MMO: Çifte Açık Riski Artıyor

TMMOB'a Makine Mühendisleri Odası (MMO), her ay hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 28’incisini “Sanayicinin maliyet enflasyonu” konusuna ayırdı.

Birgün Gazetesi'nin haberine göre, TÜİK, Merkez Bankası, Hazine Müsteşarlığı ve IMF verileri kullanılarak yapılan analizde, hem tüketici hem sanayici fiyatlarında çift haneli enflasyonun dört aydır sürdüğü ve yapışkan bir özellik göstermeye başladığına vurgu yapıldı. Cari açığa bütçe açığının da eşlik ettiğine dikkat çekilerek “çifte açık” riskinin yükseldiği belirtilen raporda, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Y-ÜFE) olarak adlandırılan sanayinin Nisan ayı fiyat artışlarının da yıllık olarak yüzde 16,4’ü bulduğunu açıkladı. Ocak ayında yıllık yüzde 13,7, Şubat ayında ise yüzde 15,4 olarak gerçekleşen sanayi fiyatları artışının, Mart’ta yüzde 16,1’i bulduktan sonra Nisan ayını da yüzde 16,4 ile tamamladığı ifade edilen bültende, şu noktalara vurgu yapıldı:

“Dolar fiyatı yüzde 24 arttı”

“Ortalaması yüzde 16,4’ü bulan sanayici fiyatlarının “ara malı” kategorisindeki ürünlerde yıllık fiyat artışı yüzde 22’yi buldu. Sanayinin omurgasını oluşturan imalat sanayisinde üretilen ürünler için ise, sanayici, 12 ayda fiyatlarını yüzde 18’den fazla artırdı. İmalat sanayinde de ana metal sanayisindeki fiyat patlaması dikkat çekti. Ana metalde fiyatlar 12 ayda yüzde 43’e yakın artmış görünüyor. Oysa 2016’da fiyatlar yüzde 3,5 gerilemişti.

Özellikle Eylül 2016-Şubat 2017 dönemini kapsayan 6 ayın döviz fiyat artışları ile enflasyon artışı çarpıcıdır. Dolar fiyatının yüzde 24 arttığı bu dönemde yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 11,5, tüketici fiyatlarında ise yüzde 7 artış oldu. Bu beş ayda kur artışı, fiyatlardaki artışı katladı.

Mart ve Nisan ayında hız kesmesine karşın, döviz fiyatları TL karşısında arttıkça, bunun sanayici-üretici fiyatlarına maliyet enflasyonu, devamında da tüketicinin önüne tüketici fiyat artışı olarak gelmesi kaçınılmazdır.

Krizin eşiğinden ekonomiyi uzaklaştırmak ve referandumda Evet oylarını artırmak için izlenen genişlemeci politikalar, bütçede önemli açıklar yaratmaya ve cari açık ile birlikte çifte açık tehlikesine doğru Türkiye’yi hızla taşıyor.

Kıpırdayan ihracat ve devlet çekişli iç talep canlanmasıyla, ekonomide yüzde 3 dolayında bir büyüme ihtimali olsa bile bunun yüzde 5’e yaklaşan bir cari açık/GSYİH ve milli gelirin yüzde 4-5’i dolayında bir bütçe açığı ile gerçekleşmesi ancak mümkün ve bu çifte açık, büyümeyi sürdürülebilir olmaktan alıkoyacaktır.”