"Otto Wagner ve Adolf Loos - Birlikte ve Ayrı" / Prof. Dr. Afife Batur
Otto Wagner ve Adolf Loos’u bir arada sunan Sergi, kanımca, öncelikle Viyana’da, Avrupa’nın bu kültür başkentinde yaşanan bir eşzamanlılığı göstermeyi ve tarihçi F. Achleitner’in tanımıyla “en köktenci atılımlarda bile modernizmi kendisine mecbur kılan üretken tarihselliğe” işaret etmeyi amaçlamaktadır. Bağlı olarak da genellikle farklı eğilim grupları içinde değerlendirilen Art Nouveau ve Modernizm’i, zaman ve dönem bağlamı içinde ve Viyana için yeniden ve birlikte düşünmeyi önermektedir. Birlikte ve ayrı olma durumu, Viyana’nın 19. yy. ortalarında başlayan kentsel gelişim sürecinin özellik ve ilişkilerine bağlı olmalıydı. Wagner ve Loos da Viyana’da sanayileşme, liberalizmin gelişmesi ve sonuçta büyük bir yapılaşma ve nüfus patlamasının eşlik ettiği kentsel gelişimin, burçların yıkılması ve Ring Bulvarı’nın açılmasının tetiklediği tartışma ortamında doğan düşünce ve tasarım modellerini temsil eden iki örnek olarak algılanabilir. Cadde, kanalizasyon, temiz su boru hattı ve Tuna Nehri düzenlemesi, kent içi raylı ulaşım sistemi gibi alt yapı çalışmalarına tasarımcı olarak katılan Otto Wagner, tarihselci düşünceden uzaklaşmayı önerir. “İşlev ve algı” ile “yapı biçimi ve dekor” arasındaki ilişkiyi yeniden kurgular. Tarihselden farklı ve yeni bir dekoratizm önerir. Sergide çoğunlukta olan kentsel yapı tasarımları , Otto Wagner’in ve ekolünün, tarihselle ve modernizmle ilişkisini ve doğal olarak Secessionist kavramları görselleştirir. Adolf Loos’un modernizmi kuşkusuz daha radikal ve eleştireldir. İşlev ve algı ile yapı biçimi ve dekor ilişkisini Secessioniste’lere yönelttiği ağır eleştirilerle güncelleştirir. Secessioniste dekorativizme saldırır. Ama Manifesto’su, ve elbet yapıtı, klasik mimarlığın bağımsız öğelerini saklı tutarak yeni referans alanlarını işaret eder. Sonuçta ikisi de karşıtlıkları ve birliktelikleriyle Viyana’lı söylemi kurgular.
|
