"Yerel Yönetimlerde Yeni Bir Yapılanmaya İhtiyaç Var"

Yapılan açıklamada, TMMOB Mimarlar Odası'nın son dönemdeki yasal düzenlemeler ve uygulamalara bağlı olarak kamusal-toplumsal işlevini giderek yitirmeye başlayan yerel yönetimlere ilişkin endişelerini, önerilerini, yerel yönetimlere talip olanlarla ve kamuoyu ile paylaşmak amacıyla 23-24 Ocak 2014 tarihlerinde İstanbul'da 'Yerel Yönetimler, Kentleşme ve Demokrasi Sempozyumu'unu gerçekleştirdiği anımsatılarak; yerel yönetimlerin, kendi kentini yöneten, katılımcılığı benimseyen, temel kentsel sorunların toplumsal mutabakat ile çözülebileceğine inanan bir anlayışa göre yapılanmasına olan ihtiyacın altı çiziliyor. 'Yerel yönetim anlayışı', 'kentsel hizmetler', 'kentsel dönüşüm', kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi', 'doğal ve yapılaşmış çevre', "demokratik kent yönetimi' ara başlıklarına sahip sempozyum sonuç bildirgesinde, 'iktidar odaklı değil, insan odaklı demokrasi talebi vazgeçilmez yaşamsal bir öneme sahiptir" deniliyor.

'Yerel Yönetimler, Kentleşme ve Demokrasi Sempozyumu' sonuç bildirgesi şöyle:

27 Mayıs 2013 tarihinde Taksim Gezi Parkı‘ndan başlayarak tüm yurda yayılan, toplumun "söz söyleme" iradesi göstermesi ve yaşadığı kente ve çevreye karşı duyarlılığının yükselmesi, kısa bir sürede birbiri ardına yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve Genel Seçimlerin gerçekleştirilecek olması, 2014 Yerel Seçimlerine "yerel" niteliğinin ötesine geçerek 'genel seçim' niteliği kazandırmıştır. Mimarlar Odası bu kapsamda yerel yönetimlerin ve toplumun kentsel sorunlar ile baş edebilmesini olanaklı kılacak ortak ilke ve kavramların oluşmasına yardımcı olmak, kentlerin toplumla birlikte yönetilmesine ilişkin ipuçları vermek ve yaşanılır, demokratik, katılımcı bir kentsel yaşam biçiminin hayata geçirilmesine katkı sağlamak üzere, sempozyumda ortaklaşan tespit ve değerlendirmeleri dikkate alarak, önerilerini kamuoyu ile paylaşmayı bir görev bilmektedir.

Yerel yönetim anlayışı

Yerel yönetimlerde ve devlet kurumlarında, kamu ve toplum yararını merkeze alan bir anlayış yerine; kenti bir bütün olarak görmekten uzak, iktidara yakın sermaye gruplarına 'rant' sağlamayı amaçlayan ve bunların ihtiyaçlarının maksimize edildiği mekânlar olarak gören bir tutumun öne çıkarıldığı görülmektedir. Bu koşullarda piyasa mekanizmasına terk edilen yerel yönetimlerin, kamusal-toplumsal işlevini de giderek yitirmeye başladığı gözlemlenmektedir.

Kentsel kimliğin en temel koruyucusu olan yerel yönetimlerin, kendi kentini yöneten, katılımcılığı benimseyen, temel kentsel sorunların toplumsal mutabakat ile çözülebileceğine inanan bir anlayışa göre yapılanmasına ihtiyaç vardır. Bu bağlamda şeffaf, hesap vermeye ve demokratik denetime açık, gücünü toplumdan alan, tabana dayalı, işleyişinde kamu yararına, insan haklarına ve evrensel demokrasi ilkelerine saygılı bir yaklaşım esas olmalıdır. Bu anlayışı "olmazsa olmaz" bir kural olarak içtenlikle benimseyen yerel yönetimlerin Türkiye‘nin uygar yüzü olacağı ve demokrasi anlayışını benimsemeyen bir yönetim biçiminin ise toplumsal bir yok oluşu beraberinde getireceği bilinmelidir.

Mimarlar Odası, bu çerçevede merkezî ve yerel yönetimleri, tüm eylemlerini hukukun üstünlüğü ilkesinden alan; kamu yararını ön planda tutan; kentlerdeki gelişmelerin insan odaklı, doğal ve kültürel değerlere saygılı, çağdaş yaşam koşullarına uygun olmasını öngören; kentsel mekanizmaların günlük politik davranışlar ile yönlendirilmemesi gerektiğini düşünen bir anlayışla ele almaya davet etmektedir.