıp oksijen verirken aynı zamanda kışın
rüzgârı kesip buharlaşma ile olan soğumayı önleyip evlerimizin ısıtma
faturasını; yazın ise gölge yaparak soğutma ihtiyacını azaltıp enerji faturası
ve dolayısı ile fosil yakıtı kullanımını azaltabilir.
* Enerjiden tasarruf et: Kışın eviniz çok sıcak olunca
serinlemek için pencereleri açmayın; kaloriferleri kısın. Isıtıcıyı daha fazla
açmak yerine sizi sıcak tutacak giysiler giyin. Normal ampulleri florasan gibi
tasarruflu ampuller ile değiştirin. Sıcak günlerde klimayı açmak yerine daha
hafif, bol giysiler giyin ve vantilatör kullanın.
* Elektrikli aletleri düğmesinden kapat: Kullanmadığımız
zaman ışıkları, televizyonu, bilgisayarı, ısıtıcıları, elektrikli aletleri açık
bırakmayın. Tembellik edip TV, bilgisayar gibi elektrikli aletleri standby’da
bırakmayın. Bilgisayar ve TV’leri de kullanmadığınız zaman düğmesinden
kapatın.
* Alışverişini olduğun yerde yap: Yerel mağaza, alışveriş
merkezlerinden ve pazarlardan alışveriş yapın.
* Daha az ve kısa mesafelere seyahat et: Zorunlu olmadıkça
tatil için çok uzaklara gitmeyin.
* Güneş enerjisi kullan: Mümkün oldukça güneş enerjisi
kullanın. Güneş enerjisi ile doğanın dengesini bozmadan sıcak su elde edebilir,
evinizi ısıtabilir ve elektrik enerjisi üretebilirsiniz.
* Az tüket, yeniden kullan, geri döndür: Plastik gibi
maddelerin kullanımını ve çöp üretimini azaltın. Alışverişte aldığınız ürünler
aşırı paketlenmiş olmasın. Mümkünse bu tür çevreye zararlı maddeleri fazlaca
satın almayın.
|