40. Yunus Aran Konferansı: “Uluslararası Koruma İlkelerinin Yan Etkileri: 1964 Venedik Tüzüğü”

imar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Bölümü 1999 mezunu mimar Yunus Aran’ın anısını yaşatmak ve mimarlık fakültesi öğrencilerinin birikimlerine katkıda bulunmak amacıyla, mesleki kariyerlerini mimarlık alanıyla kesiştiren farklı disiplinlerden konuşmacıların katılımıyla 2001 yılından bu yana düzenli olarak gerçekleştirilen Yunus Aran Konferansları’nın 40. konuğu Prof. Dr. Cevat Erder olacak.

Kültürel varlıkların korunmasıyla ilgili kararlarda uluslararası ilkelerin yararının yadsınamayacağını belirten Erder konuşmasında; bu ilkelerin saptanmasında etkili olan uygulamaların değerlendirilmesinde yapılan eksikliklerin, kültürel varlıkların korunmasında neden olduğu yanılgılara değinecek. Konuşmacı, saptadığı eksiklikleri, l964 yılında kabul edilen ve geniş bir uygulama alanına etki eden "Venedik Tüzüğü" örneği üzerinden değerlendirecek.


Prof. Dr. Cevat Erder
Türkiye ve dünyada kültür varlıklarının korunması alanının öncü isimlerinden olan arkeoloji kökenli Cevat Erder, 1964 yılında, hala ODTÜ Mimarlık Bölümü’ne bağlı bir lisansüstü program olarak devam etmekte olan, Tarihi Anıtların Bakım ve Onarımı Bölümü’nün kurulması çalışmalarına katılmak üzere Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde görev aldı.

1964-73 yılları arasında söz konusu bölümün başkanı, 1977-79 yılları arasında da ODTÜ Mimarlık Fakültesi dekanı olarak görev yaparken 1965-74 yılları arasında aynı zamanda da Uluslararası Anıt ve Çevre Araştırmaları Merkezi (ICOMOS) Yürütme Komitesi üyeliği yaptı.

1981-88 yılları arasında üst üste iki kez merkezi Roma’da bulunan Uluslararası Kültürel Varlıkları Koruma Araştırma Merkezi (ICCROM)'un genel müdürlüğüne seçilen Erder, 1986 yılında El Aksa Camisi’nin restorasyonu ile Aga Han Mimarlık Ödülü’nü, 1997’de ICCROM Ödülü’nü, 2003 yılında da ICOMOS’un Pietro Gazzola Ödülü’nü kazandı.

2004 yılında ise “ODTÜ - Tarihî Anıtların Bakım ve Onarımı Bölümü’nün kurulması, ulusal ve uluslararası ölçekte koruma ve özellikle koruma eğitimine verdigi hizmet, kültür varlıklarının korunması ile ilgili disiplinin Türkiye’de kurulması ve kurumsallaşmasındaki öncülüğü” nedeniyle Türkiye’nin prestijli “TÜBİTAK Bilim, Hizmet ve Tesvik Ödülleri" kapsamında verilen "Hizmet Ödülü"ne layık görüldü.

Halen UNESCO İzleme Komitesi ve ICOMOS Türkiye Ulusal Komitesi üyelikleri bulunan Cevat Erder, tüm meslek yasamı boyunca kentsel ve diğer çevresel tehditler altındaki kültürel mirasın korunması konusunda acil önlemler alınmasına öncülük eden kampanyaların başlatıcısı ve yürütücüsü oldu ve, Sulukule gibi örneklerden bildigimiz gibi, halen de olmaktadır.

Yöneticiliğin yanı sıra, özellikle mimarlık tarihi ile anıtların korunması ve onarımının tarihi ve kuramı alanlarında verdiği dersler ve seminerlerle de halen bu alanda etkin görev yapmakta olan pek çok uzmanın yetişmesine katkıda bulunmustur.

Yayınları arasında "Our Architectural Heritage: From Consciousness to Conservation" (UNESCO, 1988) ile referans kitabı olma niteligi nedeniyle ODTÜ Mimarlık Fakültesi tarafından yakınlarda tekrar basımları yapılan "Tarihi Çevre Kaygısı ve Tarihi Çevre Bilinci" kitapları bulunmaktadır.