rak'ın enerji stratejisi, Uluslararası Enerji
Ajansı 'nın evsahipliğinde düzenlenen 'Irak Enerji
Görünümü Çalıştayı'nda, İstanbul'da masaya yatırıldı. BM, AB, Irak, ABD
ve çok sayıda ülkenin diplomatları ile çok sayıda Türk ve uluslararası enerji
şirketinin üst düzey yöneticilerinin katıldığı toplantıda, Irak'ın elektrik,
petrol, doğalgaz stratejisi ile mevcut ve planlanan petrol-gaz boru hatları ele
alındı. Toplantı sırasında basın mensuplarına
bilgi veren Uluslararası Enerji Ajansı Başekonomisti Fatih
Birol, kendisinin de içinde olduğu bir çalışma ile ilk defa olarak
Irak'ın enerji stratejisinin belirleneceğini dile getirdi. Birol, ''Irak'taki
bütün yatırım planları, 8 Ekim 2012 tarihinde Londra'dan dünyaya duyurulacak bu
stratejiye göre yapılacak'' dedi. Irak'ın, Türkiye'nin enerji politikaları
açısından taşıdığı öneme dikkati çeken Birol, ''Mahallemize çok zengin bir komşu
geliyor. Biz de akıllı bir esnafsak, bundan faydalanmamız gerekir. Zaten hem
hükümet hem de özel sektör bu konuda önemli çabalar gösteriyorlar'' yorumunda
bulundu.
''AB'nin tedarik çeşitlendirmedeki en önemli umutlarından biri Irak
gazı'' Toplantıya katılan AB'li
diplomatların, Irak gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya satışına büyük önem
verdiğini vurgulayan Birol, ''AB'nin gaz tedarikinin çeşitlendirme konusundaki
en önemli umutlarından biri Irak gazı. Göreceksiniz Irak, hem enerji üretimi hem
de zenginlik açısından, 4-5 yıl içinde bir Katar haline gelecek. Türkiye'nin de
çok geç kalmadan bu oyunun içinde mutlaka olması gerekir'' diye konuştu.
Çalıştayda, hem Irak merkezi hükümetinden hem de Bölgesel Kürt Yönetimi'nden
önemli isimlerin bulunduğuna işaret eden Birol, Irak'ın enerji stratejisini
belirlenmesi amacıyla ilki Londra'da yapılan toplantıların Basra, Bağdat ve
Erbil'de de düzenlendiğini anlattı. Birol, bu toplantıların en büyüğünün ise
İstanbul'da gerçekleştirildiğini vurguladı.
''Irak petrolü, Ceyhan'da kurulacak petrokimya tesisinde rafine
edilsin'' Toplantıda, petrol, doğalgaz
ve elektrik açısından Irak için son derece önemli bir ülke olabileceğinin
konuşulduğunu dile getiren Birol, ''Çalışmamızda, gaz boru hattının da içinde
bulunduğu çeşitli boru hatları opsiyonları ve bunların Irak'a ne getirip
götüreceği de tartışılacak. Ceyhan'da önemli bir petro kimya tesisinin kurulması
ve Irak petrolünün burada rafine edilip tekrar Irak'a geri satılması da
tartışılan konulardan biri'' dedi.
''Doğalgazda ilk alternatifimiz Türkiye üzerinden Avrupa'ya
ihracat'' Irak Başbakanı Nuri El
Maliki'nin Enerji Danışmanı ve ülkenin eski Petrol Bakanı Thamir
Ghadhban da, Irak'ta çıkarılan doğalgazın, petrol ararken tesadüfen
bulunduğunu belirterek, gaz ihracının ne zaman ve nasıl gerçekleştirileceğinin
zamanla belirleneceğini anlattı. Bu ayın sonunda yeni kontratları ihaleye
çıkaracaklarını ifade eden Ghadhban, ''Yeni arama çalışmaları başladığında
şimdikinden çok daha fazla doğalgaz bulunması bekleniyor. Büyük bir kısmı petrol
çıkarırken bulunan doğalgazı, şu an daha çok kendi elektrik üretimimiz için
kullanmayı düşünüyoruz. Ama ileride bu durum değişecek'' diye konuştu.
Ghadhban, 1994 yılında, Türk şirketleri ile
birlikte Türkiye üzerinden Irak gazının Avrupa'ya nasıl satılabileceği konusunda
çalışma yapan bir gruba başkanlık ettiğini hatırlatarak, ''5 yıl içinde doğalgaz
üretimimizin de artacağını ve bunu ciddi bir şekilde ihraç edebileceğimizi
umuyorum'' dedi. Irak gazının dış pazarlara satılmasında ilk alternatifin
Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç etmek olduğunu vurgulayan Ghadhban, ''Diğer
alternatifler ise, Ürdün, Kuveyt gibi komşu ülkelere satmak veya sıvılaştırılmış
doğalgaz olarak satmak'' değerlendirmesinde bulundu.
''Nabucco güzel bir alternatif''
Ghadhban, Nabucco Projesi'nin hala
gündemde olup olmadığı yönündeki bir soruya da, ''Nabucco güzel bir alternatif.
Nabucco yoluyla Irak gazını Avrupa'ya ihraç etmek mümkün'' karşılığını verdi.
Irak'ın günde 3 milyon varile yakın petrol üretimi yaptığını ve 2,25 milyon
varilini de ihraç ettiklerini hatırlatan Ghadhban, ''Günlük ihracat kapasitemizi
2,6 milyon varile, günlük üretim kapasitemizi de 3,4 milyon varile çıkarmayı
planlıyoruz'' dedi.
Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ile merkezi hükümet arasında, petrol
konusundaki anlaşmazlıklara işaret eden Ghadhban, bu sorunların ve diğer siyasi
ve finansal sorunların çözüleceğine yönelik inancını dile getirdi. Bölgesel
Kürt Yönetimi ile merkezi hükümet arasındaki sorunların, bir geçiş döneminde
olan ülkede farklı sosyal grupların da yaşaması nedeniyle normal karşılanması
gerektiğini söyleyen Ghadhban, ''Bizim bu süreçte öğrendiğimiz dersler var; bazı
sorunların çözümü zaman alır. İnanıyorum ki, bu sorun da mutlaka çözülecek. Kürt
Yönetimi'nin sattığı petrolü kesmek bu sorunları çözmez. Petrol akışını
sürdürerek sorunlarımızı çözmeye çalışacağız'' şeklinde konuştu.
''TPAO'nun başarılarından, Türk
şirketlerinin kazanmasından mutlu oluyoruz''
Bu ay sonuna kadar petrol ve doğalgaz
arama ihalesi yapacaklarını bildiren Ghadhban, bu ihale için çok sayıda başvuru
yapıldığını anlattı. Ghadhban, bu ihalede Türk şirketlerinin şansına ilişkin bir
soru üzerine ise, ''Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) çok kaliteli bir
firma. TPAO'nun başarılarından biz de mutlu oluruz. Türk şirketlerini kazanıyor
görmekten ben de çok mutlu olurum'' yorumunu yaptı. Irak'ta sadece petrol ve
doğalgaz alanında değil, bir çok sektörde çok sayıda Türk şirketinin faaliyet
gösterdiğini vurgulayan Ghadhban, geçen ay Bağdat'ta gerçekleştirilen Arap
Zirvesi'nin organizasyonunda, bahçe düzenlemesine kadar bir çok alanda Türk
şirketlerinin görev aldığına dikkati çekti. Ghadhban, Çalık Grubu'nun
ülkesindeki yatırımlarından da övgüyle söz etti.
|