Ashmore’la Ortaklık da Hedefler de Büyüyor
Arzum, bir aile şirketi. Üç kardeşin ortaklığı ile kurulan şirket, ikinci kuşağın yönetimine geçmiş. Yüzde 38’i Ashmore’a satıldıktan sonra aileden yönetici olarak sadece Murat Kolbaşı kalmış yönetimde. Ashmore, şimdi bir yüzde 11 daha veriyor. Yüzde 51 hâlâ ailede. Murat Kolbaşı, şirketin başında. Yönetimde iki de yabancı var.

/P> Felix ikinci marka mı? Evet. Felix’i 1997’de ortaya çıkardık. Biz farklı ürünler getirdikçe pazarda yabancı markalara talep vardı. Biz de x’li bir ismi marka haline dönüştürdük. Konumlanması 2001’de değişti. Arzum’dan daha üst, daha neşeli ürünler düşünmüş-tük ama sonra tersi oldu. Arzum’a 3 yıl garanti verdik ve bu ilktir. Bu garanti büyük katkı yaptı. Ağırlık kriz sürecinde Arzum’a gitti ve Felix başlangıcın aksine Arzum’un bir altı olarak konumlandı. Cironun ne kadarı Arzum, ne kadarı Felix’tir? Felix, toplam cironun 3’te birine ulaştı. İthalat ve dış ticarette önemli bir kriterimiz var, iki markanın ortalamasına bakılınca yarısı yerli üreticilerden alınan ürünler, yarısı dışardan geliyor. Tasarım nasıl oluyor? Ürünlerin tasarımını tamamen biz yapıyoruz, üreticiyi seçip ürettiriyoruz. Arzum cezve örneğin. Tasarımı tamamen bize ait. Bir başka iş modeli fabrikalarla işbirliği yapıyoruz, o tasarlıyor. Değişik markalarla anlaşma yapılıyor. Dört ayrı markayla bir anlaşma yapılıyor. Bir üründen 100 bin üretebilirseniz iyi. Bunun tamamını alamıyorsanız, örneğin 25 bini alabiliyorsunuz. Dört alıcı belli kısımlarını almayı garanti ediyor. Diğer alıcılar aynı pazarlara genelde girmez. Bizim sektör birbirini tanır. Anlaşmalar da vardır. Logo, kutu, garanti belgeleri filan biz veriyoruz, ürünü de yerinde görüp alıyoruz. Fabrikaların kapasitelerinin bazılarının yüzde 50’den fazlasını biz taşıyoruz. Biz üretim değil ama işbirliğini artırmak niyetindeyiz. Bünyenizde bir tasarım ekibi var mı? İyi bir tasarımcıyı bünyenize aldığınızda zamanla farklı bakış açısını kaybediyor. Bir süre sonra bizden daha Arzum’cu oluyor. Bunun yerine tasarım bürolarıyla çalışıyoruz. Çok ünlü tasarımcılarla, yabancılarla çalışıyoruz. Tasarım yarışmalarında jüri üyesiyim ve öğrencilerden gelen tasarımları da değerlendiriyoruz. 2007 yılındaki yarışmanın birincisinin tasarımını aldık. İMMİB’de tasarım alan ve uygulayan tek firmayız. Ekmek kızartma makinesi yaptık. O öğrenci arkadaşla tasarım anlaşmaları yapıyoruz. Cezveyi çizen arkadaşımız var. Arzum, tanıtım pazarlamaya ciddi bütçeler ayırıyor. Bilinirliğinizin arttığı asıl dönem ne zamandır? Çarkıfelek meşhur etti. “Arzum’dan mutfak robo-tu!..” Bu çok tuttu. Tüketici bile böyle istedi. 2002-2004 daha küçük adımlarla büyüme var. Asıl zıplama 2004’te oldu. 2004’te yüzde 50 büyüdük. Herkesin dikkatini çektiğimiz bir yıl oldu. Yeni ürünler ve ciddi bir reklam kampanyası yaptık. Sonraki yıllarda yüzde 15 büyümelerle gittik. 2007’de iki markanın konumlandırılması sorunları yüzünden büyümemiz biraz düşmüştü. Üretim dışarda olduğuna göre sizde geniş bir kadro, istihdam yoktur.... 142 kişi çalışıyor, yarısı pazarlamadır. Biz tüm Türkiye’de karışık mal satan, ceyiz mağazaları, elektrikli ev aletleri satan bütün firmalarla çalışıyoruz. 3 bin üzerinde kayıtlı noktamız var. Bunların her yıl yarısına fatura keseriz. İşimizin yüzde 60’ı perakende mağazalarda gerçekleşiyor. Yüzde 40’ı toptancılar, zincirler, özel müşterilerdir (İpragaz bayileri Arzum ürünlerini satar). Teknoloji marketlerine her ürünle girebiliyoruz. Bakım onarım, garanti işlerini nasıl yapıyorsunuz? Bütün ürünler için üreticilerle anlaşmalarımız var. Üreticiden yedek parça temini yapıyoruz. İstanbul-Bayrampaşa’da stoklarımız var. 22 arkadaş 350 servise yedek parça sevkiyatı yapar ve 350 servis, yazılımla merkeze bağlıdır. Tüketici bir ürünün işlemi bittiğinde mesajla bunu öğreniyor. Servisleri alıp eğitiyoruz ve ürün dışarıda üretilmiş olsa da öğrenebiliyorlar. Kaç model var? Sekiz ayrı ürün grubunda 125 Arzum modeli, 75 civarı Felix modeli vardır. Bu ürün grupları şöyle: Gıda hazırlama, içecek hazırlama, pişirme kızartma, ütü, kişisel bakım, temizlik, bebek ürünleri, sağlık ve ankastre. Pazardaki konumunuza dönersek... Arzum, Türkiye’de (beyaz eşyacıları saymazsak) küçük ev aletleri firmaları arasında ilk beştedir. Bu ulusal başarıyı sağlamış, bu hacimde tek firmayız.
|