Ytong’dan Gürültü Bariyeri

Ytong Gürültü Bariyeri, çevresel gürültü kirliğinin kontrolü ve azaltılması amacıyla başlatılan Avrupa Birliği mevzuatına uyumlaştırma çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla tasarlandı. Ytong Gürültü Bariyerinin yüksek ses yalıtımı performansı, TS EN 1793 standardına göre TSE Laboratuvarlarında yapılan akustik testlerle belgelendirildi. Karayolu, demiryolları, hava alanları ve endüstriyel alanlarda çevresel gürültü kirliğinin kontrolü ve yaşam alanlarına olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla gürültü/ses perdesi olarak kullanılacak sistem, sağlamlığı, stabil yapısı, hızlı uygulama olanağı ve ekonomik bir çözüm sunuyor, hava şartlarına dirençli ve bakım gerektirmeyen özelliğiyle Türkiye’de bütün iklim bölgelerinde kullanılabiliyor.

Yerli hammaddeler kullanılarak Türkiye'de üretilmeye başlanan, hava şartlarından etkilenmeyen ve rüzgar yükleri dahil birçok çevresel etkiye dayanıklı Ytong Gürültü Bariyeri, çürümez, paslanmaz, kesit kaybına ve korozyona uğramaz bir yapıya sahiptir.

Hızlı montaj pratik uygulama
Fabrikadan bitmiş ürün olarak sevk edilen Ytong Gürültü Bariyeri panelleri, pratik uygulama detayları ve montaj hızıyla kilometrelerce sürecek uygulamalarda maliyet avantajı ve hız kazandırıyor. Üzerine çeşitli görsel tasarımlar ve doğrudan boya uygulaması yapılabilen panellerle, kent dokusuyla uyumlu, çevre sakinlerini rahatsız etmeyecek bir görsel etki elde edilebiliyor. Ytong Gürültü Bariyerleri, konutlar ve büyük konut siteleri, eğitim ve sağlık tesisleri, yaşlı bakım evleri, konaklama tesisleri, yurt binaları, kültürel ve dini tesisler gibi gürültüye hassas yapıların çevresinde de tercih ediliyor.

Ürün Detayları:
Ytong Gürültü Bariyeri donatılı gazbeton sınıfında olup, büyük boyutlu panel elemanlardır. Genellikle beton temellere sabitlenmiş çelik direklerin arasına yatay olarak yerleştirilir. Gazbeton gürültü bariyerlerinin kurulumu basittir ve yüksek ses yalıtım özelliği ile etkin gürültü koruması sağlar. Ytong paneller, endüstriyel yöntemlerle üretilen ve kalitesi kontrol altında tutulabilen bir yapı malzemesidir.

Gürültü Bariyeri Tasarım Kriterleri ve Ytong Bariyerler
Gürültü bariyeri tasarımında etkili olan kriterler, akustik kriterler ve akustik olmayan kriterler olarak iki kategoride ele alınıyor. Akustik olmayan kriterler arasında yer alan ‘estetik’ konusu önemli. Gürültü bariyerleri yapısı gereği uzun ve yüksek yapılar olduğu için, şehir mimarisi, peyzaj, komşu binalarda yaşayanlar ve yol üzerindeki görsel etkileri, akustik ve yapısal performansı ile birlikte düşünülerek bütüncül bir yaklaşımla tasarlanmalıdır.

Gürültü bariyerlerinin görsel algısı iki farklı şekildedir: Sürücüler tarafından lineer ve geçici bir yapı olarak algılanırken, hemen bitişiğindeki binalarda yaşayanlar ve yayalar tarafından her gün görülen daimî bir yapı ve manzaranın bir parçası olarak algılanırlar.

Bazı yaklaşımlarda gürültü bariyerleri mevcut peyzaj içerisine anıtsal bir öğe olarak yerleştirilir, malzeme ve detaylar buna göre seçilir. Diğer bir yaklaşımda ise bulunduğu çevreye uyumlu ve göze batmayacak bir şekilde peyzajın içerisine dahil edilir. Hangi tasarım yaklaşımı benimsenirse benimsensin, gürültü bariyerleri içinde bulunduğu çevrenin mimarisi ve peyzajı dikkate alınarak tasarlanmalıdır. Ytong Gürültü Bariyeri akustik ve yapısal özellikleri ile çeşitli bariyer tasarımlarına olanak sağlayan alternatif çözümler sunmaktadır.

Ytong Gürültü Bariyerinin Akustik Performansı
Ses yalıtımı: Yeterli ses yalıtım değerine sahip gürültü bariyerleri, ses dalgalarının direk olarak geçişini önemli ölçüde engeller. Bir gürültü bariyerinin ses yalıtım özelliği malzemenin kütlesine bağlıdır. Bu nedenle gürültü bariyerinde kullanılacak olan malzemelerin kütlesi 20 kg/m²’den daha az olmamalıdır. Akustik testleri yapılmış olan 15 cm kalınlıktaki Ytong Gürültü Bariyerinin (G3 sınıfı) kütlesi 108 kg/m²’dir.

Bir gürültü bariyerinin hava ile yayılan ses yalıtımına ait performansı dB cinsinden tek sayı olarak DL_R ile ifade edilmektedir. Ytong gürültü bariyerlerinin DL_R değeri karayolu trafik gürültüsü için 39 dB ve demiryolu trafik gürültüsü için 41 dB’dir. Sistem her iki gürültü kaynağı için belgelendirilmiştir. TS EN 1793-2 standardının Ek A’sına göre Ytong Gürültü Bariyeri panellerinin ses azaltım sınıfı B4 olarak bulunmuştur. Hava ile yayılan ses yalıtımının sınıflandırılmasında B4 en iyi performans sınıfını ifade etmektedir. 

Ses yalıtımı için yeterli yoğunlukta bir malzeme kullanılsa bile bileşen malzemeler arasında sızdırmazlık sağlanmalıdır. Ufak bir boşluk/delik bile bariyerin performansını önemli ölçüde düşürecektir. Bir gürültü bariyerinin yapısal ömründen bahsedilirken malzemede, ufak delik ve boşlukların oluşumu da dikkate alınmalıdır. Ytong bariyerlerde kullanım ömrü boyunca herhangi bir kesit kaybı, delik, boşluk oluşumu gözlenmez.

Şekil 1. Gürültü bariyerinde ses dalgalarının hareketi [1]

Sesin kırınımı: Gürültü bariyerinin tepe noktasından kırılan ses, bariyerin akustik performansını etkileyen faktörlerden biridir. Eğer alıcı Şekil.1’de gösterildiği gibi bariyerin akustik gölge bölgesinde ise alıcı tarafındaki genel ses seviyesinde ciddi azalmalar sağlanabilir. Kırılan sesin genel ses seviyesine etkisinde sesin kat ettiği yolun uzunluğu da önemlidir. Daha yüksek bariyerler yapılarak sesin alacağı yol uzatılabilir ancak bu her zaman uygulanabilir bir çözüm olmayacaktır. Bu durumda bariyerin tepe noktasındaki kırınımın açısını değiştirecek şekilde tasarımlar yapılabilir. Ytong Gürültü Bariyeri bu tip tasarımlara olanak sağlayacak biçimde düzenlenebilir. Şekil 2.

Şekil 2. Ytong Gürültü Bariyerleri ile kırınımlı sesin etkisini azaltmaya yönelik tasarımlar

Sesin yansıması/yutulması: Gürültü kaynağı ile alıcı arasına bir bariyer yapıldığında kaynaktan çıkan ses alıcıya dolaylı olarak kırınımla ve yansıyarak da ulaşmaktadır. Burada yansıyan ses özellikle sert ve düzgün yüzeyli malzemelerde bir gürültü kaynağı gibi davranarak alıcı tarafındaki genel ses seviyesini artırabilir. Birtakım önlemlerle yansıyan sesin etkisini azaltmak mümkündür. Bunun için bariyerin gürültü kaynağına bakan yüzeyine ses yutucu kaplamalar uygulanabileceği gibi bariyerin geometrisinde değişiklikler yapılarak da sesin yansıma açısı alıcıya gelmeyecek şekilde yönlendirilebilir. Bu noktada bariyerin inşa edileceği malzemeler ile tasarım ilkeleri birlikte düşünülmelidir. Örneğin dik bariyerler yerine eğik bariyerler tercih edilebilir. Ytong panellerin çelik direklerin arasına yerleştirildiğini göz önünde bulundurursak direklerin eğik yerleştirilmesi ile kolaylıkla eğik bariyerler elde edilebilir. Şekil 3.

Şekil 3. Ytong Gürültü Bariyerleri ile yansıyan sesin etkisini azalmaya yönelik tasarımlar

Ytong Gürültü Bariyerlerinin Akustik Olmayan Performansı
Bakım/Onarım: Gürültü bariyerleri inşa edildikten sonra zamanla bakım veya onarıma ihtiyaç duyar. Bu durum tasarım aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlardandır. Örneğin bakım ihtiyacı oluştuğunda bakım personeli bariyerin her iki tarafına da kolaylıkla ve güvenli bir şekilde ulaşılabilmeli ve şerit kapatmadan trafiği aksatmayacak şekilde bakım onarım işlemlerini sürdürülebilmelidir. Malzeme seçimi yapılırken bakım maliyetlerinin minimum düzeyde olmasına dikkat edilmelidir. Bu durum çeşitli malzemelerle ilgili maliyet etkinliği karşılaştırması yapılırken akılda tutulmalıdır. Ytong Gürültü Bariyerleri zamanla çürümez, paslanmaz, şekil bozukluğu olmaz ve korozyona uğramaz. Basit uygulama tekniği sayesinde hasar gören bir panelin değişimi diğer panellere zarar vermeden kolaylıkla sökülerek yapılabilir. Bakım maliyetleri düşük olduğu için yaşam döngüsü maliyeti açısından ekonomi sağlar.

Dayanıklılık: Yol kenarlarındaki gürültü bariyerleri, rüzgâr yükü, yanından geçen araçların yarattığı basınç ve çekilmeler ya da kendi ağırlığından dolayı çeşitli yüklere maruz kalırlar. Araçlar tarafından fırlatılan taşların çarpması, toplanmış kar sonucu oluşan kar ağırlığı da bariyerlerin üzerlerine etkimesi beklenen yüklerdir. Ytong Gürültü Bariyeri panelleri, üzerlerine etkimesi beklenen bu yüklere dayanımlı olacak şekilde, içerisine statik hesap sonucu belirlenmiş çelik donatılar yerleştirilerek üretilir.

Hava şartlarına dayanıklılık: Gürültü bariyerleri sürekli olarak formunu koruyan ve hava şartlarına dirençli bir yapıda olmalıdır. Daimî olarak dayanıklı olmalı ve üzerinde çatlak, delik, açık ek yeri bulunmamalıdır. Ytong paneller uzun ömürlü yapı elemanlarıdır, hava şartlarına dirençlidir ve Türkiye’deki bütün iklim bölgelerinde kullanılabilirler. Panel birleşim bölgelerinde lamba-zıvana profil yapısı ile birbirlerine geçme yaparlar. Böylelikle panel birleşimlerinde ses ve su etkilerine karşı sızdırmazlık sağlanmış olur. Ytong panellerin yüzeyini donma-çözülme etkilerinden korumak için yüzey koruyucu bir astar uygulaması önerilmektedir.

Ytong gürültü bariyerleri ve panellerin lamba-zıvana profil yapısı

Montaj hızı: Gürültü bariyerlerinin inşası sırasında trafikte aksamalar olabilir. Yolun tamamen trafiğe kapatılması gerekebilir. Bu yüzden yapım aşaması mümkün olduğunca kısa sürede tamamlanmalı ve montaj mümkün olduğunca az ekipmanla yapılmalıdır. Ytong panellerin montaj hızı yüksektir. Paneller fabrikadan bitmiş ürün olarak sevk edilir, şantiyede sadece panellerin yerine yerleştirme işlemi yapılır.

Yangın dayanımı: Gürültü bariyerleri, orman yangınları, kuraklık, yakınlarda bulunan yanıcı malzemelerin tutuşması sonucu veya trafik kazalarından kaynaklı yangınlara maruz kalabilir. Bu yüzden yangına dayanıklı malzemeler tercih edilmelidir. Ayrıca yangın durumunda zehirli gazların açığa çıkmaması istenir. Esas olarak tekrar dönüştürülebilen malzemelerin kullanılması tercih edilmelidir. Ytong paneller A1 sınıfı ‘hiç yanmaz’ ve yangına uzun süre dayanım sağlayan yapı malzemedir. Yangın esnasında zehirli gazlar açığa çıkarmaz.

Estetik: Ytong Gürültü Bariyerleri üzerine doğrudan boya uygulaması yapılabilir, yüzeyi işlenebilir ve üzerinde çeşitli görsel tasarımlar yapılmasına olanak sağlar. Çeşitli tasarımlar ve renklendirme ile çevre sakinlerini rahatsız etmeyecek bir görsel etki elde edilebilir ve uygulandığı çevreye uyum sağlayacak şekilde şehir mimarisine dahil edilebilirler. Bariyerler üzerine güneş panelleri yerleştirilerek, enerji ve çevre ile ilgili diğer alanlarda da pozitif etkiler sağlanabilir.

Çevre dostu: Ytong Gürültü Bariyeri çevreye zarar vermeyen doğal hammaddelerden üretilir. Yaşam döngüsü boyunca toksik veya çevre kirliliğine yol açan atıklar oluşmaz.

Sonuç:
Gürültünün insan sağlığı ve yaşam konforu üzerinde birçok olumsuz etkisi vardır. Gürültüye maruz kalma seviyesine bağlı olarak işitme kaybına varan çeşitli sağlık sorunları yaşayabiliriz. Bu nedenle sağlıklı bir çevrede yaşamak için gerekli önlemlerin alınması amacıyla çeşitli yasal düzenlemeler yapılmaktadır. Örneğin; en çok maruz kalınan gürültü kaynaklarından biri olan trafik gürültüsü için Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’nde trafik gürültüsü seviyelerine sınır değerler getirilmiştir.

Gürültü bariyerleri trafik kaynaklı çevresel gürültünün kontrol altına alınmasında oldukça etkili bir yöntemdir. Gürültüden korunma önlemi olarak tüm dünyada yaygın olarak tercih edilen bir yöntemdir. Türkiye’de de bu konuda çalışmalar yürütülmekte olup çeşitli düzenlemelerle gürültü bariyerleri yapılması teşvik edilmektedir.

Gürültü bariyerleri yapısı gereği görsel açıdan baskın yapılardır ve içinde bulundukları çevre manzarasına etkileri yüksektir. Bu nedenle bariyer tasarımı yapılırken bariyerin akustik ve yapısal performansı ile şehir mimarisine ve peyzaja etkisi, komşu binalarda yaşayanlar tarafından nasıl algılandığı bir bütün olarak ele alınmalıdır. Burada bariyer yapımında kullanılan malzeme ve bariyerin geometrisi önem arz etmektedir.

Ytong Gürültü Bariyerleri, ekonomik oluşu, üstün fiziksel özellikleri, uygulama kolaylığı, sağlamlığı, çeşitli yüzey uygulamalarına ve bariyer geometrisinde çeşitli formlar elde edilebilmesine olanak sağlaması sayesinde trafik kaynaklı gürültünün önlenmesinde estetik ve etkili çözümler sunmaktadır.

Derleyen: Mimar Zeynep Çelik
Ürün Şefi(Donatılı Ürünler)
Türk Ytong Sanayi A.Ş.