Şeker Fabrikası’na Mahkeme Kararıyla Tescil

Mimarlar Odası Ankara Şubesi Koruma Kurulu’ndan Türkiye Şeker Fabrikaları taşınmazlarının tescilini istedi. Kurul tescil istemini reddedince Mimarlar Odası Ankara Şubesi konuyu yargıya taşıdı. 11. İdare Mahkemesi kararında Şeker Fabrikası’nın ana binası ve 3 blokunu kültür varlığı kabul etti ve Koruma Kurulu’nun tescil reddini hukuka aykırı buldu. 

Şeker fabrikaları tesislerinin cumhuriyet dönemi mimari mirası olduğunu vurgulayan Mimarlar Odası Ankara Şube başkanı Tezcan Karakuş Candan şunları söyledi: “11. İdare Mahkemesi Şeker Fabrikası ana binası, A-B-C blokları ile sinema ve lokanta binalarına ilişkin lehimize karar verdi. Binaların acilen tescil edilmesi gerekiyor. Bu karar aynı zamanda Koruma Kurulu’nun keyfi karar verdiğinin mahkeme tarafından tescilidir. Koruma Kurulları artık kültür varlıklarımızı koruyamayacak durumdadır”

Ankara Şeker Fabrikaları’nın Cumhuriyet’in ideolojisini yansıttığını söyleyen Candan şöyle devam etti: “Ankara Şeker Fabrikası'nın konstrüksiyonunun %70'i Karabük Demir ve Çelik Fabrikası tarafından Türkiye'de üretilmiş, montajı ise Türk mühendis ve teknik elemanlarınca gerçekleştirilmiştir. Ankara Şeker Fabrikası yerleşkesi içinde, Şeker Fabrikası, Makina Fabrikası, Elektromekanik Aygıtlar Fabrikası, Tohum İşleme Fabrikası, Şeker Araştırma Enstitüsü, lojmanlar, spor kompleksi, okul, sinema ve lokanta, misafirhane ve diğer sosyal tesislerin yanı sıra şu an çalışmayan Aktif Kizelgur Fabrikası bulunmakta. Ankara Şeker Fabrikası, erken Cumhuriyet dönemi ve sonrasında devlet eliyle kurulan sanayi alanlarından bir tanesidir ve Cumhuriyetin kuruluş ideolojisini yansıtmaktadır. Diğer şeker fabrikalarına benzer şekilde, “yeni çiftçi”, “yeni mühendis”, “yeni işçi” kısaca “yeni yurttaş”ın oluşumunu sağlamak üzere bütünlüklü bir yerleşke olarak tasarlanmıştır. Sadece şeker üretiminin değil, aynı zamanda bireylerin eğitim, araştırma ve gelişme alanı olarak da düşünülmüştür. Bu bağlamda alan sosyal bir proje olarak değerlendirilmiş ve lojmanlar, misafirhane, sinema salonu, lokanta, spor sahaları, ilkokul,  tarım çiftliği gibi birimleri de içeren bir yerleşke olarak inşa edildi. Alanın korunması mahkeme kararı ile de olsa sevindirici”