|
Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de, Şahdeniz Konsorsiyumu yetkilileri tarafından düzenlenen toplantıda, Şahdeniz 2 projesinde üretilecek doğalgazın Yunanistan, İtalya ve Güneydoğu Avrupa'daki müşterilere ulaştırılması için TAP projesinin seçildiği duyuruldu. Toplantıya, Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natig Aliyev, Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) Başkanı Rövnak Abdullayev, British Petroleum (BP) şirketi Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan sorumlusu Gordon Birrell ve diğer yetkililer katıldı.
Avrupa'nın yeni doğalgaz tedarikçisi Azerbaycan
Toplantıda konsorsiyumun resmi kararının açıklayan British Petroleum (BP) şirketi Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan sorumlusu Gordon Birrell, seçim yaparken, ticari verimlilik, projenin gerçekleştirilme olanağı, teknik projelendirme, düzenleme, şeffaflık, güvenlik, verimli kullanma olanağı, genişlendirme olanağı ve toplumsal çıkarları göz önünde bulundurduklarını ve bu nedenle TAP projesi üzerinde karar aldıklarını kaydetti.
Projenin çok büyük stratejik önem taşıdığını vurgulayan Birrell, bunun sonucunda Azerbaycan'ın Avrupa'nın yeni doğalgaz tedarikçisine dönüşeceğini belirtti. İlk olarak yıllık 10 milyar metreküp Azerbaycan gazının Avrupa'ya ulaştırılacağını bildiren Birrell, proje ile ek doğalgaz altyapılarının oluşacağını, Azerbaycan'daki "Şafak-Asiman" yatakları ile Avrupa'ya yapılacak gaz ihracının artacağını ifade etti. Ortağı bulundukları Şahdeniz 2 konsorsiyumunun, boru hatları ile birlikte 40 milyar dolara mal olacağını söyleyen BP yetkilisi, yıllık 16 milyar metreküp doğalgazı pazara çıkaracaklarını kaydetti.
"TAP projesi, ticari verimlilik, güvenlik ve pazar açısından iyi bir seçim"
Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natig Aliyev ise TAP projesinin, ticari verimlilik, güvenlik ve pazar açısından iyi bir seçim olduğunu söyledi. Şahdeniz 2 projesinin gerçekleşmesi ile Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye ekonomisinin daha da kalkınacağını ve bu ülkelere ek sermayeler yatırılacağını belirten Aliyev, Türkiye'ye satılan doğalgaz miktarıyla ilgili bazı bilgilendirmelerde bulundu. Aliyev, “Türkiye bizden yıllık 6 milyar metreküp doğalgaz alıyor. Bu rakam ilerleyen tarihlerde 12 milyar metreküpe çıkarılacak. Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattının nakil gücü 8 milyar metreküpten 24 milyar metreküpe çıkarılacak. Gelecekte Azerbaycan'ın toplam gaz ihraç potansiyeli 60 milyar metreküpe ulaşacak. Önümüzdeki 10 yılda Azerbaycan ekonomisine yapılacak yatırımlarda büyük ölçekte artım yaşanacak" dedi. Konsorsiyumun kabul ettiği TAP projesi ile Azerbaycan doğalgazı, Türkiye, Yunanistan ve Arnavutluk üzerinden Adriyatik Denizi'ne, oradan İtalya'nın güneyine, İtalya'dan da diğer Avrupa ülkelerine ulaştırılacak. Üç hissedarlı konsorsiyum olan TAP'da İsviçre'nin Axpo şirketinin ve Norveç'in Statoil şirketinin yüzde 42,5'er, Almanya'nın E.ON şirketinin yüzde 15 hissesi bulunuyor. TAP'ın gerçekleştirilmesi için, 2015 yılında çalışmaların başlanılması, yaklaşık 870 kilometrelik bir hattın döşenmesi ve bu hattan ilki 2019 yılında olmak üzere yıllık 10 milyar metreküp doğalgazın taşınması, daha sonra ise bu rakamın iki katına çıkarılması öngörülüyor.
"Karar, Avrupa gaz yolu için geri gidiş"
NABUCCO Gas Pipeline International GmbH ise Şah Deniz II Konsorsiyumu’nun, Avrupa’ya Azerbaycan doğalgazını Nabucco yerine Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı (TAP) üzerinden taşınması kararını Avrupa gaz yolu için geri gidiş olarak değerlendirdi. Şah Deniz II kararının, Avrupa doğal gaz yoluna set çektiği ifade edilen açıklamada, kararın iki pazar arasındaki rekabete dayandığı ve üreticilerin pazar değerlendirmeleri sonucu bu yönde tercihte bulundukları belirtildi. Açıklamada, "Şah Deniz sahasından 10 bcm gazı ulaştırmak için Avrupa’ya uzanacak yeni gaz güzergahının planlandığı şekilde gerçekleştirilemeyecek olması, Nabucco için üzüntü kaynağıdır" denildi.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
"Orta ve Güney Doğu Avrupa başta olmak üzere, Avrupa pazarı için kaynak çeşitlilik ihtiyacı bir sorun teşkil etmeye devam edecektir. Nabucco güzergahının bu ihtiyaçları karşılayacak tek çözümü sunduğuna dair inancımız devam etmektedir. Nabucco, alternatif doğal gaz kaynaklarına bağlı yeni fırsatları değerlendirmeye devam edecektir. NABUCCO olarak geçtiğimiz 10 yıllık süre boyunca sürekli ve ısrarlı destekleri için paydaşlarımıza teşekkür ederiz. Nabucco ortakları proje için bundan sonraki aşamaları değerlendirecektir".
"TAP'ın tercih edilmesi Yunanistan için bir güvenoyu"
AB Zirve Toplantıları için Brüksel'de olan Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras ise, Azerbaycan'dan Avrupa'ya doğalgaz taşıyacak Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı (TAP) projesinin Avrupa’da son 20 yılın en büyük yatırımı olduğunu belirterek, "TAP'ın tercih edilmesi Yunanistan için bir güvenoyu" dedi. Samaras, yaptığı açıklamada, projenin gerçekleşmesiyle Yunanistan’a 1,5 milyar avronun üzerinde yabancı sermaye geleceğini; Şahdeniz 2 sahasını işleten konsorsiyumun tercihini Nabucco yerine TAP’tan yana kullanmasının, Yunanistan ve Yunanistan’ın Avrupa’dan beklentileri için bir güvenoyu oluşturduğunu belirtti.
Bununla birlikte Yunanistan’la ilgili felaket ve ülkenin avro kuşağından çıkışıyla ilgili senaryoların kesin bir şekilde sona erdiğini ifade eden Başbakan Samaras, projenin, kamu bütçesine hiçbir ağırlığı olmaksızın önümüzdeki yıllarda 12 bin kişilik istihdam yaratacağını, bunun da son zamanda rekor işsizlik oranları nedeniyle zor durumda bulunan ülke ekonomisine önemli bir destek oluşturacağını kaydetti.
Samaras, sözlerine şöyle devam etti:
“Doğalgaz boru hattının inşası Yunanistan’ı bir enerji kavşağı konumuna getirerek, yeni yatırımlar için de cazip bir duruma getirecek. TAP ile ilgili karar son 10 yılın Yunanistan’ı ilgilendiren en önemli ekonomik gelişmesidir. En kısa zamanda krizden çıkmamız için bir araç oluşturmaktadır”.
Samaras, TAP projesinin aynı zamanda Yunanistan’ın, Balkanlar ve Avrupa için jeopolitik önemini ciddi bir şekilde artıracağını belirtti. İlk aşamada yılda 10 milyar küp kapasiteyle faaliyete başlayacak boru hattının kapasitesinin ileride iki katına çıkarılmasının planlandığını ifade eden Samaras, "Bununla Orta ve Güney Avrupa’nın enerji kaynakları çeşitlenecek. Avrupa 20 yıldır bunun için mücadele ediyordu, Şu anda bununla ilgili büyük adım atıldı” dedi. TAP projesinin aynı zamanda, Avrupa açısından Yunanistan gibi AB üyesi ülkelerin kendi doğal kaynaklarını geliştirmesini zorunlu kıldığını belirten Samaras, Yunanistan’ın, enerji aktarılmasında kavşak bir ülke konumundan enerji üreten ve ihraç eden bir ülke konumuna gelmesi için kaynakları bulunduğunu ileri sürdü.
|
