Basın Ekspres Hattını Gelecekte Neler Bekliyor?

Yapı-Endüstri Merkezi (YEM) tarafından "Konutun Gücü Adına!" mottosuyla bu sene altıncısı düzenlenen Konut Konferansı 2015'te, gayrimenkul sektörüyle ilgili birçok konu masaya yatırıldı. Bu kapsamda birçok konut projesinin geliştiği Basın Ekspres bölgesini mercek altına alan Yapı Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Yasemin Keskin Enginöz, Basın Ekspres hattının geçmişi, bugünü ve geleceği hakkında araştırma, inceleme ve sorgulamalara odaklanan sunumuna 14 Kasım’da alanda gerçekleştirilen gezinin video gösterimi ile başladı. G Plus ve IstWest projelerinin yatırımcı ve mimarlarının yaptıkları konuşmalara da yer verdi.

Sunumuna "Basın Ekspres Aksı “konut” üzerinden ele alındığında nasıl bir tabloyla karşılaşıyoruz?" sorusuyla başlayan Enginöz, Basın Ekspres hattının son yıllarda önemli gelişmeler ve değişimler geçirdiğini vurguladı.

Bir ulaşım aksı olmasının yanısıra 1/100.000 İstanbul Çevre Düzeni Planlarına göre Yenibosna-Güneşli- Halkalı- İkitelli bölgesindeki sanayi alanının birinci derece merkeze dönüşümünün öngörüldüğünü ifade eden Enginöz, sunumunda "Alt ölçekli planda üst düzey hizmet odaklı merkez olarak planlanacaktır kararları aksın komşu alanlarını da etkiliyor. Basın Ekspres hattının fazlasıyla bölücü olduğunu; kuzey güney ve doğu batı parçalarının hem işlev hem de işleyiş açısından çok parçalı bir yapıya sahip olduğunu belirtebiliriz. Öte yandan Basın Ekspres hattında İkitelli’de 2009 yılında yaşanan sel felaketi nedeniyle 31 kişi öldü. Basın Ekspres hattı ve çevresinde altyapı sorunları çözüldü mü? Yeni projeler üretilirken proje bazında önlemlerin alınmış olması o bölgenin sorunları çözülmedikçe işe yarar mı?" gibi konuları ele aldı.

"MİA alanı olarak görülmüştü"

Basın Ekspres Yolu üzerinde üst düzey bir hizmet alanı olarak Havalimanı’na da yakınlık sayesinde bir çok rezidans projesi geliştirildiğine vurgu yapan Enginöz, "Araştırmalara göre İstanbul nüfusunun yaklaşık %10-15’i bu nitelikteki alanlarda oturmaktadır. Basın Ekspres Yolu öncelikle alternatif bir büro bölgesi, alternatif bir MİA olarak öngörülmüştü. Bölgede, mevcut durumda birçok büro ya da ev-büro inşaatı yer almaktadır. Ancak günümüzde bölgedeki büro projelerinde dolulukların ve birim kira değerlerinin beklenenin oldukça altında olduğu gözlemlenmektedir" diye belirtti.

Basın Ekspres Yolu çevresinde yaklaşık 50’ye yakın markalı konut projesi ve yaklaşık 16.000 adet konut bulunduğunu hatırlatan Enginöz, konutların tipolojik dağılımının ise, % 35’i 1+1 tipinde, % 32’si 2+1, % 28’i 3+1, % 5’i başka tiplerde olduğunu ifade etti. Genellikle küçük alanlı dairelerin daha çok talep gördüğünü belirten Enginöz, şunları söyledi: "Bölgedeki projelerin geneline bakıldığında Basın Ekspres Yolu’na yakın konumlu projelerde ağırlıklı olarak 1+1 ve 2+1 daire tiplerine yer verildiği, iç kesimlere doğru ilerlendiğinde ise 3+1 oranının arttığı görülmektedir. Projeleri tercih edenler genellikle çalışan, bekâr ve çocuksuz aileler olup orta ve orta-üst gelir grubundaki aileler. Bölgedeki konutlara Arap yatırımcı ilgisi var. Konut fiyatları geçen yıla oranla yaklaşık % 8 bir önceki yıla göre ise % 16 oranında artmıştır." 

Sunumuna önümüzdeki dönemde bölgeyi etkileyecek bazı gelişmeleri sıralayarak devam eden Yasemin Keskin Enginöz'e göre, bu gelişimi sağlayacak sebepler şöyle;

-3. Havalimanı - Kuzey Marmara Otoyolu, Olimpiyat Yolu Projesi (Küçükçekmece İlçesi sınırlarından geçerek,

-D-100 Karayolu ile TEM Otoyolu’nu birbirine bağlamas planlanan yol),

-Ayamama Deresi Islah Projesi (2015 yılı içerisinde ıslah çalışmalarının tamamlanması ve dere üzerinde ve çevresinde, çok sayıda rekreasyon alanı ve parkın ortaya çıkması beklenmektedir.)

-Mahmutbey Adalet Sarayı (Mahmutbey İSTOÇ karşısında konumlu boş araziye inşa edilmesi planlanan ve büro gelişimini tetiklemesi öngörülen proje)

-Raylı Sistem Projeleri (2016 yılında Halkalı Gebze Marmaray Yüzeysel Metrosu, 2017 yılında Mecidiyeköy-Kağıthane-Alibeyköy-Mahmutbey Metro Hattı, 2019 yılında Mahmutbey-Halkalı-Bahçeşehir Metro Hattı ile 2019 yılı sonrasında Ataköy – Basın Ekspres - İkitelli Metro Hattının hayata geçirilmesi planlanmaktadır )

-Atatürk Havalimanı’nın belirsizliği

-Başakşehir-Sefaköy-Halkalı Havaray Hattı (2016 yılında Halkalı Gebze Marmaray Yüzeysel Metrosu, 2017 yılında Mecidiyeköy-Kağıthane-Alibeyköy-Mahmutbey Metro Hattı, 2019 yılında Mahmutbey-Halkalı-Bahçeşehir Metro Hattı ile 2019 yılı sonrasında Ataköy – Basın Ekspres - İkitelli Metro Hattının hayata geçirilmesi planlanmaktadır )

Yeni dinamikler

Son dönemde İstanbul metropoliten alanı ve özelde de Basın Ekspres Yolu ve yakın çevresinde kentsel gelişmeyi etkileyecek dinamikleri sıralayan Enginöz'e göre,  
1.Yeni Bir Yönetim Modeli
2.Deprem ve Sel başta olmak üzere Afet Riski
3.Göç
4.Kentsel Büyüme/Akıllı Büyüme
5.Kentsel Kalite gibi etkenler bölgenin gelişimini tetikleycek nedenler arasında yerini alıyor.

Enginöz, sunumunu bölgeye dair “Karma kullanım yaşamı nasıl besler? Bütüncül bir yaklaşım ve yönetim nasıl oluşturulur? Bölgede yaya ulaşımı? Yeni projeler hattın doğu-batı yakasında içeri girdiğinde karşılaştıkları sosyal baskı? Sanayi alanı ve çalışan yoğunluğu nasıl değişiyor?” gibi yeni sorular üreterek tamamladı.